İnternet kafeler yaşında

Türkiyede ilk internet kafe, 1995in ikinci yarısında Nişantaşı Rumeli Caddesinde kuruldu. Şu an faaliyette bulunmayan bu internet kafeyle birlikte 1996da internet kafe patlaması yaşandı. 1999a kadar herkes kuralsız, düzensiz, kendi uyguladığı işletme modeliyle internet kafesini çalıştırdı. Ancak 1999 yılında İçişleri Bakanlığı bu işe bir standart getirmeye karar verdi. Dünyada ilk internet kafe, 1994te yani bundan 10 yıl önce Polonyalı psikoloji öğrencisi Eva Pascoenun fikriyle doğdu. Londranın merkezindeki Tottenham Court Roadda bugün de faaliyet gösteren Cyberie adında bir kafe açan Pascoenun, elektronik postalarını göndermek ve internette sörf yapmak isteyen müşterilerine kahve ya da basit yemekler satma fikri daha sonra tüm dünyada esin kaynağı oldu. Türkiyede internet kafe fikri kısa sürede yayıldı ve bu kafelerin sayısı 2004 yılında 11 bin 222ye ulaştı. Dönemin İçişleri Bakanı Sadettin Tantanın öncülüğünde hazırlanan genelgedeki "18 yaşından küçüklerin internet kafelere girememesi", "internet kafelerde oyun oynanmaması" yönündeki bazı kuralların katı uygulanması, o dönem birçok internet kafenin kapanmasına neden oldu. Bu yaprak dökümünün ardından daha önce ilçe belediyelerinden ruhsat alan internet kafeler, Emniyet birimlerinden ruhsat almaya başladı. İnternet kafelerin yaşadığı bu açmaz, internet aracılığıyla satanizmin yaygınlaştığı yönündeki iddialar nedeniyle 2000li yılların başında içinden çıkılmaz boyutlara ulaştı. Satanizm nedeniyle öldüğü öne sürülen genç insanların haberleri gazete manşetlerinde yer alırken, bazı yöneticiler tarafından internet kafeler de bu intiharların teşvikçisi olarak gösterildi.İnternet kafelerin yaşadığı sorunlar, Aralık 2003te Emniyet Genel Müdürlüğünün, sivil toplum kuruluşlarının desteği ile hazırladığı yeni genelgeyle bir nebze de olsun aşıldı. Yeni yönetmeliğe göre internet kafelerde sigara içilmesi, kumar, bahis ve pornografik içerikli sitelere giriş yasaklandı. Daha önce 18 olan internet kafelere giriş yaşı da internet kullanımının yaygınlaştırılması amacıyla 12ye düşürüldü. İnternetten kumar ve müstehcen sitelere girişi engellemek için de filtre programları kullanılmaya başlandı. Kumar, bahis, pornografi ve sigara içmek yasak Emniyet Genel Müdürlüğünün elindeki Haziran 2004 verilerine göre şu anda Türkiyede çoğu İstanbul, Ankara, İzmir, en azı da Ardahan, Kilis ve Batmanda olmak üzere 11 bin 222 adet internet kafe bulunuyor. Bu kafelerin sadece 3 bin 620si 2004ün ilk altı ayında açıldı. 1120 internet kafe 2003 yılının ilk altı ayı içinde "yasak sitelere erişim" ve amacı dışında faaliyetlerde bulunma gibi nedenlerle kapatıldı. Tüm İnternet Evleri Derneğinin (TİEV) verdiği bilgiye göre Türkiye, bu rakamlarla ne yazık ki Çinden sonra dünyada en çok internet kafesi kapatılan ikinci ülke konumunda.Son düzenlemeler ışığında internet kafelerde oyun oynanması yasak değil ancak bazı il idareleri kurdukları komisyonlarda aldıkları kararlarla bunu yasaklayabiliyor. TİEVin verdiği bilgiye göre; Kırıkkalede ve Çanakkalenin Lapseki ilçesinde birçok oyun yasak. Bu oyunların arasında dünyada turnuvaları düzenlenen Counter Strikeın yanı sıra Grand Theft Auto da var. İnternet kafelerin çalışma saatlerini il valilikleri belirliyor. Örneğin kafeler İzmitte sabah 03.00te kapanırken, İstanbulda sadece 24.00e kadar çalışmalarına izin veriliyor. Ücretler de kafenin bulunduğu ile, yere göre saat başına 500 bin ile 1,5 milyon lira arasında değişiyor.TİEV Başkanı Yusuf Andiç internet kafelerin geleceği ile ilgili sorularımızı şöyle cevaplıyor: "Günümüzde ABDde 2 bin bilgisayarlı internet kafeler var. Sadece internet hizmeti sunan işletmeler belki yavaş yavaş silinecekler ama internet, yeme-içme, canlı müziğin de içinde bulunduğu bir kafe anlayışı hakim olacak. İnternet bence kafenin içinde bir yan unsur olacak." İnternet kafe kapatmada Çinden sonra ikinciyiz İstanbulun en büyük internet kafelerinden olan Adeksin sahibi Sinan Kaya, 1998de Yıldız Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliğinde okurken laboratuvardaki bilgisayarların azlığından yakınarak bir arkadaşıyla internet kafe kurmaya karar verdi. Kaya çok kısa zamanda Beşiktaşta iki büyük şubeye sahip oldu. Kayanın sadece bir şubesinde şu anda 120 bilgisayar bulunuyor. "Başlarda enter tuşunun bile yerini gösteriyorduk" O zaman internet kafelere talep fazla değildi. Kullanım tabii ki arttı. İlk kurulduğumuz yıllarda müşterilerimize bilgisayar kullanımıyla ilgili bilgi vermek zorunda kalıyorduk ve her seferinde "enter" tuşunu gösteriyorduk. Artık bu çok azaldı. Altı yıllık süreçte neler değişti? Ruhsat almak, bar-pavyon açmak kadar zor. Yüzde 99 aynı prosedürden geçiyorsunuz. Sonra sorunlarınız bitmiyor. Filtre programımız olmasına rağmen bir "yetişkin" sitesinin adresini giriyorlar, program bunu filtrelemezse üç gün kapatma alıyorsunuz. İnternet kafelerin en büyük sorunları neler? Bize günde ortalama 600 kişi geliyor. Yüzde 50sini 17-20 yaş arası gençler oluşturuyor. Geri kalanlar ise geniş bir dağılım sergiliyor. 50 yaşın üzerinde bile müşterimiz var. Müşterilerimizin yüzde 80i erkek. Ama en iyi internet kullanıcıları kadınlar. E-postalarını düzenli olarak kontrol ederler. Biz internet kullanıcısıyla oyun oynayanları ayırıyoruz. İnternet kullanan müşterimiz çoğunlukla e-postalarını kontrol etmek veya chat yani internet üzerinden sohbet için geliyor. Kimler geliyor kafenize?