Olimpiyatlardaki Bornova

Türkiye Milli Olimpiyat Komitesi tarafından her yıl düzenlenen Türkiye Fair Play Ödülleri Organizasyonu’nun 2017 kazananları geçtiğimiz günlerde belli oldu.

‘Sportif Fair Play Kariyer Dalı’nda spor alanında yaptığı başarılı hizmetler, bu alandaki yatırımlar ve projeleri nedeniyle Bornova Belediye Başkanı Olgun Atila şeref diplomasına layık görüldü.Tabii ki Başkan Atila açısından büyük onur ama Türkiye’de futbol, atletizm, bisiklet yarışları ve tenis gibi pek çok spor dalının ilk oynandığı yer olan Bornova ve Bornovalılar açısından da bu olay bir gurur kaynağı... Tebrik etmek lazım. Milli Olimpiyat Komitesi’nin Başkan Atila’ya verdiği bu ödül bana tarihte Bornova’nın olimpiyatlarla ilgili yaşadığı bir başka önemli olayı hatırlattı. 1906 yılıydı. 1896, 1900 ve 1904 olimpiyatlarının ardından sıradaki olimpiyatlar 1908 yılında yapılacaktı ama Atina’nın ısrarıyla olimpiyatların onuncu yılı şerefine bir daha tekrarı olmayacak olan 1906 ara olimpiyatları düzenlenmesine karar verildi.

Futbol, eskrim, atletizm gibi bugün de bildiğimiz oyunların yanı sıra ilginç oyunlar varmış o yıllardaki olimpiyat oyunlarında.

Mesela halat tırmanma yarışı varmış. En ilginci de balmumu kurşunlar atan tabancalarla düello oyunu varmış.

22 Nisan ile 2 Mayıs 1906 tarihleri arasında gerçekleştirilen ancak Uluslararası Olimpiyat Komitesi tarafından resmi olarak tanınmayan Atina Ara Olimpiyatlarına 20 ülke, 6 kadın, 848 erkek yarışmacı olmak üzere 854 sporcu ile katıldı.

***

Osmanlı İmparatorluğundan da çok sayıda sporcu 1906 Ara Olimpiyatlarının katılımcıları arasındaydı ancak devlet adına değil katıldıkları İstanbul, Selanik, Trabzon ve İzmir şehirleri adına yarışacaklardı ve bu yarışmacıların tamamı gayrimüslim sporculardan oluşuyordu. İzmir kalabalık bir sporcu grubuyla katılıyordu 1906 Olimpiyatlarına. Olimpiyat tarihçisi Bill Malon futbol takımı hariç İzmirli 16 sporcunun varlığından söz eder. Ancak dönemin gazetelerinde o günlerde yayınlanan haberlere göre İzmir’den Atina’ya giden sporcu sayısı 40 civarındadır. Dokuz Eylül Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümünden Yardımcı Doçent Dr. Erkan Serçe’nin İzmir Life Dergisi’nin Ağustos 2016 sayısında yayınlanan makalesinden öğrendiğimize göre 22 Nisan 1906’da İngiltere Kralı VII. George, eşi Aleksandra, Yunan Kralı 1. George, eşi Olga, çok sayıda Kraliyet ailesi mensubu ve Levant Herald Gazetesine göre 100 bin kişinin katılımıyla Panathinaiko Stadyumunda görkemli bir açılış yapıldı.

***

İzmirli sporcular kürek, halter, atletizm, atıcılık, tenis, cimnastik ve futbol gibi pek çok dalda yarışmışlar ancak büyük başarılara imza atamamışlardı.

110 metre engellide ve 3000 metre yürüme yarışmasında iki bronz madalya alınmıştı.

En büyük başarı ise futbolda yaşandı. İzmir olimpiyat futbol takımı 4 takımın (Yunanistan, Selanik, Danimarka, İzmir) yarıştığı turnuvada gümüş madalya ile İzmir’e geri döndü. Gümüş madalyalı İzmir takımının oyuncuları yıllardır aynı takımda oynayan Edwin Charnaud, Zareck Kuyumcuyan, Edouard Giraud, Jacques Giraud, Henry Joly, Percy de la Fontaine, Donald Whittall, Albert Whittall, Godfrey Whittall, Harold Whittall ve Edward Whittall’dan oluşuyordu. Bu isimlerin tamamı Bornovalı Levanten ailelerin fertleri tarafından kurulan Bournabat Football & Rugby Club oyuncuları idi. Resmi olarak tanınmasa da Olimpiyat Oyunlarında futbol dalındaki tek madalyamız Bornovalı futbolcular tarafından kazanılmıştı.