“Sil baştan yaşıyorum hayatı”

Şebnem Ferah’ın o sevilen şarkısında söylediği gibi “Sil Baştan başlamak gerek bazen. Hayatı sıfırlamak. Sil baştan sevmek gerek bazen. Her şeyi unutmak...” Hayatı sil baştan yaşamak kolay değil elbet ama mümkün! O kalıpları kırmak, yenilenmek, yeniden başlamak...

Tıpkı Niler Albayrak gibi.

Niler Albayrak (54), 2002 yılında yasal hale gelen cinsiyet değiştirme ameliyatını olan ilk isim. Cinsel yöneliminden ötürü yıllarca büyük zorluklar yaşayan Albayrak, Avcılar Belediyesi’nde şoför olarak çalışmaya başladı. Türkiye’nin ilk engelli belediye başkanı Turan Hançerli’nin onayıyla ilke imza atan belediyede personel şoförlüğü yapan Albayrak, görünmez olarak geçirdiği onca yılın ardından hayatın kendisine olan borcunu ödemeye başladığını söylüyor: “İnsanlar benim gibi birinin böyle bir işte çalışamayacağını düşünüyordu. Hayatın bana çok borcu vardı. Şimdi ödemeye başladı. Yeni baştan başlıyor her şey. Bir yerde sil baştan yaşıyorum hayatı”

“Varlığımdan rahatsız oluyorlar diye işten çıkarıldım”

Bursa’da dünyaya gelen Albayrak ortaokul yıllarında akran ve çevre zorbalığına maruz kalıyor. 17 yaşına geldiğinde ise evden ayrılma kararı alıyor: “Hayatımda ilk kez etek giyip, makyaj yapıp İstiklal Caddesi’nde yürüdüğümde arkamdan sopayla vurdu birileri, yere yığıldım. Ben o dönemler, aslında kendi kimliğimle yeni barışmıştım. Tam da bunun üzerine böyle bir darbe yedim. Hastaneye gittim ama trans olduğum için pansuman bile etmediler. O kanayan kafamla arkadaşlarımın evine gidişimi unutamam.”

Yaşadığı bu şiddet olayının ardından var olma mücadelesinin sokaklardan daha yukarılara gitmesi gerektiğine karar vermiş Niler Albayrak. Uzun süre iş aramış. Onu işe alan bir mağaza üç gün sonra çıkarmış. Müşteriler, onun varlığından rahatsız oluyor gerekçesiyle. O da hayatını seks işçisi olarak sürdürmek durumunda kalmış: “O 90’ların olaylı Topkapı-Cevizlibağ otobanı üzerinde otostop yaparak yaşamak zorunda kaldım. Hatırlarsınız, nice arkadaşımız ya polisten ya yoldan geçenlerden kaçarken hayatını kaybetti.”

“Babamın cenazesine bile gidemedim”

Tarihler, 2000’i gösterdiğinde babasını kaybetmiş. Zaten yıllardır ancak telefonla iletişim kurabildiği ailesinin yanına “çevre” baskısından gidememiş. Babasının son nefesinde, cenazesinde olamamış. “Annem, kardeşim olmasa da başkaları hep benden rahatsız oldu. Hep kötülük yapmak istedi” diyen Albayrak, 2002 yılının haziran ayında cinsiyet değiştirme ameliyatını olmuş. 2012 yılında da siyasete atılma kararı almış. 2015’te milletvekili ön seçim aday adayı olmuş, seçilememiş: “Ben insanlara bizlere engel olunmadığında her şeyi başarabileğimizi göstermek istedim. Yıllarca varlığımı kabul ettiremedim. Türkiye’de kadın olmak zor iken, trans kadın olmak çok daha zor.”

“Araç kullanmak benim için tutku”

Onun dayanağı, içindeki mücadeleci ruhu. Albayrak, 18 yıldır yaşadığı Avcılar’da belediyenin şoför alacağını duyunca, başvuru yapmış. 37 yıldır araç kullandığını ve hiç kazasının olmadığını söylemiş. Liyakata göre alım yapılacak denildiği için beklemeye başlamış: “45 gün sonra tam yine olmayacak diye düşünürken ‘işe alındınız’ diye arandım. Tarif edilemez bir mutluluk yaşadım. Araç kullanmak benim için büyük tutku. Kendimi artık daha güçlü hissediyorum. Sosyal medyadan başkanımıza teşekkür amaçlı bir paylaşım yaptım. Sonra sanki İstanbul’a bomba düşmüş gibi konuşuldu. Aslında bu zaten herkesin hakkı olmalı” İşe kabulüyle çok sayıda destek mesajı, telefonu da almış Albayrak. Olumsuz yorumlarda bulunanlar da olmuş tabii. Onlara gülüp, geçmeyi tercih etmiş.

Albayrak, mesaisine başlayalı daha bir hafta oluyor. Bunca yılın ardından şimdi herkesin ilgi gösterdiği birine dönüşmesi onu oldukça şaşırtmış, “Hayatın bana borcu vardı. Hem de çok... Şimdi ödemeye başladı. Sil baştan yaşıyorum şimdi. Dünya değişti benim için. Mesaimin ilk bittiği gün, dışarı çıktığımda hava sanki gri değil de pembe gibiydi. Sanki geçmişte olanları ben yaşamamışım gibi. Artık içinde mutluluğun geçtiği cümleler kurmak istiyorum.”

“Cinsiyete değil yeterliliğe bakılmalı”

Avcılar Belediyesi’nde şoför olarak işe başlayanlardan biri de Ebru Duman. Daha önce servis şoförlüğü yaptığını söyleyen Duman, kadınların kurallara erkeklerden daha fazla uyduklarını söylüyor. İşe alınan bir diğer kadın şoför ise dokuz yıldır araç kullanan Pınar Demirbilek. Demirbilek anne olduktan sonra çalıştığı eczaneden ayrıldığını, sonrasında iş bulamadığını anlatıyor. Belediyenin sunduğu imkanla, kendini daha iyi hissettiğini dile getiren Demirbilek, iş alımlarının cinsiyete değil yeterliliğe bakılarak yapılmasının önemini vurguluyor.