Çocuk doğduğu andan itibaren aynı zamanda iki dili öğrenebilir, doğumundan itibaren anne ve babasından ya da dadısından iki farklı dil edinebilir. Diğer yöntem ise erken çocuklukta peş peşe iki dil edinme şeklinde olur.
Birden fazla dil ile büyümek çocukların kafasını karıştırır
Bu, tüm yanlış kavramların içinde en yaygın olanıdır. Bazı ebeveynler, bir çocuğun aynı anda iki dile maruz kalması halinde, kafasının karışabileceğini ve aralarında ayrım yapamayacağını düşünürler.
“Raising a Bilingual Child” kitabının yazarı Barbara Zurer Pearson’a göre doğduktan sonraki birkaç gün içinde, tüm bebekler birçok dil arasındaki farkı söyleyebilir.
Bunun özellikle dillerin birbirinden oldukça farklı olduğu durumlarda (örneğin, Fransızca ve Arapça gibi) bile geçerli olduğunu söylüyor.
“Bebekler önce Hollanda İngilizce gibi birbirinden çok benzer iki dili anlatmakta güçlük çekiyorlar. Fakat yaklaşık 6 aylıkken bunu da yapmaya başlıyorlar” diye kitabında açıklamaya devam ediyor.
Çocuğun çift dil konuşması, konuşma gecikmelerine yol açar
İki dilde büyüyen bazı çocukların, konuşmaya başlamaları tek dil konuşulan evlerde yetiştirilenlerden biraz daha uzun zaman alabiliyor. Ancak gecikme geçicidir ve genel bir kural değildir.
Ne yazık ki, iki dilli çocuklarının konuşma gelişimi ile ilgili endişelerini dile getiren ebeveynlere genellikle bir dilde önce yetkinlik kazanıp sonra diğerine geçmenin doğru olacağını düşünüyorlar. Bunun nedeni ise geçmişte, iki dilliliğin dil gelişiminde sorunlar yarattığının düşünülmesiydi.
Austin, Teksas'ta bilingual konuşma hizmetleri sunan Bilinguistics başkanı Ellen Stubbe Kester, “Araştırma iki dilliliğin konuşma ya da dil ediniminde gecikmelere neden olmadığını gösteriyor” diyor.
Çocuğunuzun konuşması gecikmesi olsa bile, iki dil konuşuyor olmasının konuşma gelişimini olumsuz etkilemeyeceğini belirmektedir.
Kester yapılan çalışmaların, iki dil konuşulan evde büyüyen çocuklarla tek dil konuşulan evde büyüyen çocukların, dil ve konuşma becerilerini edinme yaşlarında bir fark olmadığını ortaya çıkardığını belirtmiştir.
Çift dilli çocuk iki dili birbirine karıştırır
Dillerin karıştırılması hem kaçınılmaz hem de zararsızdır. Ancak, iki dilliliğe aşina olmayan bazılarına göre, çocuğun dili gerçekten ayırt edemeyeceğinin bir kanıtıdır.
İki dilde yetiştirilen çocukların çoğu, her iki dili de ayırdıkça karıştırmaya başlarlar. Ayrıca, dillerden biri genellikle çocuk üzerinde diğerinden daha güçlü bir etkiye sahiptir. İkinci dilde daha az bir kelime dağarcığına sahip olan çocuklar, ihtiyaç duyduğu durumlarda daha baskın olduğu ve sık kullandığı dilden kelimeleri cümlelerinde kullanacaktır.
Bu karışıklık evresi çoğunlukla geçicidir. Her iki dilde çocuğun kelime hazinesi geliştikçe bu karışıklık azalacaktır.
Aslında, her yaştan iki dilli konuşmacılar bildikleri dilleri karıştırarak kullanırlar. Bu “kod değiştirme” olarak bilinir. Spanglish (İspanyolca ve İngilizce) kelimelerinden oluşan, özellikle ABD'de yaşamakta olan Hispanik nüfusun konuştuğu İngilizce buna en iyi örnektir.
Pearson’a göre, bazı insanlar bunu yapmalarının nedeni konuştukları dildeki bir kelime bilmemeleri, bazıları ise bilerek karıştırıyor çünkü başka bir dildeki kelimeyi veya deyimi daha çok seviyorlar."
Çocuklar gördüklerini ve duyduklarını model alırlar, bu nedenle siz dilleri karıştırarak kullanıyorsanız o da bunu yapacaktır.
Çocuğunuzu ikinci bir dille tanıştırmak için çok geç kaldınız
İkinci bir dili çocuğunuza tanıtmak için çok erken veya çok geç dendiğini sıklıkla duymuşsunuzdur.
İkinci bir dili öğrenmek, 10 yaşın altındaki çocuklar için, yetişkinlerle karşılaştırıldığında çok daha kolaydır. 5 yaşından küçük çocuklar için ise çok çok daha kolaydır.
Uzmanlara göre en uygun zaman, doğumdan 3 yıla kadar olan dönemdir bir çocuğun öğrenmesinin en kuvvetli olduğu zamanlardır.
İkinci bir dili öğrenmek için bir sonraki en iyi zaman ise çocuklar 4 ila 7 yaşlarındayken olan zaman dilimidir çünkü kendi dillerini öğrendikleri şekilde diğer birden çok dili öğrenebilirler. Diğer bir deyişle, birincinin yanına paralel ikinci bir dil sistemi kurarlar ve bir dil gibi her iki dili konuşmayı öğrenirler.
Çocuğunuz 7 yaşından büyükse ve onu iki dilde yükseltmeyi düşünüyorsanız, hala çok geç değildir. İkinci bir dili öğrenmek için üçüncü en iyi zaman yaklaşık 8 yaşından ergenliğe kadardır. Ergenlikten sonra, çalışmalar gösteriyor ki, yeni diller artık beynin ayrı bir alanında saklanıyor, bu nedenle çocuklar kendi dillerinden yeni dile giden bir yolu daha zorlanarak öğreniyorlar.
Çocuklar sünger gibi olurlar ve çaba sarf etmeden ve kısa zamanda çift dilli hale gelirler
Çocukların yeni bir dili öğrenmeleri daha kolay olsa da bu kısa zamanda kendiliğinden olmaz. İngilizce çizgi film izleyen çocuk kelimeleri öğrenir ama İngilizceyi işlevsel, anlamlı olarak kullanmayı televizyondan öğrenemez.
Bunun için kitaplar, oyun grupları, eğitim faydalı olacaktır çünkü işlevsel bir iletişimin temelinde gerçek hayat deneyimleri yer alır.
Bir dil öğrenmek bir angarya olmak zorunda değildir. Ancak çocuklarınıza ikinci bir dil katmak, günlük iletişim veya resmi eğitim yoluyla olsun, bir çeşit yapı ve en önemlisi tutarlılık gerektirir. Buradaki amaç onları, gerçek hayata bağlı anlamlı ve ilginç şekillerde dil öğrenimine maruz bırakmaktır.
Çocuğunuz iki veya daha fazla dil konuşsun istiyorsanız aşağıdaki önerilerimiz işinize yarayabilir.
• Erken yaşta başlayın. Ne kadar erken yaşta başlarsanız o kadar başarılı olursunuz. Özellikle 7 yaşa kadar olan süre çok önemlidir.
• Kullanılan her dili eşit oranda konuşun.
• Bir dilin aktif bir biçimde kullanılması için hayatın içinde bunu aktif olarak, anlamlı ve bir bağlam içinde kullanmaya özen gösterin. Dil ezberlenerek öğrenilmez, konuşuldukça öğrenilir, zenginleşir.
• Bir strateji belirleyin. Bir kişi bir dil yaklaşımını mı kullanacaksınız yani ebeveynlerin her biri kendi ana dillerini konuşarak mı çocukla iletişime geçecek ya da azınlık dilini evde konuşup çocuğun ikinci dili çevreden mi öğrenmesini bekleyeceksiniz? Buna karar vermeniz önemlidir.
• Sabırlı olun, çocuğunuzun bir anda her iki dilde istediğiniz gibi konuşamayabilir.
• Eğlenceli olun, yaratıcı olun. Yeni bir dili tanıtırken ilgisini çekmesini sağlayın.
• Kitaplardan, görsellerden faydalanın. Müziği, şarkıları kullanın.
• Anneannelerin, dedelerin yardımcı olmasını sağlayın.
• Kazandırmak istediğiniz dillerin konuşulduğu ortamlara beraber gidin, aktivitelere katılın.
• İletişim ihtiyaçtan doğar, ihtiyaç yaratın.
www.baksukonusanlara.com
Instagram: bak_su_konusanlara