Bundan 3.5 ay önce ev işlerinde çalışan gündelikçilere sigorta zorunluluğu getirildi. “Ay içerisinde 10 günden az ve 10 gün ve daha fazla çalıştırılan gündelikçiler” için iki ayrı yöntem devreye girdi. Ancak aradan geçen zaman diliminde gündelikçilerin sigortalanması ile ilgili yöntemlerin tam anlamıyla anlaşılamadığı sonucu ortaya çıktı.
Ev sahiplerinin çok küçük bir bölümü yeni yöntemi kullanarak yanlarında çalışanları sigortalayabildi. Geri kalanı ise eski usulde yani sigorta yaptırmadan evlerinde gündelikçi çalıştırmaya devam ediyor. Yapılan tahminlere göre yeni sistemi kullananların oranı yüzde 10 bile değil.
Üstelik gündelikçilerin sigortalanması ile ilgili mevzuat uyarınca, 1 gün çalıştırılan gündelikçinin bile sigortalanması gerekiyor. Sigortasız gündelikçi çalıştırmanın cezası büyük.
Peki nasıl sigortalanacak?
Ay içerisinde 10 günden az çalıştırılan gündelikçinin sigortalanması ve bu kişiye ait primlerin ödenmesi çok zor değil. İlk olarak gündelikçi çalıştıran ve sigorta işlemlerini yapacak kişilerin e devlet şifresi almaları gerekiyor. Bu şifre ile www.turkiye.gov.tr adresinden sisteme giriş yapılarak sigorta işlemleri yapılabiliyor. TC Kimlik numarası ve şifre ile giriş yapılan ekrandan “Kamu Kurumları” linki üzerinden “Sosyal Güvenlik Kurumu” seçilerek SGK’nın hizmetlerine erişmek mümkün.
10 günden azsa kolay
Ay içerisinde 10 günden az çalıştırılan gündelikçiler için sigorta işlemleri, ay içerisinde 10 günden fazla çalıştırılan gündelikçilerin işlemlerine göre daha kolay. SGK’nın hizmet listesi içerisinden “4A 10 Günden Az Süreli Ev Hizmetleri İşveren Başvuru ve Sorgulama” linki tıklanarak işlemler yapılabilir.
Bu linke tıklandıktan sonra açılan ekrandan “Yeni Kayıt” ikonuna tıklanarak gündelikçi çalıştırılan günlerin seçilmesi mümkün.
KİMLER 10 GÜNDEN AZ GÜNDELİKÇİ OLARAK SİGORTALI YAPILABİLİR?
Yeni Kayıt işlemi sonrası SGK’nın 10 günden az çalışan gündelikçiler için genel uyarıları bölümüne erişiliyor. Bu bölümdeki en önemli uyarı ev hizmetlerinin içeriği ve kimlerin 10 günden az süreli ev hizmetlerinde çalıştırılabileceğine yönelik. Buna göre; ev temizliği, çamaşır, ütü, yemek yapma, çocuk, hasta ve yaşlı bakımı ile bahçevanlık işleri ev hizmetleri kapsamında değerlendiriliyor. Bu kapsamdaki işleri yürüten kişilerin bir gün çalıştırılmış olsalar bile sigortalanması gerekmekte. Bunun yanı sıra önemli bir diğer nokta; ev hizmetlerinde 10 günden az süreli olarak yalnızca, herhangi bir çalışması olmayanların, 4/a ve 4/b’li sigortalıların, isteğe bağlı sigortalıların, 5510 sayılı Kanunun ek 5 ve ek 6. maddelerine tabi sigortalıların ve SGK’dan aylık ve gelir alanların çalıştırılabileceğidir.
Kimlik ve gün...
Bu uyarıların bulunduğu sayfa geçildikten sonra açılan ekrana gündelikçi olarak çalıştırılan kişinin TC kimlik numarasının girilmesi ve bu kişinin çalıştığı günlerin seçilmesi gerekiyor.
Ay içerisinde belirli günlerde gündelikçi çalıştıran kişilerin gündelikçiyi hemen o gün bildirmelerinde fayda var. Aksi taktirde ay bittiğinde SGK’nın bu ekranı kullanılamıyor ve gündelikçinin bildiriminin internet ortamında yapılması imkanı ortadan kalkıyor. Bu nedenle gündelikçi eve geldiğinde işlemlerin yapılmasında fayda var. Diğer yandan günde 7,5 saatin altındaki çalışmalar da 1 gün olarak değerlendiriliyor. Bu nedenle yarım gün gündelikçi çalıştıran kişiler de 1 gün çalıştırmış gibi bildirim yapacaklar.
Prim Ödemeleri ‘Kredi Kartıyla’
Bildirimden sonra yapılması gereken gündelikçi çalıştırılan günler için prim ödenmesi.
Bu işlem için e-devlet üzerinden SGK hizmetleri başlığı altındaki “Sosyal Güvenlik Kurumu Kart İle Prim Ödeme Uygulaması” linki kullanılıyor.
Bu link üzerinden SGK’nın sistemine girilerek tahsilat türünün seçilmesi ve borç sorgulaması yapılması gerekiyor. “Sorgu Türü” bölümüne “Diğer Ödemeler”, “Sorgu Tipi” bölümüne “60 Ek 9 10 Günden Az Tahsilâtı” seçilerek sorgulama yapıldığında e devlet sistemi üzerinden bildirim yapılan günlere ait prim borcu sorgulanıyor. 10 günden az çalıştırılan kişiler için çalıştırılan gün başına 85 Kuruş prim borcu çıkıyor. Prim borcu seçilerek kredi kartı ile ödeme yapıldığında sigorta işlemleri sonlandırılmış oluyor.
İşlem zor değil...
Ev sahiplerinin çok büyük bir bölümü gündelikçileri ay içerisinde 10 günden az çalıştırıyor. Bu durumdaki kişilerin açıkladığımız işlemleri her ay yapmaları gerekiyor.
İşlemler çok zor değil. Ancak gündelikçi çalıştırılan ay içerisinde bildirimin mutlaka yapılması gerekiyor. Aksi taktirde internet üzerinden bu işlemlerin yapılma ihtimali kalmıyor.
Gündelikçiler kontrol edebilir
Gündelikçiler e devlet sistemi üzerinden kendileri adına yapılan bildirimleri kontrol edebilirler. SGK’nın hizmet listesi içerisinden “4a 10 Günden Az Süreli Ev Hizmeti Çalışan Kişi Sorgulama” linki tıklanarak bildirimlerin takip edilmesi mümkün. Gündelikçiler temizliğe gittikleri ev sahiplerini bu bildirimin yapılmamış olması halinde uyararak bildirimin yapılmasını sağlayabilirler.
Ay içerisinde 10 günden az çalıştırılan gündelikçiler, kendileri adına bildirim yapılan ayı takip eden ayın sonuna kadar uzun vadeli sigorta kollarına ait primleri kendileri öderlerse malullük, yaşlılık ve ölüm ile genel sağlık sigortasından da yararlanabilİr. Yani emeklilik ve sağlık hakkını elde edebileceklerdir.
Aylık 413.89 TL’nin gündelikçiler tarafından ödenmesi halinde bu kişiler sigorta ve sağlık hizmetlerinden yararlanabilecekler. Ancak buradaki en önemli nokta primlerin ödenme süresi. Temmuz ayında gündelikçi olarak çalıştırılan bir kişi Ağustos ayının sonuna kadar bu rakamı yatırarak sağlık ve emeklilikten yararlanabilir. Bu süreyi kaçırırsa Temmuz ayına ilişkin bir daha ödeme yapamaz.
