Daha fazla kadın istihdamı için

Kadınların çalışma hayatına katılması, gerek kendileri açısından gerekse toplumsal kalkınma bakımından son derece önemli. Bugün dünyanın pek çok yerinde kadınlar, üretime katılıyor ve erkeklerle aynı işlerde çalışıyor. Bu anlamda, iş hayatındaki kadınlara ilişkin erkeklerin algısı da geçmiş dönemlerle kıyaslandığında ciddi şekilde değişmiş durumda.

Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) ve bir araştırma şirketi olan Gallup işbirliğinde yapılan yeni bir araştırma da kadın ve erkeklerin kadın istihdamı konusundaki tutum ve algılarına dair dikkat çekici sonuçlar ortaya koyuyor. “Kadınlar ve Çalışma Yaşamı için Daha İyi Bir Geleceğe Doğru: Kadınların ve Erkeklerin Sesleri” başlıklı söz konusu güncel araştırma, kadın ve erkeklerin kadın istihdamıyla ilgili görüşlerini küresel ölçekte ortaya koyan ilk çalışma olma özelliğini taşıyor. 142 ülke ve bölgeyi kapsama alan çalışmada yaklaşık 149 bin yetişkin ile görüşme yapılmış. Araştırma, küresel yetişkin nüfusun neredeyse yüzde 99’unu temsil ediyor. Araştırmada ayrıca, kadın istihdamın artırılması için son yıllarda ciddi çaba gösteren Türkiye’ye ilişkin önemli tespitler de mevcut.

Erkekler de istiyor

Araştırma sonuçları, kadınların yüzde 70’inin ve erkeklerin de yüzde 66’sının kadınların ücretli işlerde çalışmalarını tercih ettiklerini gösteriyor. Bu açıdan, kadınların çalışması konusunda kadın ve erkekler arasında görüş birliği olduğunu söyleyebiliriz. Kadınların tercihleriyle ilgili araştırma sonuçlarına daha yakından baktığımızda; araştırmaya katılan kadınların ya ücretli işlerde çalışmayı (yüzde 29) ya da hem çalışmayı hem de aileleriyle ilgilenmeyi (yüzde 41) tercih ettikleri, buna karşılık yüzde 27’sinin ise evde kalmaktan yana olduğu görülüyor. Kadınlar, evde kalmaktan yana olduklarında, yani sadece ev işleriyle uğraşmayı tercih ettiklerinde çalışabilir yaşta olsalar dahi işgücünün ve işsizliğin içinde değerlendirilmiyorlar.

Diğer taraftan, erkeklerin kadın çalışması konusundaki düşüncelerini daha detaylı incelediğimizde, erkeklerin yüzde 28’inin ailelerindeki kadınların ücretli işlerde çalışmalarını, buna karşılık yüzde 29’unun kadınların sadece evde olmalarını ve çalışmamalarını istediği görülüyor. Bununla birlikte, araştırmaya katılan erkeklerin yüzde 38’i ise ailelerindeki kadınların hem çalışmalarını hem de ev işlerine vakit ayırmalarını istiyor. Özellikle eğitim düzeyi daha yüksek olan erkekler, kadınların hem istihdamda yer almasını hem de ev ve bakım işleriyle meşgul olmasını tercih etme eğilimindeler.

Araştırmadan elde edilen bir diğer çarpıcı sonuç ise ücretli işlerde çalışmak isteyen her 10 kadından 7’sinin halihazırda işgücünün içinde olmaması. Yani, söz konusu kadınlar halihazırda bir işte çalışmıyorlar veya iş aramıyorlar.

Dünyanın üzerinde

Dünyadaki eğilime benzer şekilde, Türkiye’de de kadınların önemli bir bölümü ücretli bir işte çalışmak istiyor. Araştırma sonuçlarına göre, Türkiye’de ücretli bir işte çalışmak isteyen kadınların oranı yüzde 87. Bu oran, dünya ortalamasının (yüzde 70) çok üzerinde. Araştırma, Türkiye’de hem bir iş sahibi olmak hem de ailevi sorumluluklarını bir arada yürütmek isteyen kadınların oranının yüzde 53 ile aynı kategoride yüzde 41 olan dünya ortalamasının üstünde olduğunu da gösteriyor. Toplumsal cinsiyetçi roller, yani toplumun kadınlara biçtiği roller nedeniyle Türkiye’de kadınlar erkeklere kıyasla neredeyse 5 kat daha fazla zamanı ev işlerine ve çocuk bakımına harcıyor.

Diğer taraftan, araştırmaya Türkiye’den katılanların yüzde 88’inin kadınların çalışması konusunda olumlu görüş belirttikleri görülüyor. Bu anlamda, kadınların işgücüne ve istihdama katılım oranlarının düşük olmasıyla dikkat çeken Türkiye’de araştırma kapsamındaki kadınların yüzde 92’isi ve erkeklerin de yüzde 84’ü ailelerindeki kadınların ev dışında ücretli bir işte çalışma isteğini destekliyor.

Çalışmanın sonuçları, Türkiye’de yaşayan 15-29 yaş grubundaki genç kadınların yüzde 95’inin kadınların iş yaşamına dâhil olması yönünde görüş belirttiğini ortaya koyuyor. Bu oran da yüzde 77 olan dünya ortalamasının önemli ölçüde üzerinde. Diğer taraftan, Türkiye’de araştırmaya katılanların yüzde 64’ü, erkeklerle aynı eğitim ve tecrübeye sahip kadınların iş yaşamında benzer ya da daha iyi fırsatlara sahip olduğunu düşünüyor.

Daha dengeli

Çalışma yaşamıyla aile yaşamının uyumlaştırılması, pek çok ülkede çalışan kadınlar açısından önemli bir mesele. Bununla birlikte, kadının çalışma yaşamında karşı karşıya olduğu tek sorun bu değil. İşyerinde haksız muamele, istismar, taciz, iyi ücretli işler olmaması gibi diğer konuların da kadın istihdamını artırmak açısından öncelikli olarak ele alınması gerekiyor.