Pazar Dört ünlü doktordan 15 soruda kalbi koruma reçetesi

Dört ünlü doktordan 15 soruda kalbi koruma reçetesi

28.03.2004 - 00:00 | Son Güncellenme:

Türkiyenin ilk by-pass ameliyatını yapan Prof. Aytaç, ABDde milenyumun doktoru seçilen Prof. Öz, dünyadaki ilk kalp naklini yapan Prof. Bernardın yanında çalışan Türk doktor Prof. Karatay Efendigil ve bugüne kadar 8 bin 500 kalp ameliyatı yapan Prof. Sönmez merak edilen soruları yanıtladı

Dört ünlü doktordan 15 soruda kalbi koruma reçetesi

İŞTE SORULARIMIZ... 2- Kırmızı şarabın kalbi koruduğu doğru mu? Günde kaç kadeh içilebilir? 3- Fındık, ceviz, badem gibi kuruyemiş ve bazı besinler yararlı mı?4- Yağları tüketirken nelere dikkat edilmeli? Zeytinyağı, margarinler nasıl, ne kadar kullanılmalı? 5- Kolesterolde çok tartışılan yumurta masum mu suçlu mu? Ne sıklıkta yemeli? 6- Kanı sulandırıcı özelliğiyle bilinen Aspirin günde herkese bir adet öneriliyor. Kimler, hangi formu kullanmalı? 7- Stres kalp krizine yol açar mı? 8- Kalp krizi ve kalp hastalıkları sinyal verir mi?9- Sigara, pasif içicileri de olumsuz etkiliyor mu? 10- Seksin koruyucu yönü var mı? Kalp krizi veya ameliyattan ne kadar süre sonra cinsel yaşama dönmek ideal?11- Egzersiz yapmak şart. Ama hangisini?12- Çocukları kalp hastalıklarından korumak için neler yapmalı? 13- Kırmızı et sakıncalı mı? Haftada kaç gün tüketilmeli? Balık, tavuk ve deniz ürünlerinin yarar ve zararları nelerdir? 14- Çay ve kahve içmek zararlı mı? Siyah ve yeşil çayda bulunan flavanoidlerin kalbi koruduğu doğru mu? Günde kaç bardak içilebilir?15- Tansiyon sorunu olmayan sağlıklı kişilerin tuzu azaltması gerekli mi? 1-Sürekli kilo alıp vermek (yo-yo diyetler), düşük kalorili zayıflama diyetleri zararlı mı? Genç yaşında geliştirdiği buluş ve teknikleriyle ABDde milenyumun doktoru seçilen, yapay kalbin mucidi New York Presbyterian Tıp Merkezinde "Tamamlayıcı Tıp Programı"nın kurucusu ve "Kalp Destekleyici Aygıtları" programı yöneticisi olan dünyaca ünlü kalp cerrahımız Prof. Dr. Mehmet Öz: 1- Sürekli diyet uygulayan hastalar zamanla kilo alıyor. Bir ayda 10 kilo verdiren diyetler kalbi yorar. 2- Kırmızı şarapta koruyucu antioksidan maddeler var. Günde 1, en fazla 2 kadehi geçmemeli.3- Fındık, ceviz, vb. çabuk doyurur. Ayrıca içindeki yağlar faydalı gruptandır. Açığa çıkardığı "prostaglandin" gibi maddeler, kayganlaştırcı özellikleri nedeniyle kireçlenmeye karşı faydalıdır. 4- Zeytinyağında kalp için faydalı Omega-6 bulunur. Önemli olan; ısıtılmamalı, sıcak ve ışıktan uzak tutulmalı. Buzdolabında saklanmalı.5- Yumurta muhteşem bir protein kaynağı. Kolesterolü olanlar rahatlıkla beyazını yiyebilir. 6- Aspirine erkeklerde 45, kadınlarda 55 yaşın üzerinde başlanmalı. Sadece kanı sulandırmakla kalmıyor, vücutta iltihaplanma mekanizmasında rol oynayan "NFKB" maddesini de azaltıyor.7- Stres değil, strese karşı verilen savunma önemli. Kızgınlık ve saldırganlık arttıkça ritim bozukluğu ve kalp krizi riski artıyor. 8- Krizin tipik belirtisi göğüs ağrısı, göğsünüzün üzerine biri oturuyormuşçasına ağırlık hissi verir. Sol kol ve çene ağrısı da sıkışma, elektrik çarpması şeklinde olur.9- Yanınızdaki kişi her sigara içişinde siz de üçte bir oranında sigara içiyorsunuz demektir. 10- Seks kalp sağlığı için faydalı. İdeali haftada dört kez yapılması. Spor gibi kalp atışını artırır. Doğrusu herhangi biriyle değil, bağlılık bulunan kişiyle olması.11- Günde en az yarım saat egzersiz şart. Kalp atışını artırmak önemli. Evde, işyerinde bile kasları çalıştıran ağırlık egzersizleri yapılabilir. 12- Onlara spor yapma alışkanlığı kazandırmak ve fazla kilo almamalarına dikkat etmek. 13- Kırmızı et, kızartmalardan daha iyi. Et yiyecekseniz az yağlı ve kaliteli et yiyin. Sucuk ve hamburgerden kaçının. 14- Fazla olmamak kaydıyla çay ve kahve faydalı olabilir. 15- Böbrekleri normal çalışan sağlıklı bir kişide tuzu azaltmak anlamlı değil. Haftada dört kez seks ideal Doğal ve taze besinler tüketin, kızartmalardan uzak durunHer sabah aç karnına bir bardak ılık su için sonra bir avuç ceviz yiyinYatağınızın başucunda orta ağırlıkta iki tane küçük halter bulundurun. Uyumadan önce ve uyanınca birkaç kez kaldırınTelevizyonun karşına egzersiz bisikleti koyunGerilme hareketleri yapınHer sabah ve her gece 10 kez yavaş ve derin nefes alınGülümseyin ÖZDEN ÖNERİLER Dünyada ilk kalp naklini gerçekleştiren ünlü kalp cerrahı Prof. Christian Bernardın yanında iki yıl çalışan ve doçentlik tezini hazırlayan Kadir Has Üniversitesi Tıp Fakültesi Dahili Tıp Bilimleri Bölüm Başkanı, İç Hastalıkları Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Canan Efendigil Karatay: 1- Bir-iki hafta içinde altı-sekiz kilo vermek son derece tehlikeli. Ani zayıflamalarda kan yağları, kolesterol yükselir.2- İçerdiği flavanoidler nedeniyle kalp-damar hastalıkları ve inme riskini azaltır, HDLyi (iyi kolesterol) yükseltir. Kadınlar için günde bir, erkekler için iki kadeh ideal. 3- Bunların dışında yerfıstığı, antepfıstığı, kestane, ayçiçeği ve kabak çekirdeği Omega-6 içerdiklerinden kalp ve damarları korur, kanı sulandırır. Günde bir su bardağı tuzsuz kuruyemiş kilo aldırmaz. 4- Bitkisel yağlar, Omega-6 yağ asitlerini içerir. Margarine dönüştürülünce damar sertliği yapar. Zeytinyağı, kahvaltıda tuzsuz bol zeytin yemek son derece faydalı.5- Sarısında "lecitin" denilen kolesterol düşürücü bir madde ile Omega-3 bulunur. Yağda pişirilirse doğal ve sağlıklı yağlar, vücuda zararlı hale gelir. Hergün bir-iki yumurta rahatlıkla yenebilir.6- Aspirin kalp-damar hastalıklarını, inmeyi önler. 50 yaşından sonra herkesin kullanmasında yarar var. 7- Aşırı stres, pek çok hastalığa neden olduğu gibi kalp sağlığını da olumsuz etkiliyor. 8- Şiddetli göğüs ağrısı gelmeden önce haberci belirtiler görülür. Göğüs üzerinde hafif sıkışma ve ağırlık hissi hatta geğirme, gaz çıkarma da olabilir. 9- Duman altında kalanlar da içenler kadar tehlikede. Amerikan Kalp Derneği bu grupta kalp krizinden ölüm oranının iki kat arttığını bildiriyor. 10- Kalp ameliyatı geçirdikten sonra bir kat merdiveni rahatlıkla çıkan biri normal cinsel yaşamına dönebilir.11- Tüm kas ve vücut bölümlerini içeren yürüme, yüzme, bisiklete binme, kürek çekme, her türlü top oyunu, ip atlama, koşma, dans etme gibi egzersizler. Her gün 20-30 dakika yürümek ideali. 12- Sağlıklı yaşam tarzı aşılanıp doğal beslenmeye yönlendirilmeli.13- Aksine yararı da var. Kalp krizini önleyen Omega-3 içerir. Hormon almamış yağsız kuzu eti her gün yenebilir. Beyaz etlerde tavuk en tehlikeli olanı çünkü hormonla büyütülüyor. Balık, buğulama ve ızgara olarak her gün yenebilir.14- İkisi de şekersiz olmak kaydıyla istenildiği kadar içilmeli. Şeker kan yağlarını ve LDLyi yükseltir. 15- Tuz tüketimi ülkemizde çok fazla. Masada tuz bulundurulmamalı. Yağsız kuzu eti her gün yenebilir Doğal yiyecekler yiyinGünde bir bardak kuruyemiş Günde üç-beş kuru incir Günde bir yumurta, 8-10 tuzsuz zeytinGünde iki dilim esmer ekmekGünde 2-3 litre sıvıGünde 20-30 dakika yürüyüşGünde 10-20 dakika sevilen, dinlendirici bir müzik dinleyinHer akşam 1-2 kadeh alkol alınabilirEgzersiz yapmıyorsanız, meyveyi abartmayın KARATAYDAN ÖNERİLER Türkiyede ilk koroner by-pass ameliyatını gerçekleştiren ve seri halde açık kalp ameliyatlarının başlatılmasını sağlayan, Avrupa Kalp Cerrahisi Derneğinin Onur Üyesi, Amerikan Hastanesi Kalp ve Damar Cerrahisi Bölüm Başkanı Prof. Dr. Aydın Aytaç; 1- İhtiyacı olmayan kişiler devamlı olarak zayıflama diyeti uygulamamalı.2- Kolesterolü düşürdüğünden akşamları 1-2 kadeh alınabilir. Ameliyat sonrası iyileşme sürecinde bile veriyorum. Her sabah 8-10 tane kırmızı üzüm çekirdeğiyle yenmeli. 3- Omega-3ten zengin kuruyemişler kolesterolü düşürür. Bu yemişlerin birinden günde 10-15 adet yenmesi yeterli. 4- Katı yağlar, özellikle tereyağı kalp için zararlı. Çok istenirse yemeklere lezzet katmak için haftada 1-2 kez kullanılabilir. Zeytinyağı çiğ kullanılmalı.5- Sarısı kolesterolü yükseltir. 40-50li yaşlardan sonra haftada 1-2 adetten fazla tüketilmemeli. Beyazı istenildiği kadar yenebilir. 6- Kadınlarda menopozdan, erkeklerde 40 yaşından sonra hayat boyu her gün 1 tane tok karnına alınmalı. Kanı sulandırmak için düşük doz yeterli (75-80 miligram).7- Stres, kalp damarlarında ileri derecedeki darlıkların tıkanmasına neden olabilir. 8- Ağrı ve basınç genelde göğüste ön tarafta görülürken bazen yan tarafta hatta sırtta bile hissedilir. Bazen midede hazım şikayeti gibi oluşur. Kriz ihtimali varsa hemen 500 mg.lık Aspirin alınmalı.9- Pasif içicilerde de damarları bozar. ABDdeki bir çalışmada sigara içmeyip eşi kullanan kadınlarda kalp hastalıkları, eşi içmeyenlere göre çok yüksek çıktı. 10- Cinsel aktivite de bir egzersiz. Haftada 2-3 kez cinsel ilişki normal. Bazı hastalar ameliyattan bir yıl sonra dahi ilişkiden korkuyor. Oysa 3-6 haftada cinsel yaşama geri dönülmeli.11- Alışkınsa koşabilir, değilse en iyi egzersiz, ritmik asker yürüyüşü. Günde 30 dakika yürümek kolesterolü düşürür. 12- Fast food hastalıklı şişmanlığa neden oluyor. Haftada 1-2 gün yemelerinde ise bir sakınca yok. 13- Haftada iki kez yağsız kırmızı et rahatlıkla yenebilir. Tavuk, balık ya da kırmızı et kesinlikle kızartılmamalı. Tavuk derisi yenmemeli.14- Yeşil çay ve ıhlamur çok faydalı. Siyah çay da açık olmak kaydıyla günde birkaç bardak içilebilir.15- Tansiyon sorunu olmayan kişilerin tuzu azaltması şart değil. Güne kırmızı üzüm yiyerek başlayın Kolesterole dikkat edinTansiyonu kontrol altına alınMutlaka egzersiz yapınSigarayı tamamen yaşamdan çıkarınDiyabetten korununFazla kilolardan kurtulunStresten uzak durun AYTAÇTAN ÖNERİLER Türkiyede robotla kalp ameliyatı dönemini başlatan Memorial Hastanesi Kalp Damar Cerrahisi Başkanı ünlü kalp cerrahı Prof. Dr. Bingür Sönmez: 1- Süratli kilo verme döneminde kan yağları yükselir, enfarktüs riski artar. Ayda bir kilo vermek sağlıklı.2- Kırmızı şaraba rengini veren madde koroner damarların iç yüzeyini korur. Günde iki kadeh kırmızı şarap içmek kalp için yararlı.3- Fındık, ceviz, badem gibi bitkisel yağı yüksek olan kuruyemişler her gün bir avuç yenirse yararlıdır.4- Sıvı yağlar içinde en iyileri soya ve zeytinyağı. Margarinler kesinlikle zararlı. Sıvı yağlar da abartılmamalı.5- Yıllarca yasak ettik ama hastalar hiç kolesterol almazlarsa bile kan yağları yükseliyor, haftada iki yumurta öneriyoruz.6- Korunma ve tedavide altın standart... Günde 80-150 mg. arası koruyucu olarak, enfarktüs ve felç geçirenlerde ise 300 mg. kullanılmalı. Mide sorunu olanlar suda eriyen Aspirini tercih etmeli. 7- Stres sırasında ortaya çıkan adrenalin spazm yaptığı gibi nabzı da yükselterek kalbi yorar.8- Hastaların yüzde 20sinde koroner kalp hastalığı sessiz seyreder. Bazen istirahat sırasında, sıklıkla göğüs, boyun ve sol kola gelen ağrı, yanma ve baskı hissi kalp krizinin habercileridir.9- Sigaranın kalp hastalıklarında ciddi bir rolü olduğu kesin. Pasif içiciler de aynı risk altında.10- Orgazm sırasında salınan nitrik oksit ciddi bir damar genişletici. İki kat merdiveni sorunsuz çıkabilen bir kalp hastası cinsel yaşamını sürdürebilir. Önerilen, otel odalarında sevgiliyle kaçamak değil evinde eşiyle olması. 11- İnsanlar sağlıklıyken "Ben sağlıklıyım, spor yapmama ihtiyaç yok", hasta olunca da "Ben hastayım, spor yapamam" diyor. Egzersiz türü için hekime danışılmalı.12- Sağlıklı beslenme şekli öğretilmeli, 10-12 yaşından itibaren spor alışkanlığı verilmeli.13- Özellikle koyun eti, iç yağı yüksek olduğundan sakıncalı. Haftada bir ızgara dana eti yenebilir.14- Çay ve kahvenin zararı yok. Sadece çarpıntısı olan hastalara önerilmez. 15- Tansiyon sorunu olmayanların tuzsuz yemesi gerekmez. Zeytinyağı kullanın ama ekmek banmayın Sağlıklı beslenme çocuk yaşlarda başlar, unutmayınBoy-kilo oranına çok dikkat edinKadınlar, menopozunuzu mutlaka geciktirinFiziksel aktivitenizi artırın, stresten uzak durunİş konusunda beceri ve olanaklarınızı zorlamayınDiyabet ve tansiyonunuz varsa 30, yoksa 40 yaşından itibaren her yıl efor testi yaptırınKendinizle, ailenizle, dostlarınızla barışık olun SÖNMEZDEN ÖNERİLER