'Lider' diye yazılır Atatürk diye okunur!

MURAT YEŞİLDERE/ Egon Zehnder Kıdemli Ortak/ murat.yesildere@egonzehnder.com - Güçlü bir lideri hangi özelliklerinden tanırsınız? Sanıyorum hepimiz listenin en başına sonuç odaklılığı koyarız... Engellere rağmen, kaynak eksikliğine rağmen, belirsizliğe rağmen yılmayan, kendisinden beklenen hedeflere ulaşan; bununla da yetinmeyip kendisine zorlu hedefler tanımlayıp, onlara da ulaşan bireylerden bahsediyoruz. Tarihte, sayıları küresel olarak da fazla olmayan işte bu güçlü liderlerin sonuç odaklılığını kanıtlamak için, "Cebren ve hile ile aziz vatanın bütün kaleleri zapt edilmiş, bütün tersanelerine girilmiş, bütün orduları dağıtılmış ve memleketin her köşesi bilfiil işgal edilmiş olabilir. Bütün bu şeraitten daha elim ve daha vahim olmak üzere, memleketin dâhilinde iktidara sahip olanlar, gaflet ve dalalet ve hatta hıyanet içinde bulunabilirler. Hatta bu iktidar sahipleri, şahsi menfaatlerini müstevlilerin siyasi emelleriyle tevhit edebilirler. Millet, fakruzaruret içinde harap ve bitap düşmüş olabilir" diye tanımlanandan daha örtüşen bir ortam olabilir mi? İşte "bu ahval ve şerait içinde dahi" yılmadan, "Türk istiklalini" kurtarma ve koruma hedefine ulaşana kısaca "lider" denir! Ama o tek ve basit kelime "Mustafa Kemal Atatürk" diye okunur!

Stratejik düşünebilmek

Güçlü bir lideri stratejik düşünme yetkinliğinden de tanıyabiliriz. Bugün yaptığı fedakârlıklar ile öngördüğü geleceği garanti altına alan, vizyon oluşturan, olaylara geniş ve uzun vadeli perspektiften bakabilen bireylere de lider özelliklerini haiz diyebiliyoruz. Büyük zorluklara rağmen elde ettiği Kurtuluş Savaşı zaferinin ardından, daha Cumhuriyet'i ilan etmeden 27 Ekim 1922 tarihinde Bursa'da öğretmenlere "Bir ulusun asker ordusu ne kadar güçlü olursa olsun, kazandığı zafer ne kadar yüce olursa olsun, bir ulus ilim ordusuna sahip değilse, savaş meydanlarında kazanılmış zaferlerin sonu olacaktır. Bu nedenle bir an önce büyük, mükemmel bir ilim ordusuna sahip olma zorunluluğu vardır" diyebilmek, tam da böyle bir stratejik öngörü gerektirir. İşte o 'ilim ordusu'nun temel taşlarını oluşturmak ve bilgiye ulaşmak için, yaklaşık 15 yıllık Cumhurbaşkanlığı döneminde, tarihten felsefeye, astronomiden müziğe uzmanlıkları olan, 300'e yakın önde gelen akademisyeni Türkiye'ye davet ederek, genç Türkiye Cumhuriyeti'nin bilim temellerine can suyu eklemelerini sağlayana da lider denir; ama daha önce de yazdığım gibi "Mustafa Kemal Atatürk" diye okunur! Güçlü bir lideri, kitleleri yetkinliğiyle, ikna gücüyle, kazanma inancıyla, enerjisiyle arkasından sürüklemesiyle de tanıyabiliriz. Orantısız düşman güçleri karşısında, Çanakkale kara savaşlarında, Conkbayırı'nda, 25 Nisan 1915'te, daha 34 yaşında iken komutanı olduğu 57. Piyade Alayı'na söylediği, "Ben taarruzu emretmiyorum, ölmeyi emrediyorum. Biz ölünceye kadar geçecek zaman zarfında yerimize başka kuvvetler gelir, başka komutanlar hâkim olabilir" cümleleri de işte o inancı, enerjiyi ve temsil ettiği liderliği tanımlar. Ve o lider de Anafartalar Kahramanı olarak da akıllarımıza kazınmış Mustafa Kemal Atatürk'tür! Güçlü bir lideri gelişimi sadece evrim niteliğindeki değişikliklerle değil, gelişimi ivmelendiren, devrim niteliğindeki değişikliklere öncülük etmesiyle de ayırt edebilirsiniz. "İnkılap, Türk ulusunun son asırlarda geri bırakılmış kurumlarını yıkarak yerlerine, ulusun en yüksek uygarlık düzeyine ilerlemesini sağlayacak yeni kurumlar koymaktır... Devrim yasası, eldeki yasaların üstündedir. Bizi öldürmedikçe, bizim kafalarımızdaki akımı boğmadıkça, başladığımız devrim ve yenilik bir an bile durmayacaktır. Bizden sonraki dönemlerde de böyle olacaktır" diyerek değişimin arkasında hayatı pahasına durma kararlılığını gösteren bireylerin önünde hiçbir direnç kolay kolay duramaz. İşte bu kararlılığı, hayatı pahasına gösterene lider denir; ama altını çizerek, bir kez daha yazıyorum, "Mustafa Kemal Atatürk" diye okunur! Yaşasın Cumhuriyet! Cumhuriyetimizin Yüzüncü Yılı'nda asrın lideri Mustafa Kemal Atatürk'ü hasretle anıyoruz.