Tepkilere rağmen Ermenistan ziyareti

Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, Ermenistan Cumhurbaşkanı Serj Sarkisyan’ın davetini kabul ederek, Türkiye-Ermenistan arasında 6 Eylül’de oynanacak Dünya Kupası grup eleme maçını izlemek için Erivan’a gitme kararı aldı. Gül, CHP Genel Başkanı Deniz Baykal ve MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin sert uyarılarına, Dışişleri Bakanlığı’nın güvenlik endişesini bildirmesine rağmen Türkiye’nin çözüme açık taraf olduğunu göstermek için Sarkisyan’ın davetini kabul etti. Güvenlik kaygıları nedeniyle Gül, Türkiye’den gidecek 30 kişilik özel bir ekip tarafından korunacak.  Cumhurbaşkanlığı Basın Merkezi’nden dün akşam saatlerinde yapılan açıklamada, Gül’ün Sarkisyan’ın daveti çerçevesinde Erivan’a gitmeye karar verdiği bildirildi. Açıklamada şunlar kaydedildi:  

Yakınlaşma umudu
“Bilindiği gibi Ermenistan Cumhurbaşkanı Serj Sarkisyan, Sayın Cumhurbaşkanımızı Erivan’da oynanacak olan Türkiye-Ermenistan Dünya Kupası Grup Elemesi Futbol karşılaşmasını izlemek üzere Ermenistan’a davet etmiştir.
Anılan maç, sportif bir karşılaşmanın ötesinde, önemli fırsatlar sunan bir anlam taşımaktadır. Özellikle Kafkasya bölgesi halklarını endişeye sevk eden gelişmelerin yaşandığı bir dönemde ortaya çıkan bu imkânın tüm taraflarca en iyi şekilde değerlendirilmesi gerektiğine inanılmaktadır. 

‘Birbirimizi anlama fırsatı’
Bu maç vesilesiyle yapılacak bir ziyaretin bölgede yeni bir dostluk ikliminin oluşmasına da katkıda bulunabileceği düşünülmektedir. Sayın Cumhurbaşkanımız bu anlayışla daveti kabul etmiştir. Söz konusu maçın, ortak tarihi olan iki halkın yakınlaşmasının önünü tıkayan unsurların ortadan kaldırılmasına ve yeni bir zemin hazırlanmasına vesile teşkil edeceğine inanılmaktadır. Bu ziyaretin iki ülke halklarının birbirlerini daha iyi anlamaları için bir fırsat oluşturacağı ümit edilmektedir.”

‘Ermenistan tarafı samimi’
Cumhurbaşkanlığı’ndan yazılı açıklama yapılmadan önce, Erivan’da Ermenistan tarafı ile bire bir görüşmeler yapan Dışişleri Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Ünal Çeviköz ve beraberindeki diplomatlar Çankaya Köşkü’nde brifing verdi.
Cumhurbaşkanı Gül’e, Erivan’da maç nedeniyle ciddi sayıda hem yurt içinden hem de yurt dışından gelecek ve aralarında aşırı milliyetçi görüşlü Ermeniler olacağı ifade edildi.
Bu çerçevede Erivan ziyaretindeki tek sıkıntının güvenlik olduğunu belirten diplomatlar, Sarkisyan’ın davetini ise “samimi bir girişim” olarak değerlendirmek gerektiğini vurguladı. 

Babacan da eşlik edecek
Taşnak Partisi’nin olası protesto gösterisine karşı Ermenistan tarafınca önlem alınmaya çalışıldığını belirten diplomatlar, Sarkisyan’ın görüşmede sınır kapısı açılması yönündeki talebi yineleyeceğini de anımsattı. Sınırı aşma talebi yanında Sarkisyan’ın Ermenistan’ın Türkiye’den ekonomik beklentilerini aktaracağı, soykırım iddiaları konusunda kırıcı üslup kullanılmayacağı izlenimi edinildiği ifade edildi.
Böylece Gül, sadece 4 saatlik bir ziyarette bulunmak üzere Dışişleri Bakanlığı’nın da olumlu görüş bildirmesi çerçevesinde Erivan’a gitme kararı aldı. Bu ziyarette Gül’e Dışişleri Bakanı Ali Babacan da eşlik edecek. Gül ve Babacan’ın gitmesiyle Türkiye’den Ermenistan’a ilk kez en üst düzeyde ziyaret gerçekleşmiş olacak. Ancak bu ziyaret maç gerekçesiyle yapılacağı için resmi değil çalışma ziyareti kapsamında olacak. 

İki uçak kalkacak
Gül, ANA uçağıyla maçtan yaklaşık iki saat önce Erivan’a, Cumhurbaşkanlığı Dışişleri Başdanışmanı Büyükelçi Gürcan Türkoğlu, Cumhurbaşkanlığı Özel Kalem Müdürü Hüseyin Avni Karslıoğlu, Dışişleri Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Ünal Çeviköz ve diğer diplomatlardan oluşan heyetle hareket edecek. Ayrıca, Esenboğa Havalimanı’ndan aynı anda ikinci bir uçak da yakın koruma ekibiyle havalanacak. İki uçakla birlikte en az 30 kişilik cumhurbaşkanlığı koruma ekibi de Erivan’a gidecek.

ELEŞTİRENLER

CHP: Karşı tarafa cesaret veriyor

CHP Genel Saymanı Mustafa Özyürek: Gereksiz bir ziyaret olmuştur. Ermenistan, Türkiye Cumhuriyeti’nin sınırlarını tanımamakta ve Türkiye’nin soykırım yaptığını iddia etmektedir. Bu adımlar, karşı tarafa cesaret vermektedir. Uluslararası ilişkilerde bu tür girişimlerin bir yararı yoktur. Bu girişim, Ermenistan’ın gururunu okşayıcı bir girişimdir.

MHP: Tavizkâr politikanın devamı

MHP Genel Başkan Yardımcısı Tunca Toskay: Türk milleti, akılsız ve yalan bir şekilde soykırımla itham ediliyor. Bu konularda Ermenistan’ın geri adım atacağına dair en ufak bir işaret yokken, böylesi bir ziyareti son derece gereksiz ve AKP’nin dışa dönük tavizkâr politikasının devamı olarak nitelendiriyoruz.

MEMNUNLAR

ABD: Siyasi uzlaşıya dönüşmeli

ABD Dışişleri Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Matthew Bryza: ABD, Gül’ün Erivan’a gitme kararını memnuniyetle karşılamaktadır. Bu olumlu sürecin güçlenerek, Dağlık Karabağ sorununa Azerbaycan’ın toprak bütünlüğü çerçevesinde çözüm sağlayacak ve uluslararası hukuk ve diplomasiyi de içine alan bir siyasi uzlaşıya dönüşmesini bekliyoruz.

AB: İlişkilere yeni bir boyut katar

AB yetkilileri: Gül’ün ziyareti, hem sembolik değeri çok yüksek olan hem de ilişkilere yeni bir boyut katma potansiyeline sahip bir adım. Ziyaretin, Kafkaslar’da gerginliğin dorukta olduğu bir dönemde yapılıyor olması da dikkat çekici” yorumunu yaptılar.