Çocuk sahibi olduktan sonra aralarındaki muazzam dengeyi kaybeden çiftler, neden bu sorunları yaşar? Bu sorunları üç ana başlıkta irdeleyebiliriz
Sağlıklı yaşamın özü denge faktöründen geçer; sağlıklı ilişkilerde de aynı durumdan söz edebiliriz. Evlilik kurumundaki dengeler de eşlerin birbirlerine karşı davranışlarında ortaya çıkar. Eşlerin arasına bir de çocuk katıldığı zaman denge oyunu giderek zorlaşır; çünkü eğer eşlerin geçmişten getirdikleri travmalar ve değersizlik duyguları varsa bunların hepsi birer birer gün yüzüne çıkacaktır. Bugünkü yazımda, evli çiftlerin çocuk sahibi olduktan sonra yaşamaları muhtemel bazı hafif veya şiddetli türbülansları aktarmak istiyorum. Bu tip sorunlar yaşayan çiftlerin açıklama cümleleri genelde şöyle başlar: “Aslında bizim aramız gayet iyiydi ve her konuda anlaşıyorduk ancak ne zaman çocuğumuz oldu eşim bana eskisi gibi ilgili davranmayı kesti ve sanki başka bir insan oluverdi…”
Bu cümle kendi içinde birçok cevabı da içerir. Aslında gayet iyi anlaşan bir çift, aralarındaki sorunları iletişimle çözer; çünkü tüm ilgiyi ve sevgiyi birbirlerine aktarırken aynı zamanda yeterli ve sağlıklı iletişimi kurabilecek düzeyde bir titizlikle davranırlar. En önemli nokta ise çocuk sahibi olmadan önce eş kimliklerine uyum sağlamış ve bu kimlikte yer alan tüm sorumlulukları artık kanıksamış durumdadırlar. Örneğin eşine ne kadar ilgi göstermesi gerektiğini, hangi davranışların eşini üzeceğini ve dolayısıyla bunlardan uzak durması gerektiğini bilir ve zamanla bunları âdeta alışkanlık haline getirmiş olabilir.
Denge sorununun nedenleri
Bu kurulu düzen, eşler arasındaki sessiz bir anlaşmayla karara bağlanmış ve günlük yaşamın rutin ilerleyişi içinde kendine bir yol bulmuştur. Ne zaman ki çocuk sahibi olmaya karar verirler, bazı çiftler arasında bu sessiz anlaşma sona erer ve hafif kırılganlık baş gösterir. Elbette tüm evli çiftler bu tür sorunları yaşamazlar ve hatta çocuk sahibi olduktan sonra aralarındaki bağlar daha da sağlam hale gelebilir; onları bir kenara koyalım. Bu yazıdaki asıl konumuz, çocuk sahibi olduktan sonra aralarındaki muazzam dengeyi kaybeden çiftler olduğuna göre, neden bu sorunları yaşadıklarını kısaca açıklayalım:
1- Kimlik sorunu: Eş kimliğine alışan bir kocanın aynı zamanda baba kimliğini sahiplenmesi zaman alabilir. Özellikle çocukluk çağında anne babasıyla sağlıklı bir iletişim kuramamış bireylerin ileride anne-baba olduktan sonra çocuklarına nasıl davranmaları gerektiği konusunda pek bir fikirleri yoktur. Daha da kötüsü kimileri kendi çocukluklarında maruz kaldıkları sağlıksız tavırları çocuklarına yansıtır, çünkü görüp bildikleri davranış biçimi budur.
2 - İlgisizlik: Kimi ebeveynler çocuk sahibi olduktan sonra tüm ilgi ve sevgisini çocuğa yönlendirir ve doğal olarak bu durum eşini rahatsız etmeye başlar. Aslında burada daha önce eşine gösterdiği ilginin bir kısmını artık çocuğuna yönlendirmesi normaldir, ancak bunu yaparken dengeyi çok iyi koruması gerekir.
3 - Çocuğu bir koz olarak kullanmak: Çocuk sahibi bazı çiftler arasında soğuk rüzgârların esmesindeki en büyük sebep budur. Eşlerden biri çocuğu diğer eşe karşı yönlendirir, doldurur ve hatta çocuğun ona sevgi duymasını engelleyerek her şeyi yapar. Özellikle de eşiyle arasında yaşanan tartışmalarda çocuğu gündeme getirerek, kendi lehine bir koz olarak kullanmaya çalışır. Bu durum sadece çocuğun psikolojisini küçük yaşlarda bozmakla kalmaz, aynı zamanda bu evliliğin sağlam temelleri varsa bile hepsinin çatlamasına neden olur; çünkü eşler arasındaki güven zedelenir. En kötüsü de budur, eşler arasına bir defa şüphe duygusu düştüğü zaman artık o güveni geri getirmek neredeyse imkânsızdır.