Yaz mevsimi varis yakınmalarını nasıl etkiler?

Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Hayati Deniz-  Genellikle varis hastalarının en sık belirttiği 5 yakınma bacaklarda ağırlık hissi, ağrı, şişlik, zonklama ve kaşıntıdır. Toplardamar yetmezliğine bağlı bacaklarda rahatsızlık hissi ise künt ağrı, zonklama tarzında ağrı, uzun süre ayakta durmakla basınç hissi şeklinde tanımlanır. Bacaklardaki basınç hissi bacakları yukarı kaldırmak, varis çorabı ya da yürümekle azalır.  Varislere bağlı yakınmaların ayakta durmakla ve sıcak suyla arttığı bilimsel olarak gösterilmiştir.

Yaz mevsiminde yakınmalarda artış olmasının nedenleri varis oluşum mekanizmaları ile ilişkilidir. Varis oluşumunda en yaygın neden toplardamar yetmezliği ve sonuçta oluşan artmış toplardamar içi kan basıncıdır (venöz hipertansiyon). Toplardamarlar içerisindeki kan akımı normalde ayak bileklerinden karın içine ve kalbe doğrudur. Yer çekimi etkisiyle kanın geri kaçmasını toplardamarlar içerisindeki kapakçıklar önler. Kapakçıkların bozulması ve toplardamarların yan dallarının genişlemesi ile varisler oluşur. Böylece bacakta toplardamar ve varislerin içerisinde kan göllenir.

Yaz mevsiminde güneş ışığına maruz kaldığımızda vücut ısımız yükselir. Vücudumuzdaki ısıyı düşürerek serinlemek amacıyla bacaklarımızdaki toplardamarlar genişler ve kan cilt yüzeyine doğru taşınır. Böylece zaten hasarlanmış kapakçıklara sahip ve genişlemiş olan varislerin içi daha da kanla dolar. Sonuçta bacaklarda ve ayaklarda ağrı, şişlik, ağırlık hissi ve kaşıntı artar.

Bunlara ek olarak, yaz mevsiminde ince kılcal damar varisleri oluşma sıklığı da artmaktadır. Güneş ultraviyole ışınları, toplardamar duvar yapısında bulunan kollajen maddesinde hasara yol açmaktadır. Cilt yüzeyine en yakın olan ince kılcal damarlarda oluşan yapısal bozukluklar ve elastikiyet kaybı örümcek ağı benzeri kötü görüntüye neden olmaktadır.

Varislerinizin olması ve hava sıcaklığının artması yaz mevsiminin tadını çıkaramayacağınız anlamına gelmez. Tüm yaz mevsimini gölgede oturarak geçirmek zorunda değilsiniz. Bazı önlemlerle ve yaşam tarzı değişiklikleri yaparak siz de keyifli bir yaz mevsimi geçirebilirsiniz. İşte size yazın varis yakınmalarınızı geriletebilecek 6 tavsiye:

1-Bacaklarınızı örtecek giysiler tercih edin: Güneş ışınlarından korunmak için kalın kumaşlardan yapılmış sıkı giysiler giymek zorunda değilsiniz. Keten, ince dokunmuş pamuk gibi nefes alabilen kumaşlardan yapılmış bol etek ve pantolonlar sıcak havalarda rahat etmenizi sağlayacaktır. Yinede belden sıkan tayt benzeri giysilerden de kaçınmayı unutmayalım. 

2-Egzersiz yapın: Baldır kaslarınızı çalıştıracak yüzme, yürüme ya da bisiklet gibi egzersizleri düzenli olarak yapın. Bu egzersizler bacaklarınızdaki toplardamarlarda göllenmiş olan kanın kalbe dönüşünü kolaylaştıracak ve dolaşımı destekleyecektir. Bu egzersizleri öğle saatlerinde değil, sabah ya da öğleden sonra serin saatlerde yapın. Ayrıca son zamanlarda oldukça popülaritesi artan yoga ile varis yakınmalarınızdan kurtulabileceğinizi hatırlatmadan geçmek istemiyorum.

3-Güneş kremi kullanın: Yüksek faktörlü bir güneş kremi ya da nemlendirici güneş ultraviyole ışınlarını engeller. Böylece toplardamarlarınızdaki kollajen yapısını koruyarak ince kılcal damar varislerinin artmasını önleyebilirsiniz.

4-Yeterince su için: Yaz aylarında gün içerisinde yeterince su almak çok önemlidir. Yeterli düzeyde hidrasyon tüm vücut kan dolaşımınız için yararlıdır. Vücudunuzun susuz kalması ise bacak toplardamarlarınız ve varislerinizde pıhtı oluşma riskini arttırır. Bolca su içmeniz cilt kuruluğunu ve ince kılcal damar varisleri gelişmesini önler.

5-Mevsim meyvelerini tüketin: Sağlıklı bir diyeti tercih edin. Mevsim meyvelerinden olan kiraz, çilek, yaban mersini, muz ve kavun hem C vitamini hem de potasyumdan zengindir. Ayrıca meyvenin kendisine renk veren flavanoidler içerirler. Böylece dolaşımınızı destekler, bacak kramplarını önlemeye, yangısal reaksiyonlar ve yakınmalarınızı azaltmaya yardımcı olurlar. Bu arada tükettiğiniz meyve miktarına da dikkat etmenizi öneririz. Ayrıca ödem etkisi tansiyona etkisi nedeniyle aşırı tuzlu beslenmenin de önüne geçmek oldukça önem arz etmektedir.

6-Yolculuğa hazırlıklı olun: Uçak ya da otobüs yolculuğunuz sırasında diz altı seviyede orta basınçlı bir varis çorabı giymenizi öneririm. Ayrıca bacaklarınızı saran dar giysiler yerine daha bol ve rahat giysileri tercih edin. Böylece varış noktasına ulaştığınızda bacaklarınızdaki şişlik en az miktarda olacaktır.

En güzel yazlarınızın, varissiz yazlarınız olması dileğimle, hepinize iyi pazarlar.