YÖK’ün Yükseköğretime Geçişte Öğrenci Hareketliliği Raporu’nda çok enteresan bilgiler yer alıyor. 2021 YKS analizleri, önümüzdeki ay gerçekleştirilecek olan 2022 YKS için de önemli ipuçları veriyor.
Bu yılı önceki yıldan farklı kılan en önemli ayrıntı ise barajların kaldırılması yani üniversiteye girişin hiç olmadığı kadar kolay hale gelmesi.
Peki bu, sorunu çözecek mi? Bırakın her adayı, adaylardan bir bölümü hayalini kurduğu üniversiteye ya da bölüme girebilecek mi?
Evet demek çok zor!
Niyesine geçmeden önce isterseniz gelin önce YÖK’ün 2021 YKS analizlerine bir göz atalım:
Sevinen de çok üzülen de!
2021 YKS’ye 2 milyon 592 bin 390 aday başvuru yaptı, 175 bin 416 aday sınava girmedi.
134 bin 918 aday tercih yapmasına rağmen bir programa yerleşemedi.
677 bin 256 aday ise tercih yapma hakkı olmasına rağmen bu hakkını kullanmadı.
YKS’ye başvuru yapan 789 bin 435 aday ise tercih hakkı kazanamadı.
Başvuran adaylardan 429 bin 528’i lisans, 385 bin 837’si ön lisans olmak üzere 815 bin 365 aday bir yükseköğretim programına girdi.
Öğrencilerin yüzde 74.6’sı normal eğitime, yüzde 15.5’i açık öğretime, yüzde 8.3’ü ikinci öğretime ve yüzde 1.6’sı uzaktan eğitime yerleşti.
Açık öğretime yerleşme oranı lisans düzeyinde yüzde 4 iken ön lisans düzeyinde yüzde 25.9’a kadar yükseldi.
Yerleşenlerin yüzde 28.1’i birinci, yüzde 15.8’i ikinci, yüzde 11’i de üçüncü tercihini kazandı, yarısından çoğu (yüzde 54.9’u) ilk üç tercihinden birine yerleşti.
Adayların yüzde 52.7’si Temel Yeterlilik Testi (TYT) puanı, yüzde 20.4’ü sayısal puan, yüzde 13.3’ü eşit ağırlık puanı, yüzde 10.7’si sözel puan ve yüzde 3’ü dil puanıyla yerleşti.
Lisans programlarına yerleşenlerde en büyük dilimi, 166 bin 102 aday ve yüzde 43’lük oran ile sayısal puan türündeki öğrenciler, sayısal puan türünü ise sırasıyla yüzde 28.1’lik oran ve 108 bin 361 aday ile eşit ağırlık öğrencileri; yüzde 22.6’lık oran ve 87 bin 171 aday ile sözel öğrencileri; yüzde 6.3’lük oran ve 24 bin 203 aday ile dil puanı öğrencileri oluşturdu.
Yerleşenlerin yüzde 83.6’lık oran ile 681 bin 938’i devlet; yüzde 15.4’lük oran ile 125 bin 447’si vakıf; yüzde 0.9’luk oran ile 7 bin 560’ı KKTC ve yüzde 0.1’lik oran ile 420’si yurt dışı üniversitelerine yerleşti.
Vakıf yükseköğretim kurumlarına yerleşme oranı lisans düzeyinde ön lisans düzeyine göre daha yüksek oldu.
Öğrencilerin yüzde 31.1’i Marmara bölgesindeki, yüzde 20.6’sı İç Anadolu bölgesindeki, yüzde 4.9’u Güneydoğu Anadolu bölgesindeki üniversitelere girdi.
Veriler ne diyor?
Adaylardan büyük bir bölümü, geçen yıl, tercih hakkı olmasına rağmen yani tercih yaptığı anda bir üniversiteye girebilecekken bu hakkını kullanmadı.
Nedeni çok net:
Üniversite diploması işe girmenin altın anahtarı olmaktan çoktan çıktı.
Bu yıl farklı bir tablo yaşanır mı? Hiç sanmıyoruz.
Yüz binlerce aday bu yıl da üniversiteli olma şansını “boşa zaman, emek ve para kaybı” gerekçesiyle muhtemelen kullanmayacak.
Bir başka önemli veri, ülkemizin dört bir yanına üniversite açılmasına rağmen, öğrencilerin öncelikli tercihi hâlâ başta İstanbul olmak üzere Marmara’dan yana! İstanbul’da 70 civarında üniversite var ve hâlâ açılıyor.
Daha nereye kadar?
Sayısal puanlar belirleyici olmaya devam ediyor, açık öğretim oranları çok yüksek, adayların yarıya yakını ilk 3 tercihine giremiyor!
Ve geleceğinize yön verirken şu birkaç önemli veriyi de asla unutmamak gerekir:
Üniversite mezunu işsiz sayısı 8 milyonu aştı.
Aldığı eğitim ile yaptığı iş örtüşmeyen milyonlarca gencimiz var.
Önümüzdeki 20 yılda bugünkü mesleklerin üçte ikisi yok olacak.
Özetin özeti: Geleceğinizi tesadüflere, dayatmalara, yanlış yönlendirmelere ya da bugünkü verilere göre değil, gelecek projeksiyonlarına göre yön verin ki diplomalı mutsuzlar kervanına siz de katılmayın.
