Meclise geçtiğimiz hafta gönderilen kanun teklifi ile sigorta primleri yeniden yapılandırma kapsamına alınıyor. Bu sayede 23 milyar TL’lik primin yeniden yapılandırılması hedefleniyor. Sigorta prim borçlarının gecikme zamları ve faizleri silinecek. Ayrıca, taksitlendirme de yapılacak. Bu sayede, prim borçlularına önemli kolaylık sağlanmış olacak.
Hangi borçlar kapsamda?
Meclis gündemine gelen prim yapılandırması kapsamında neredeyse bütün sigorta primleri var. 2017 yılı Mart ayı öncesinde ödenmesi gereken 4/a, 4/b ve 4/c sigorta primleri yeniden yapılandırılacak. Bu sayede, SGK’ya prim borcu bulunan işverenler teşviklerden yararlanabilir hale gelecekler. Yürürlükte olan sigorta prim teşviklerinden SGK’ya prim borcu olan işverenler yararlanamıyor. Borç yapılandırması kapsamında borcunu yapılandıran ve ödemeye başlayan işverenlerin teşviklerden yararlanması söz konusu olacak.
Bağ-Kur’lu da kapsamda
Prim yapılandırması kapsamında kendi primini ödeyen 4/b’liler, yani eski adıyla Bağ-Kur’lular da var. Kendi dükkânı olan küçük esnaf çoğu kez kirasını ödeyip, giderlerini karşılıyor fakat sigorta primlerini ödemeye imkân bulamıyor. İşte bu nedenle, birikmiş sigorta primi borcu bulunan Bağ-Kur’lular da kapsama alındılar. Borç yapılandırması kapsamında primlerini ödeyen Bağ-Kur’lular emekli olabilecekler veya sağlık hizmetlerinden yararlanmaya başlayabilecekler. Geçmiş dönemde Bağ-Kur’lu çalışması olan ancak primlerini ödeyememiş kişiler bugünlerini emekliliklerinde değerlendirme şansına kavuşacaklar.
İsteğe bağlı sigortalılar da kapsamda
Prim yapılandırması kapsamında isteğe bağlı sigortalılar da var. 1 Ekim 2008 sonrası isteğe bağlı sigortalılar Bağ-Kur’lu olarak değerlendiriliyorlar. Bu çerçevede, kendi primini ödeyen isteğe bağlı sigortalıların 2017 yılı mart ayı öncesinde ödenmemiş primleri de yapılandırma kapsamında. Diğer yandan, şu an uygulanmayan topluluk sigortası çerçevesinde prim borcu bulunan ve bu nedenle bu kapsamdaki günleri SGK’da gözükmeyen kişilerin de primleri yapılandırma kapsamında ödenebilecek.
1 Mart 2016 itibarıyla emekli olduktan sonra Bağ-Kur’lu olmayı gerektirecek şekilde çalışması olan kişiler için sosyal güvenlik destek primi kaldırılmıştı. Dolayısıyla, bu tarihten sonra emekli olarak köşede bir emlakçı dükkânı açan emeklinin maaşında bir kesinti yapılmıyor. Ancak bu tarihten önce emekli olup Bağ-Kur’a tabi çalışması bulunan ve bu nedenle SGDP ödemesi gerektiği halde ödemeyen kişilerin adına borç birikmişti. Bu kişilerden halen borcu olanlar, yapılandırmadan yararlanarak borçlarının gecikme zammı ve cezasını sildirerek taksitle ödeme imkânına kavuşacaklar.
Eksik işçilik tutarı
Borç yapılandırması kapsamında işverenlerin eksik işçilik tutarları da yer alıyor. Bu tutarlar üzerinden hesaplanan sigorta primleri, gecikme zammı ve cezaları da yapılandırma kapsamındaki borçlardan. Dolayısıyla, işverenler 2017 yılı mart ayı öncesindeki eksik işçilik tutarları için yapılandırmadan faydalanabilecekler. Prim yapılandırması kapsamında işverenleri ilgilendiren bir diğer husus ise idari para cezaları. Yapılandırma kapsamında 2017 yılı mart ayı sonuna kadar işlenen fiillere ilişkin idari para cezaları ve bu cezalara ilişkin gecikme zamları ve cezaları da yer alacak.
Öncekiler de geçerli
Daha önce hayata geçmiş borç yapılandırmalarından faydalanmakta olan kişilerden yapılandırması devam edenler, yeni yapılandırmadan yalnızca 1 Temmuz 2016 ila 31 Mayıs 2017 tarihleri için yararlanabilecekler.
Bu kişilerin yalnızca bu tarih aralığındaki borçlarının yeniden yapılandırılması söz konusu olacak. Meclis gündemine gelen kanun tasarısının yasalaşması gecikirse 31 Mayıs 2017 tarihi ötelenecektir.
Borç yapılandırması kapsamındaki borçlar için 30 Haziran 2017 tarihine kadar başvuru yapılması gerekecek. Yine Meclis’te kanunun yasalaşmasıyla ilgili süreç uzarsa, bu tarih de uzayacaktır.
Ancak tasarının yasalaşması sonrası kapsamdaki borçlar için bir an önce başvuru yapılması yerinde olacaktır. Bu nedenle, bu konudaki evraksal sürecin şimdiden başlatılması gerekmektedir.
Gecikme cezası ve zamları
Prim borcu yapılandırması çerçevesinde kapsamdaki borçların gecikme zammı ve cezasının tamamı silinecek.
Borç asılları Yİ-ÜFE oranında güncellenecek ve peşin veya taksitle ödenebilecek. Borcun peşin olarak ödenmesi halinde Yİ-ÜFE üzerinden hesaplanan güncelleme miktarının yüzde 50’si kadar indirim yapılacak.
Borcun taksitle ödenmesi halinde ise seçilen taksit sayısına göre vade uygulanacak. Borcun 36 aya kadar taksitlendirilmesi mümkün olacak.
