İnsanlar ve işlemleri çok benzetirim. Ortak bir işleme ulaşmaktır hayat, bu sebeple her işlemi yaşamın içinde kullanırız.
Kimi zaman toplanır, bazen eksilir, kiminde çarpılır, bazen de bölünür dururuz.
İnsan hayatına bir şeyler ekler, kendine bir şeyler katar, artar. Hayatta toplama işlemi bazen olumlu bazen olumsuz bir şeydir.
Kimi zaman fazla toplanmak, dertlerin üst üste gelip birikmesi, sıkıntıların artarak çoğalması iyi bir toplama işleminin alameti değildir.
İyi durumlarda insan güzel şeylerle toplanır, yaşamına biri eklenir, kendine bir şey katar, hayatına yeni şeyler ekler durur, okul, iş, aşk, evlilik, çocuk...
Sonra başlar hayatından çıkarmaya, kimi zaman hayatına eklediğini çıkarır, kimi zaman umutlarını eksiltir, kendini üzenleri çıkarır, boşanır, işini kaybeder, eksilerek hüzünlenir.
Bazen de hayat insandan eksiltir.
Elindekileri alır, çıkartmak istemediklerini çıkarıverir, insan istemeden de olsa eksilir durur!
***
Kimi eksiltmeler iyidir! Fazlalığı zarar veren şeyleri ayıklar, kötü alışkanlıklar çıkartılır, çıkması hafiflik yaratacak şeyler azaltılır.
Bazı zamanlar toplama yetmez, öyle şeyler olur ki çarpar, etkisi kat kat fazladır. Katları vardır, katlanır, bir şey katlanarak ya büyür ya da dikkat edin küçülür.
Bazen bir insanla çarpılır, bazen bir durumu çarpıla çarpıla yaşarsınız. İşleme çarpma girdi mi etki alanı büyür.
Bölme işlemi belki de her gün defalarca yaşadığımız ama farkında olmadığımız bir işlemdir. İnsanlar birbirine bölünür, kendi içinde bölünür, işine, sosyal yaşama bölünür. Bölünerek çoğalır, paylaşarak artar. Bazen de bölünmekten yorulur.
Toplamıyla, eksilenleriyle, çarpılarak katlananları ve bölünerek paylaşılanlarıyla insan hayatı anlam kazanır.
Etkisiz elemanlar
Matematikte etkisiz eleman terimiyle ilk tanıştığımda hoşuma gitmişti, işlemi zorlaştırmıyor, varlığı fazladan bir işlem yapmamı gerektirmiyordu.
Hayatın etkisiz elemanlarıyla tanıştığımda ise bu kişilerden hiç haz etmedim.
Etliye, sütlüye bulaşmadan, en ufak bir etki yaratmaya çabalamadan yaşayıp gidenler en çok da kendilerine etkisiz elemanlar, bunun farkındalar mı acaba?
Çarpmanın etkisiz elemanı birdir, hangi sayıyla çarparsanız çarpın yine aynı sayıyı bulursunuz.
Her girdiği ilişkiden, ortamdan iz bırakmadan ayrılanlar vardır, başkasının varlığında karşındakinin yansıması kadardır.
Değişme, değiştirme isteği, gücü yoktur, genelde her şeye kafa sallar, fikrini kendine saklar, öyle sallan yuvarlan idare eder.
Aynı şekilde bölmenin etkisiz elamanı da birdir.
Bu insanlara bölünemezsiniz, bir yarınızı açıp paylaşamazsınız, yine kendi kendinizle baş başa kalırsınız.
Mesela erkeğin hiç yatırım yapmadığı bir evlilik düşünün, kadın ona yaslanıp sorumluluklarını ikiye bölmek ister.
Çocukların bakımını, evin yükünü paylaşsın, ister de ister.
Ama adam başka havadadır, evli ve özgür, kağıtta evli ama ruhsal olarak boşanmış bir adama kadın ne kadar bölünmek isterse istesin, yine son işlemde elinde kalan kendisidir.
***
Bir de işlemlerin yutan elemanı vardır aman onlardan çok korkarım.
Çarpmada yutan sayı sıfırın özelliklerine sahip kişi, ilişkide olduğu kişiyi, kendini, varlığını yutan, yok sayan, ezen biridir. Bu tip insanlara çok dikkat etmek lazım!
Bunlar toplamada ise birden etkisiz eleman oluyorlar.
Yani siz onu alın olumlu bir şey için katkıda bulunmasını isteyin, bir kişiye bir artısı olsun, katkısı olsun, yok!
Onun etkisi sadece çarpmak, kırmak, ezmek gibi işlere yarar.
Onunla toplanmaya çalışırsanız etkisizdir, size katkısı olmaz.
Son olarak söylemeliyim ki bazı işlemlerin sonucu gibi bazı ilişkilerde kalanlıdır. Bir işlem yaparsınız, biter ama elinizde bir sayı kalır.
Bir ilişkinin sorunlu bir kalanı olduğunda, neden kalmıştır, neden tam olmamıştır, neden düz değil çıkıntılı bir sonuç olmuştur, bundan rahatsız oluruz.
Virgüllü bir sonuç elde ettiniz mi, virgülün arkasına tek veya birçok sayı eklenir.
Çıkan sonucu virgüllü olan ilişkiler uzar, gider.
Noktayı koyamadınız mı hep virgülden sonra ne gelecek diye kaygılanır durursunuz.
