‘Irak’ı bırakmıyoruz aksine yerleşiyoruz’

Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ile ABD Başkan Yardımcısı Joe Biden’ın görüşmesinde, terör örgütü PKK’dan Suriye’ye, Irak’ın geleceğinden İran’a, birçok konunun gündeme geldiği belirtildi. Amerikan yönetiminden üst düzey yetkili, Biden ile Gül’ün görüşmesine ilişkin, Biden ile seyahat eden gazetecilere uçakta brifing verdi. Yetkilinin verdiği bilgiye göre, Gül-Biden görüşmesine 1 saatlik süre ayrılmasına rağmen, görüşme 2 saate yakın sürdü. Yetkili, bunun, Gül ile Biden arasındaki görüşmenin “derinliği ve kapsamlığının bir yansıması” olduğunu belirterek, “Başkan Yardımcısı Biden, Cumhurbaşkanı Gül’ü yıllardır tanıyor. Daha önce birçok kez görüşmüşlerdi. Biden Cumhurbaşkanı Gül’ün bilgeliği ve sorunlara yaklaşımına büyük bir takdir duyuyor” dedi.

Kopmuyor, derinleşiyoruz
Yetkiliye göre, birçok konunun ele alındığı toplantıda, ABD’nin bu yıl sonuna kadar Irak’tan askerlerini çekiyor olması nedeniyle, özellikle Irak konusu üzerinde çok fazla duruldu. Bu kapsamda, Cumhurbaşkanı Gül ve ekibinin, Irak’tan yeni dönen Biden’dan izlenimlerini dinlemeye ilgi gösterdiği, Biden’ın da Irak’taki temaslarının ana hatlarına dair bilgi verdiği belirtildi.
Yetkiliye göre, Biden’ın görüşmede Türk tarafına, “Irak’la olan bağlantımızı koparmıyoruz. Bu bağımızın yapısı, askeri yapıdan sivil bir yapıya dönüşüyor, ancak birçok bakımdan aslında bağlarımızı daha da derinleştiriyoruz” mesajını çok net ifadelerle ortaya koydu. Biden, görüşmede, ABD ile Irak arasındaki Stratejik Çerçeve Anlaşması Yüksek Koordinasyon Komitesi’nin toplantısına da değindi ve Irak’ın kurumlarının inşası ve güçlendirilmesi konusunda Irak hükümetiyle çok kapsamlı şekilde çalıştıklarını anlattı.

PKK’nın açtığı sorunlar
Yetkili, görüşmede İran’ın Irak’taki etkisinin de ele alındığını söyledi. Buna göre, Biden, Irak’ın, İran’dan başlamak üzere dış müdahalelere çok güçlü itirazlarının olduğu yönündeki görüşünü ortaya koydu. Irak’taki seçimlerin her kesimden Iraklının İran’ın etkisine riayet etmediğini gösterdiğini belirten Biden, İranlıların seçimlerin sonucuna ve hükümete dikte etme gayretlerinin boşa çıktığını kaydetti.
Yetkili, Gül-Biden görüşmesinde gündeme gelen bir diğer konunun terör örgütü PKK olduğunu söyledi. Buna göre de Biden, iki ülkenin ortak sorunu olan bu meselenin çözümünde ABD olarak Türklere yardım etmeye olan bağlılıklarını yineledi. Biden ayrıca, Irak’ı ziyareti sırasında bir araya geldiği Iraklı yetkililerden, PKK terörizminin yol açtığı sorunla mücadelede daha fazlasını yapma taahhüdünü duyduğunu aktardı.

Suriye’de sonra ne olur?
Biden, bölgedeki bazı çevrelerin Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esad rejimi sonrasında neler olabileceği konusundaki belirsizliğe dair kaygılarını anladığını, ancak Esad ve rejiminin şu anda Suriye’de istikrarsızlığın kaynağı olduğu ve sadece Suriye’de değil, ötesinde de mezhepsel çatışmaları körükleme yönünde en büyük tehlikeyi ortaya koyduğu inancını dile getirdi. Yetkili, birinci amacın Esad rejiminin kendi halkını öldürmesine son vermesini sağlamak ve Esad’ın iktidarı terk etmesi olduğunu vurguladı.

İran: Değişmeyen gündem
Görüşmede İran konusunun da kapsamlı biçimde konuşulduğunu aktaran yetkiliye göre, Biden, İran’ın bölgedeki etkisinin azaldığı yönündeki değerlendirmesini dile getirdi. Biden, ayrıca, İran’ın, nükleer programıyla ilgili tereddütleri gidermeyi reddetmesinden nükleer silahların yayılmasının önlenmesi anlaşmasını ihlaline, Suudi Arabistan’ın Washington Büyükelçisine suikast planından Tahran’daki İngiliz Büyükelçiliğine saldırıya ve Türkiye ve NATO radar sistemine tehditlerine kadar uzanan bir dizi “taşkın eylemleri”nin sonucunda daha da yalnızlaştığını söyledi.

Çiçek ile anayasa konuştu
ABD Başkan Yardımcısı Joe Biden ile TBMM Başkanı Cemil Çiçek arasındaki görüşmede, Türkiye’deki yeni Anayasa çalışmalarına odaklanıldığı kaydedildi. Amerikan yönetiminden üst düzey yetkilinin verdiği bilgiye göre, Biden’ın Ankara’daki temaslarının ilki olan TBMM Başkanı Cemil Çiçek’le kahvaltılı toplantısında, Türkiye’deki anayasal reform sürecine odaklanıldı.
Biden’ın, Çiçek ile görüşmesinde yeni anayasa çalışmalarıyla ilgili olarak, “Yeni anayasa, sadece Türkiye için tarihi bir fırsat teşkil etmekle kalmıyor, aynı zamanda bölgede dönüşüm süreci içindeki ülkeler için de Türkiye’nin daha da güçlü örnek olmasına imkan sağlıyor” dediği belirtildi. Biden, Çiçek’e Türkiye’de yargı alanında reform yapılmasına ihtiyaç duyduğunu belirtirken, Türkiye’de gazetecilerin tutuklanmasına dair endişelerini iletti.