Murathan Mungan

Yazar, oyun yazarı ve şair.  Yaşam öyküsü21 Nisan 1955 tarihinde İstanbul'da dünyaya geldi. Mardinli bir ailenin çocuğudur. Babası avukat İsmail Mungan, annesi Habibe Mungan'dır. İlk, orta ve lise yılları Mardin'de geçti; Mardin Lisesi'nden mezun oldu. Mardin eserlerinde sıkça kullandığı mekanlardan birisi oldu. Bu çevrenin taşıdığı farklı kültürel yapıyı, insan olgusunu eserlerine başarılı bir şekilde yansıttı. Yazar, 1972'de Ankara'ya yerleşti. Lisans ve yüksek lisansını Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Tiyatro Bölümü’nde tamamladıktan sonra başladığı doktora çalışmasını yarım bıraktı, Ankara Devlet Tiyatroları’nda altı yıl, İstanbul Şehir Tiyatroları’nda üç yıl dramaturg olarak çalıştı. Gazete ve dergilerdeki ilk yazılarını 1975’te yayımlayan Mungan; yazı hayatı boyunca şiir, öykü, roman, deneme, tiyatro oyunu, sinema yazısı, senaryo, masal, şarkı sözü gibi farklı türlere ait eserler verdi. İlk kitabı, Mezopotamya Üçlemesi adlı oyun üçlemesinin ilki olan Mahmut ile Yezida idi (1980). Bu oyun, Türkiye İş Bankası'nın açtığı yarışmada ikincilik ödülü aldı. Sahnelenen ilk oyunu Orhan Veli'nin şiirlerinden kurgulayarak oyunlaştırdığı Bir Garip Orhan Veli oldu. 1981'de ilk defa sahnelenen bu oyun, 1993'te kitap olarak basıldı. Sahtiyan adlı şiiri ile de "Gösteri" dergisinin 1981 Şiir Yarışması'nda birincilik ödülü alan Mungan, özellikle Metal(1994) adlı kitabındaki şiirleriyle 1980 kuşağının en çok okunan, tanınan şairleri arasında ilk sıralarda yer aldı. Mezopotamya Üçlemesi'nin ikinci kitabı olan Taziye adlı oyunun 1984'te sahnelemesi nedeniyle Ankara Sanat Kurumu'nca Mehmet Baydın ile birlikte en iyi oyun yazarı seçildi. 1987’de günlük gazete olarak yayımlanan Söz gazetesinde,“Kültür-Sanat Sayfası” editörlüğü yaptı. Aynı yıl, Hedda Golder Dile Bir Kadın öyküsü ile, Haldun Taner Öykü Ödülü'nü Nedim Gürsel ile birlikte aldı. 40. yaşı nedeniyle 1995yılında Murathan’95 adlı kitapta çeşitli ürünlerinden bir derlemeyi yayımladı. 2005 yılındaki 50. yaşı nedeniyle de 50 Parça adlı kitapta üzerinde çalıştığı kitaplardan hikâye,şiir, deneme, oyun gibi farklı edebi türden parçaları bir araya getirdi. Sadece 2005 yılı için yapılıp baskısı yenilenmeyecek bir kitap oluşturdu. Yazıları, şiirleri ve kimi kitapları bugüne değin İngilizce, Almanca, Fransızca, İtalyanca, İsveççe, Norveççe, Yunanca, Fince, Boşnakça, Bulgarca, Farsça, Kürtçe ve Flamancaya çevrilerek çeşitli dergi, gazete ve antolojilerde yayımlandı. 2012 Erdal Öz Edebiyat Ödülü'nü kazandı. Mungan, 1985'ten beri yaşadığı İstanbul’da 1988’ten beri serbest yazar olarak çalışıyor. EserleriŞarkı sözleri hakkındaŞarkı sözlerini, genellikle Yeni Türkü grubu besteleyerek seslendirdi. Yazarın şarkı sözlerinden, çeşitli dönemlerde çeşitli sanatçılar tarafından bestelenerek seslendirilmiş şarkılar, Söz Vermiş Şarkılar adlı albümde toplanarak, yeni düzenlemelerle Sezen Aksu, Ajda Pekkan, Nükhet Duru, Mor ve Ötesi, Aylin Aslım, Hümeyra gibi farklı sanatçılarca yorumlanmıştır. Söz Vermiş Şarkılar adlı kitapta bestelenmiş ve bestelenmemiş tüm şarkı sözlerini biraraya getirdi. Senaryoları hakkındaBir tanesi filme alınan üç tane de film senaryosu yazdı. Dağınık Yatak adlı senaryosu, 1984’te Atıf Yılmaz tarafından filme alındı. Henüz filme alınmamış senaryoları, Dört Kişilik Bahçe ve Başkasının Hayatı adlarını taşıyor. Bu üç senaryosu 1997’de üç ayrı kitap olarak yayımlandı. Radyo Oyunları hakkındaMungan’ın şehir tiyatrolarında çalıştığı dönemde Ankara İl Radyosu’nca seslendirilen iki tane radyo oyunu vardır: Dört Kişilik Bahçe ve Ölümburnu. Seçkileri hakkındaYabancı yazarların öykülerinden ve yazılarından oluşan çeşitli seçkiler yayımlayan Mungan'ın İlk öykü seçkisi Ressamın Sözleşmesi (1996)'dir. Daha sonra Çocuklar ve Büyükleri (2001), Yazıhane (2003), Yabancı Hayvanlar , Erkeklerin Hikâyeleri (2004), Kadınlığın 21 Hikâyesi (2004), Büyümenin Türkçe Tarihi (2007), Doğu Sarayı (2012), Kadınlar Arasında (2014) ve Merhaba Asker (2014) adlı öykü ve yazı seçkileri hazırladı. Eser listesiMahmud ile Yezida, 1980Osmanlıya dair Hikâyat, 1981“Boyacıköy’de Kanlı Bir Aşk Cinayeti” (1982) (Öykü)Taziye, 1982Kum Saati, 1984Son İstanbul, 1985Sahtiyan, 1985Cenk Hikâyeleri, 1986Kırk Oda, 1987Lal Masallar, 1989Eski 45'likler, 1989Yaz Sinemaları, 1989Mırıldandıklarım, 1990Yaz Geçer, 1992Yaz Geçer - Özel Basım, 1992Geyikler Lanetler, 1992Bir Garip Orhan Veli, 1993Oda, Poster ve Şeylerin Kederi, 1993Omayra, 1993Kaf Dağının Önü, 1994Metal, 1994Murathan’95, 1996Li Rojhilatê Dilê Min, 1996Paranın Cinleri, 1997Başkasının Hayatı, 1997Dağınık Yatak, 1997Dört Kişilik Bahçe, 1997Oyunlar İntiharlar Şarkılar, 1997Mürekkep Balığı, 1997Başkalarının Gecesi, 1997Metinler Kitabı, 1998Üç Aynalı Kırk Oda, 1999Doğduğum Yüzyıla Veda, 1999Meskalin, 2000Soğuk Büfe, 2001Erkekler İçin Divan, 2001Yüksek Topuklar, 20027 Mühür, 2002Timsah Sokak Şiirleri, 2003Yabancı Hayvanlar, 2003Çador, 200413+1, 2004Bir Kutu Daha, 2004Beşpeşe, 2004 (Elif Şafak, Pınar Kür, Faruk Ulay, Celil Oker ile birlikte)Eteğimdeki Taşlar, 2004Elli Parça, 2005Söz Vermiş Şarkılar, 2006Kâğıt Taş Kumaş, 2007Kullanılmış Biletler, 2007Yedi Kapılı Kırk Oda, 2007Dağ, 2007Kadından Kentler, 2008Bazı Yazlar Uzaktan Geçer, 2009Hayat Atölyesi, 2009Eldivenler Hikayeler , 2009İkinci Hayvan, 2010Gelecek, 2010Kibrit Çöpleri, 2011Şairin Romanı, 2011Aşkın Cep Defteri, 2012Bir Dersim Hikayesi, 2012Li Rojhilate Dile Min / Kalbimin Doğusunda, 2012Tuğla, 2012Mutfak, 2013Kadınlar Arasında, 2014Merhaba Asker, 2014