03.12.2021 - 15:48 | Son Güncellenme:
Vücutta yeteri derecede demir karşılanmadığı zaman demir eksikliği ortaya çıkar. En büyük nedenleri arasında demir içeren besinleri yeteri kadar tüketmemek yer alır. İçerisinde demir bulunan besinler tüketilerek demir eksikliğinin üstesinden gelinebilir.
Vücutta ihtiyaç duyulan demirin eksikliğinden dolayı ortaya çıkan rahatsızlığa demir eksikliği denilmektedir. Demir eksikliği pek çok sebebe bağlı olarak ortaya çıkabilmektedir. Demirin vücut için oldukça önemli olduğu bilinmektedir. Vücutta pek çok önemli görev yer almaktadır.
Demir eksikliği belirtileri nelerdir?
1) Ciltte kuruluk yaşanması
Ciltte kuruluk meydana gelmesi en önemli demir eksikliği belirtilerinden biri olarak kabul edilir. Demir vücudumuzda direkt olarak cilde etki eder ve cildin daha nemli ve parlak görülmesini sağlar. Demir eksikliğinde ise ciltte kuruluk meydana gelmektedir. Bundan dolayı demir eksikliğinin en büyük belirtilerinden biri olarak kabul edilir.
2) Halsizlik
Sık olarak halsizlik şikayetinden müzdaripseniz demir eksikliğinden şüphelenebilirsiniz. Halsizlik de aynı şekilde demir eksikliğinin en belirgin belirtilerinden birisidir. Özellikle istirahat halinde dahi ortaya çıkan halsizlik demir eksikliğinin işareti olabilir.
3) Konsantrasyon sorunu
Gün içinde bir işe fazla dikkatinizi veremiyor musunuz? Konsantrasyon şikayeti yaşayanlar da yine demir eksikliğinden şüphelenebilir. Vücutta demir eksikliği söz konusu olunca dikkat eksikliği ile birlikte konsantrasyon sorunu da ortaya çıkar. Buda kişinin gündelik yaşamını önemli ölçüde etkiler.
4) Ağız yaraları
Demir eksikliğini bir diğer belirtisi de ağız da yaraların ortaya çıkmasıdır. Ağzın özellikle kenarlarında yara ile birlikte çatlaklar da meydana gelebilir. Bu durumda yine demir eksikliğini düşündürebilmektedir. Demir eksikliğinin fazla olduğu zamanlarda ağız yaraları kendini belli eder.
5) Saç dökülmesi
Son aylarda saç dökülmesi şikayeti yaşıyorsanız vücudunuzda demir eksikliği yaşanıyor olabilir. Demirin vücutta az olması sonucunda ortaya çıkan bir belirti olan saç dökülmesi de bu şikayet için önemli bir tanı kriteridir. Eğer sık sık saçlarınız dökülüyorsa mutlaka bunun için bir uzmana başvurmanız gerekmektedir.
6) Ellerde ve ayaklarda karıncalanma
Ellerinizde ve ayaklarınızda karıncalanmalar yaşıyorsanız bu durum da yine demir eksikliğinin sinyali olabilir. Demir eksikliği olan kişilerde ellerde ve ayaklar karıncalanma olduğu tespit edilmiştir. Bu belirti de yine bu şikayet için önemli bir tanı kriterdir.
Demir eksikliği nedenleri nelerdir?
- Gebelik
- Emzirme dönemi
- Sık aralıklarla doğum yapmak
- Büyüme çağında olmak
- Ergenlik dönemi
- Yetersiz ve dengesiz beslenme
- Demir yönünden zengin olan et, karaciğer ve diğer sakatatların tüketilmediği vejeteryan beslenme şeklidir (Bitkisel gıdalarda yeterli miktarda demir bulunmasına rağmen, bulunan form vücutta zayıf şekilde değerlendirilebilir. Hayvansal kas yapısındaki miyoglobin ise çok kolay emilebilir demir içerir.).
- Adet kanamalarının şiddetli olması
- Mide ülseri, hemoroid, kaza gibi nedenlerle aşırı kan kayıplarının ortaya çıkması
- Aşırı egzersiz yapılması nedeniyle idrar ve terle demir gibi mineral ve diğer eser elementlerin kaybında artış olmasıdır.
- Mide asit salgısının yetersiz olması
- Mide ya da onikiparmak bağırsağında ülserler olması
- Mide ya da ince bağırsağın bir kısmının operasyonla alınması
- Vücuda alınan demirin, çölyak gibi hastalıklar nedeniyle bağırsaklar tarafından yeterli düzeyde emilim olmaması
- Çay, kahve, kola gibi kafeinli içecekler yemeklerle birlikte tüketildiğinde demir emilimini önemli oranda engellemesi
- Kalıtsal demir eksikliği
- Emilimi bozan ilaçların kullanımı
Demir eksikliğine ne iyi gelir?
1) Pekmez
Pekmez demir eksikliğine iyi gelen ve en faydalı gıdalardan birisi olarak bilinir. Pekmez saf hali ile demir bakımından en zengin gıdalardan birisidir. Bundan dolayı her sabah demir eksikliğine karşı bir kase pekmez tüketebilirsiniz. Pekmez bol bol kan yapar ve kansızlığa oldukça iyi gelir. Uzman doktorlar tarafından da pekmez demir eksikliği şikayeti yaşayan kişilere önerilir.
2) Yeşillik
Bol bol yeşillik tüketerek demir eksikliğini doğal yollardan tedavi edebilirsiniz. Yeşilliğin her türü bir sağlık deposu olarak kabul edilmektedir. Bundan dolayı yeşilliği bol tüketerek demir eksikliği tedavisinde önemli bir yol kat edebilirsiniz. Yeşilliği etin yanında da bol tüketebilirsiniz. Et ile birlikte yeşillik tükettiğiniz durumlarda demir emilimini engellemiş olursunuz. Böylece vücudunuza yeterli miktarda demir girer. Bu şekilde demir eksikliğinize karşı etkili bir tedavi seçeneği uygulamış olursunuz.
3) Kuru meyve
Yapılan araştırmalar sonucunda demir eksikliğine iyi gelen kuru meyveler tespit edilmiştir. Her gün kuru meyve tüketerek demir eksikliğinizi tedavi edebilirsiniz. Kuru meyveler en sağlıklı atıştırmalıklardan olarak kabul edilmektedir. Kuru üzüm özellikle demir eksikliği için birebir olarak kabul edilir. Sık sık kuru üzüm ve benzeri kuru meyveleri tüketerek gün içerisinde demir eksikliğinizi giderebilirsiniz.
4) Ispanak
Ispanak demir bakımından en zengin besinlerden birisidir. Demir eksikliği şikayeti yaşayan kişilere ilk olarak ıspanak tüketmeleri önerilir. Ispanak tüketerek bu eksikliği önemli ölçüde giderebilirsiniz. Özellikle akşam yemeği öğünlerinizde bol bol ıspanak yemeye özen gösterin. Ispanak yedikten sonra vücuttaki demir oranı miktarı artar. Aynı zamanda ıspanak kişiye güç verir.
5) Yumurta
Yumurta tüketmek özellikle çocuklarda oldukça önemlidir. Yumurta oldukça faydalı ve bir o kadar da lezzetli bir gıdadır. Yumurta mineral ve vitaminler bakımından zengin bir gıda olduğundan dolayı demir eksikliği için doğal bir tedavi seçeneği olarak da kullanılmaktadır. Yumurta yoğun miktarda demir içermektedir. Süt ve süt ürünleri ile birlikte yumurta tüketimi sonucunda demir eksikliği şikayetleriniz kısa süre içerisinde ortadan kalkacaktır. Yumurtayı demir eksikliği için düzenli olarak tüketmek son derecede önem teşkil eder.
6) Et ürünleri
Et ürünleri de yine demir eksikliğine oldukça iyi gelmektedir. Et ürünleri yoğun miktarda protein taşımaktadır. Ayrıca proteinin yanı sıra demir de içermektedirler. Et ürünleri kolesterolü olanlar tarafından dikkatli tüketilmesi önerilir. Eğer demir eksikliği şikayetiniz varsa gönül rahatlığı ile et ürünlerini tüketebilirsiniz. Et ürünleri demir eksikliğine oldukça iyi gelecektir.
Demir yönünden zengin besinler
- Kırmızı et
- Tavuk, hindi
- Ton balığı, somon
- Yumurta
- Tofu, soya fasulyesi
- Kuru baklagiller (kuru fasulye, mercimek, nohut, iç bakla, barbunya gibi)
- Yağlı tohumlar (fındık, ceviz, badem)
- Zenginleştirilmiş tahıllar
- Taze bezelye, börülce, fasulye, yeşilbiber
- Taze meyveler (portakal, kavun, çilek, dut, muz gibi)
- Yeşil yapraklı sebzeler (maydanoz, nane, roka, ıspanak, pazı, brokoli, dereotu…)
- Pekmez, tahin, kuru meyveler (kuru üzüm, kuru erik, kuru incir, hurma, kuru kayısı gibi),
- Demirle zenginleştirilmiş mısır gevrekleri