Evdeki yabancı bakıcı başınıza iş açmasın!

Yaklaşık 1.5 ay önce Türkiye’de çalışan yabancılarla ilgili izin şartları değişti. Yabancı çalışma izni harçlarında ve cezalarda değişikliğe gidildi. Bunun yanında, yabancıların çalışmaları için verilen izin belgelerine ilişkin olarak değerli kâğıt bedeli tahsil edileceği de hükme bağlandı. Böylece, yabancı çalışma izni harçları yenilenmiş oldu. Yasal izinleri alınmadan çalıştırılan bakıcılar tespit edildiğinde cezalar artırılırken, yabancı işçi çalıştıranların da sorumlulukları artırıldı. “Çocuğuma, yaşlı yakınıma evde iyi şartlarda bakılsın ama cebimden de fazla para çıkmasın” diyerek izinsiz bakıcı çalıştıranların bir kez daha düşünmesinde yarar var.
1 - Yabancı çalışan için kimden izin almam gerekiyor?
Çalışma izin başvuruları yabancı şahısları çalıştırmak isteyen işveren, kişi veya kuruluşlarca yapılır. Başvuruları Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı kabul ediyor.
2 - Yabancı çalışanın iznini yurtdışından gelmeden alabilir miyiz?
Yabancı çalışma izinleri için yurtiçinden de yurtdışından da başvuru yapılması mümkün. Yabancıların, yurtdışından Türkiye’de çalışmak için ilk başvurularını uyruğunda bulundukları veya daimi ikametlerinin olduğu ülkedeki Türkiye Cumhuriyeti temsilciliklerine yapmaları gerekir. Diğer taraftan, Türkiye’de ön lisans ve lisans öğrenimi için verilen ikamet izinleri hariç, herhangi bir sebebe istinaden en az “6 ay” süreli ikamet izni almış ve iznin süresi sona ermemiş olan yabancılar için ise ilgili işverenler başvurularını yurtiçinden Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na yapabilirler. Bu durumda, ayrıca ilgili dış temsilciliğe başvuru yapılmasına gerek yok.
3 - Yabancı çalışma izinleri için ne kadar para gerekli?
Yabancılara verilecek çalışma izin belgeleri harca tabi tutuluyor. İzin talebinin Çalışma Bakanlığı tarafından uygun görülmesi durumunda, verilecek izin süresine göre çalışma izni harcı yatırılıyor. Yabancılara verilecek çalışma izni ve çalışma izni muafiyeti belgeleri şöyle sıralanıyor. Bu arada hatırlatalım, çalışma izni muafiyeti geçerlilik süresi üç aydan kısa düzenlenen yabancılar ile Turkuaz Kart sahibi yabancılar ve bunların yabancı eşi, kendisinin ve eşinin ergin olmayan veya bağımlı yabancı çocuğundan harç alınmamaktadır.
4 - Yabancıları çalıştırmak için çalışma izin harcı dışında bir ödeme söz konusu mu?
Kanunda yapılan son değişiklik ile yabancı çalışma izin belgeleri değerli kağıt olarak sayıldı. Bu doğrultuda, çalışma izni ve çalışma izni muafiyetinden aşağıda belirtilen tutarlarda değerli kâğıt bedeli tahsil ediliyor.
5 - Çalışma izinlerinden ikametgah izin harcı alınır mı?
Yapılan düzenleme ile çalışma izinleri ve çalışma izni muafiyetleri ikamet izin harcından muaf tutuldu.
6 - Çalışma izni belgesi harçlarının tespitinde hangi kurum yetkilidir?
Çalışma izni belgesi harçlarının tespitinde, karşılıklılık ilkesi esası göz önünde tutularak Dışişleri Bakanlığı yetkili olarak atanmıştır.
7 - Çalışma izni harçları ve değerli kağıt bedeli nasıl ödenir?
Yurtiçi başvurularda çalışma izni harcı ve değerli kağıt bedelinin ayrı ayrı ödenmesi gerekir. Bununla birlikte, başvurunun olumlu karşılanması şart olup, Çalışma Bakanlığı’ndan bu konuda bir bilgilendirme gelmeden ödeme yapılmamalı. Ödeme yapılabilecek bankalar; Ziraat Bankası, Vakıflar Bankası veya İş Bankası’dır.
Diğer taraftan, bildirim tarihinden itibaren 15 gün içinde istenilen harç ve değerli kâğıt bedelinin yatırılmaması halinde çalışma izin başvurusu işlemden kaldırılmaktadır. Yurtdışından yapılan başvurularda çalışma izni harcı ve değerli kağıt bedeli çalışma vizesi alınırken yabancı şahıs tarafından ilgili dış temsilciliklere yatırılmalıdır.
8 - Yabancı çalışma izinlerini kim denetliyor?
Yabancı çalışanların ve işverenlerin, söz konusu Kanundan doğan yükümlülüklerini yerine getirip getirmediklerinin denetimi, Çalışma Bakanlığı’na bağlı iş müfettişleri ile SGK müfettişleri ve denetmenleri tarafından yapılır. Bununla birlikte, kamu idarelerinin denetim elemanları ile kolluk kuvvetleri tarafından kendi mevzuatları gereğince işyerlerinde yapacakları herhangi bir denetim, inceleme ve kontrol sırasında yasal düzenlemelere aykırı şekilde yabancı çalıştığı/çalıştırıldığı tespit edilecek olursa, bu durum Çalışma Bakanlığına bildirilir.
9 - İzinsiz çalıştığı tespit edilen yabancılar hakkında hangi işlemler uygulanıyor?
Yabancıların yasal düzenlemelere aykırı şekilde, yani çalışma izinleri olmaksızın çalışmaları durumunda idari para cezaları uygulanıyor. Buna göre, çalışma izni olmaksızın bir işverene bağlı olarak çalışan yabancıya 2.400 lira, bağımsız çalışan yabancıya 4.800 lira idari para cezası kesiliyor. Ayrıca, çalışma izni bulunmadan çalıştığı tespit edilen yabancılar sınır dışı edilmek üzere İçişleri Bakanlığı’na bildiriliyor.
10 - İzinsiz yabancı işçi çalıştırdığı tespit edilenler hakkında hangi işlemler uygulanıyor?
Çalışma izni olmayan yabancı işçi çalıştıran işveren veya işveren vekiline her bir yabancı için 6 bin lira idari para cezası kesiliyor. Bununla birlikte, çalışma izni bulunmayan yabancıyı çalıştıran işveren veya işveren vekili yabancının ve varsa eş ve çocuklarının konaklama giderlerini, ülkelerine dönmeleri için gerekli masrafları ve gerektiğinde sağlık harcamalarını da karşılamak zorunda. Diğer taraftan, izinsiz çalışmanın tekrarı hâlinde idarî para cezaları bir kat artırılarak uygulanır.

Bağ-Kur’da prim indirimi başladı
Şirket ortakları, muhtarlar, tarım Bağ-Kur’luları ve esnafın prim oranı yüzde 34.5’ten yüzde 29.5’e indi. Yapılandırma fırsatını değerlendirenler asgari ücret üzerinden her yıl en az 1000 lira daha az prim ödeyecek. İndirimle, en düşük kazanç üzerinden prim ödeyen esnafın aylık avantajı 82.35 lira olacak. En yüksek kazanç üzerinden ödenen primde ise aylık avantaj 535 lirayı bulacak.

Değerli kağıt bedeli 58.5 lira da ödeniyor
İkamet izni 58.50 TL
Yabancı çalışma izni 58.50 TL
Çalışma izni muafiyeti 58.50 TL

Çalışma izin harçları 500 TL’den başlıyor
1 yıla kadar* 500 TL
Süresiz çalışma izni 5.000 TL
Bağımsız çalışma izni 5.000 TL
* 1 yıla kadar (1 yıl dâhil) süreli çalışma izni belgesi ve çalışma izni muafiyeti belgesi