Uykusuz geceler hastalığa davetiye

Gözümüze uyku girmeyen gecelerin ertesinde kendini tüm ağırlığıyla hissettiren yorgunluk hali, uykunun öneminin en açık kanıtıdır. Arada bir kaçan uykular gündelik hayatın parçası kabul edilebilirse de uzmanlar uykusuz gecelerin sayısı artma eğilimindeyse, bunu bir sağlık problemi olarak görmekten yana. Zira araştırmalar, kesintili, kalitesiz ya da yetersiz uykunun fiziksel ve zihinsel sağlık üzerinde yaygın zararlı etkileri olabileceğini gösteriyor. Uyku yoksunluğunun kalp hastalığı, yüksek tansiyon, Alzheimer ve Tip 2 diyabet geliştirme riskini artırmanın yanı sıra net düşünmeyi bulandırma, sinirlilik halini artırma ve cinsel dürtüleri azaltma gibi pek çok sağlık problemine yol açtığı biliniyor. ABD Ulusal Uyku Vakfı’nın genç yetişkinler ve yetişkinleri kapsayan 18-64 yaş aralığı için önerdiği uyku miktarı 7-9 saat olarak biliniyor.

Uyku süresinin 6 saatten az, 11 saatten fazla olmaması gerektiği de belirtiliyor. 65 yaş üzerinde ise 5 saatten az ve 9 saatten fazla olmayacak bir uyku süresi öneriliyor. Bununla birlikte uyku saatinin, vücudun en yoğun olarak melatonin hormonu salgıladığı 02.00-04.00 saatlerini kapsayacak şekilde planlanması özellikle önemli.

Yetersiz ve dengesiz uykunun bağışıklık sistemini tehlikeye atması nedeniyle Uluslararası Kanser Araştırmaları Ajansı, geceleri çalışmayı ‘Muhtemel kanserojen etkisi bulunanlar’ listesine dahil etmiş durumda.

Türkiye’nin yarısı uykusuz

BAREM’in global ortağı WIN Grubu ile birlikte 35 ülkede gerçekleştirdiği Sağlık Araştırması’na göre, dünyada üç kişiden ikisi iyi uyuduğunu ifade ediyor. Erkekler, kadınlara oranla daha iyi uyuduklarını belirtirken, 35-45 yaş grubu, muhtemelen iş hayatlarının yoğunluğu nedeniyle diğer yaş gruplarına göre daha az uyuma eğiliminde. Diğer yandan, eğitim ve sosyo ekonomik statü arttıkça iyi uyuma oranı da artıyor. Emekliler, ücretli - maaşlı ve kendi hesabına çalışanlar uykunun keyfini çıkarabiliyorken, en kalitesiz uykuya sahip olanları ev kadınları oluşturuyor. Araştırmaya göre Türkiye’de çok sıklıkla ve sıklıkla iyi uyuduğunu söyleyenlerin oranı ise yüzde 50. Bu oran geçen yıl ise yüzde 49 olarak belirlenmişti.

Metabolizmayı olumsuz etkiliyor

Kış aylarında soğuyan havalarla birlikte fiziksel aktivite azaldığından metabolizma yavaşlıyor. Üstüne bir de uzun kış gecelerinde karbonhidrat ve şeker ağırlıklı gıda tüketiminde artış eklendiğinde kilo alımı kaçınılmaz oluyor. Acıbadem Dr. Şinasi Can (Kadıköy) Hastanesi Beslenme ve Diyet Uzmanı Evrim Demirel, metabolizmayı hızlandırmak için dikkat edilmesi gereken konulardan birinin de uyku olduğunu söylüyor: “Uyku düzensizliği ve azlığı kilo vermeye veya mevcut kiloyu korumaya çalışırken sıkıntı yaratabilir. Uykusuzluk, vücudumuzun yiyecekleri metabolize etme yeteneğine müdahale eder ve daha çok aç kalmamıza neden olur. Yaşam döngüsü içerisinde sirkadiyen ritim (vücudun biyolojik saati) önemlidir. Ortalama 7-8 saat civarında uyku tercih edilmeli. Düzenli uyku ritmini güçlendirmek ve beyne ne zaman uyku ve uyanma hormonlarını serbest bırakması gerektiğini hatırlatmak için her gün aynı saatte uyuyup uyanmak gerekir. O nedenle uykumuzun yeterli ve düzenli olması metabolizmamızın da sağlıklı çalışmasına yardımcı olur; aynı zamanda geceleri bir şeyler atıştırarak gereksiz kalori alımını engeller.”

İyi uykunun ipuçları

Uzmanların daha iyi bir gece uykusu için verdikleri bazı ipuçları şöyle:

Öğleden sonra ve akşam tüm kafein kaynaklarından ve yatma saatine yakın büyük bir ağır yemekten kaçının.
İyi uyku hijyeni uygulayın: Her gün yaklaşık aynı saatte yatın ve kalkın.
Gevşemenize yardımcı olması için alkol kullanmayın. Sıcak bir banyo veya meditasyon yapmayı deneyin.
Uykuyu engelleyen ışık yayan bir bilgisayar veya tabletten olmamak şartıyla yatmadan önce okumaya çalışın.
Dışarıdaki ışık uykuyu engelliyorsa, ışığı engelleyen gölgelikler veya perdeler takın veya bir uyku maskesi kullanın.
Gürültü bir sorunsa, kulak tıkacı veya beyaz gürültü makinesi kullanın.

Doğru yatağın peşinde

Kaliteli uykunun öneminin giderek daha fazla anlaşılmasıyla birlikte vücudumuza ve yatış şeklimize en uygun yatağı bulmak da önem kazanıyor. İşbir Yatak’ın yeni nesil bir uyku teknolojisi olan yüksek yoğunluklu ViscoStar konfor katmanları omurgaya tam uyum sağlamak üzere geliştirilmiş. İdeal uyku iklimini oluşturmak için at saçı, Hindistan cevizi liflerinden oluşmuş doğal dolgular; yüksek hava geçirgenliğine sahip özel tasarım malzemeleri tercih eden marka, çevreci hammadde kullanımına da özen gösteriyor. Peki hayat kalitemizi yakından etkileyen iyi uyku için kendimize uygun yatağı seçerken nelere dikkat etmeliyiz?  

Seçtiğiniz yatak iyi bir uyku için omurganın gün içerisindeki doğal duruşunun gece boyunca da devam etmesini sağlamalı.

Yatağın konfor ve destek katmanlarından dolgu ürünlerine kadar tüm detaylar gece boyunca ideal mikro iklimi oluşturmalı.

Solvent yerine su bazlı yapıştırma teknolojileri gibi insan sağlığına dost hammaddeler kullanılmalı.

Yıkanabilir kılıfla desteklenmiş olmalı.

Yatak üreticisi, mühendislik çalışmaları, kumaş teknolojileri ve diğer konularda bağımsız kuruluşlarca verilen gerekli tüm sertifikalara sahip olmalı.

Yorgan ve yastık seçiminde terlemeyi önleyecek şekilde yüksek hava geçirgenliğine sahip olanlar tercih edilmeli.