Ayla Algan

Türk Tiyatro Sanatçısı,ve Sinema Oyuncusu, Şarkıcı.Müzik ve tiyatro sanatlarını içiçe yaşayan bir sanatçı olan Ayla Algan, Yunus Emre'nin şiirlerini Almanca, Fransızca, İngilizce olarak şiirli-şarkılı okuyarak Yunus Emre'yi dünyada tanıtmıştır. Onu halka mal eden ise mizahi bir dili olan "Koca Öküz" adlı şarkısı olmuştur. Tiyatroda Hamlet rolünü oynayan dünyadaki sayılı kadın oyuncu arasında yer alır. Tiyatro alanında eğitmenlik yapmaya, ayrıca sinema filmleri ve dizilerde rol almaya devam etmektedir. 1972'de devlet sanatçısı ünvanı ile onurlandırılmıştır.Yaşamı29 Ekim 1937'de İstanbul'da doğdu. Babası Girit göçmeni tüccar Vedat Kasman, annesi ressam Nevzat Kasman'dır.Ailenin tek çocuğu olan Ayla Algan, çocukluğunda piyano, bale ve şan dersleri aldı. 5 yaşında başladığı piyano öğrenimini lise öğrenimi için Fransa'ya gidene kadar 11 yıl boyunca sürdürdü. Ortaokulu İstanbul'daki Notre Dame de Sion'da, liseyi Fransa'daki Versailles Lisesi'nde okudu.Lise öğrenimi devam ederken tanıştığı Beklan Algan(1933-2010) ile evlendi.Eşi Beklan Algan ile birlikte Amerika'da New York Actor Studio Actor’s Repertuary Theatre’s of Broadway sahne eğitimi alan sanatçı, Türkiye'ye döndükten sonra İstanbul Şehir Tiyatroları'nın kadrosuna girdi ve 1961'de Tarla Kuşu oyunu ile tiyatroda ilk rolünü oynadı. Aynı yıl Hamlet oyununda rol aldı; hem Ophelia hem de erkek rolü olmasına rağmen Hamlet karakterini canlandırmıştı. Bu nedenle "Erkek Hamlet" olarak anıldı. 1965'te Fizikçiler oyunuyla İlhan İskender En İyi Kadın Oyuncu Ödülü'ne layık görüldü ancak tiyatronun kollektif bir sanat olduğu gerekçesiyle geri çevirdi. 1966'da Muhsin Ertuğrul'un istifası üzerine Şehir Tiyatroları'nda ayrıldı, bir süre LCC Language and Culture Center Tiyatro Okulu'nda tiyatro öğretmenliği ve oyuncu çalıştırma dersleri verdi.Buradan Macit Koper,Taner Barlas,Cezmi Baskın,Meral Çetinkaya ve Rutkay Aziz gibi değerli oyuncu ve yönetmenler çıktı.1964'te yönetmenliğini Ertem Göreç'in yaptığı, senaryosu Vedat Türkali'ye ait olan Karanlıkta Uyananlar filmi ile ilk kez sinema dalında çalışmalara başladı. 1966'da Atıf Yılmaz'ın yönettiği Ah Güzel İstanbul filminde ile ilk kez başrol oynadı.1971'de Paris'in ünlü konser salonu Olimpia'da sahneye çıkan Algan, 1972 yılında Paris'te Jean L. Bazault yönettiği Recamier Tiyatrosunda, Peter Brook'un Tiyatro Atölyesine, davetli olarak katılmıştır. 1972-1979 yılları arasında Paris'te yaşadı ve müzikle ilgilendi. 1972'de Turizm Bakanlığı'nın isteği üzerine Yunus Emre'nin 650. yıldönümü için bir albüm hazırladı.1975 yılında dünyaya gelen kızına Yunus Emre'den esinlenerek "Sevi" adını koydu. 1973'te Bulgaristan'daki Uluslararası Altın Orfe Şarkı Yarışması'nda savaş karşıtı bir şarkı söyleyerek ikincilik ödülünü alan Algan'a aynı yıl devlet sanatçısı ünvanı verildi ve UNICEF Onur ödülüne layık görüldü. 1977'de Polonya Sopot Festivali'nde Oda Kızılderililerinin sorunları üstüne bir şarkı ile dünya birinciliği kazandı.1980'de Berlin'e gitti,Schaubühne Tiyatrosu'nda dört yıl boyunca Tuncel Kurtiz, Şener Şen, Macit Koper gibi sanatçılarla işçi tiyatrosu yaptı.1984 yılında Erol Keskin, Beklan Algan, Prof. Cevat Çapan, Taner Barlas, Ahmet Levendoğlu, Macit Koper, Haluk Şevket, Yekta Kara, Müge Gürman, Metin Deniz, Ergüder Yoldaş, Prof. Süleyman Velioğlu, Oben Güney gibi meslektaşlarıyla BİLSAK Tiyatro Atölyesi'ni kurdu.1988 yılında ise Beklan Algan, Erol Keskin, Haluk Şevket Ataseven ile birlikte Tiyatro Araştırma Laboratuarı (TAL)'ı kurdu ve burda pek çok deneysel projeye imza atarak genç tiyatro oyuncularının eğitimine katkıda bulundu.1996 yılında İstanbul Şehir Tiyatroları'nda Genel Sanat Yönetmeni Yardımcılığı yaptı.Halen sanat hayatına devam etmekte olan Ayla Algan, "Seni Seviyorum Rosa", "Harem Suare", "O da Beni Seviyor" gibi onlarca filmde ve "Biz Size Aşık Oduk", "Üzgünüm Leyla", "Aliye" gibi çeşitli dizilerde rol almıştır. Ayrıca "Yaratıcı ve Çağdaş Tiyatro Teknikleri kursu"ile de ünlü oyunculara oyuncu koçluğu yapmaktadır.Koroporte Sanat Grubu'nun hem tiyatro eğitmeni hem de anlatıcısı olarak, Koroporte'nin İş Sanat'ta sahnelenen "Hayvanlar Karnavalı 2005 - 2006 - 2007" ve "Bir Sergiden Tablolar 2007 - 2008" gösterilerinde rol almıştır.2011 yılında İstanbul Drama Sanat Akademisi Genel Sanat Yönetmenliği ve bunun yanında, tiyatro ve yaratıcı drama metodu kullanarak yabancı dil eğitimi olan "İngilizce Tiyatro Sertifika Programı" ve "Sinema-Tiyatro Oyunculuk Atölyesi" eğitmenliği görevlerini üstlenmiştir.Ödülleri1965 Fizikçiler oyunundaki rolüyle "İlhan İskender Ödülü"1967 "Ah Güzel İstanbul" filmi ile San Remo Bordighera Film Şenliği-Gümüş Ağaç Ödülü1972 Devlet Sanatçısı1973 Bulgaristan-Altın Orfe Şarkı Yarışması İkincilik Ödülü1972 Unicef Sanatçısı1974 Olimpia Birinciliği1977 Polonya-Sopt Festivali Pop Müzik Yarışması Birincilik Ödülü1978 Sopot Dünya Birinciliği; Şarkı-Yorum1996 Türkiye Yazarlar Birliği En İyi Oyuncu Ödülü.Rol aldığı bazı Tiyatro oyunlarıHamlet Hamlet "İstanbul Şehir Tiyatroları" :1962-1963, 1964-1965 Yönetmen: Muhsin ErtuğrulHamlet Ophelia "İstanbul Şehir Tiyatroları" : 1962-1963, 1964-1965 Yönetmen: Muhsin ErtuğrulTarla Kuşuydu Jüliet"İstanbul Şehir Tiyatroları" : Yönetmen: 1960-1961 Beklan AlganSezuan İyi İnsanı"İstanbul Şehir Tiyatroları" : 1963- 1964 Tepebaşı Dram Tiyatrosu Yönetmen: Beklan AlganFizikçiler "İstanbul Şehir Tiyatroları" : 1962- 1963, 1963- 1964 Yönetmen: Beklan AlganÇil Horoz "İstanbul Şehir Tiyatroları" : 1965-1966 Tepebaşı Dram Tiyatrosu Yönetmen: Hamit AkınlıKuşlar "İstanbul Şehir Tiyatroları" : 1988-1989, 1989-1990 Yönetmen: Haldun DormenNesrin"İstanbul Şehir Tiyatroları"Moliere'in Hayatı "İstanbul Şehir Tiyatroları"Sinekler"İstanbul Şehir Tiyatroları" : 1961-1962 Yönetmen: Beklan AlganÜç Kuruşluk Opera"Kenter Tiyatrosu" : Yönetmen: Tuncay ÇavdarRozenbergler Ölmemeli "Dostlar Tiyatrosu" : Yönetmen: Genco ErkalÖlü Canlar"Paris National Thaatre-ParisTheatre de Liberte"(Fransızca oynamıştır.) : Yönetmen: Mehmet UlusoyOrta Direk"Paris National Thaatre"[Fransızca oynamıştır.) : Yönetmen: Mehmet UlusoyNazım Hikmet İnsan Manzaralarında"Paris National Thaatre" [Fransızca oynamıştır.): Yönetmen: Mehmet UlusoyAşk Hastası"İstanbul Şehir Tiyatroları" : 1999- 2000, 2000- 2001 Yönetmen: Kenan IşıkTroya İçinde Vurdular Beni"Tiyatro Araştırma Laboratuarı (TAL)" : Yönetmen: Ayla AlganYunus Emre ve Pir Sultan Abdal'ın Hayatı ve Dizeleri : Derleyen ve Söyleyen: Ayla Alganİstanbul Gözleri Mahmur : 1994-1995 Yönetmen: Hakan AltınerEverest My Lord : Yönetmen: Naz Erayda, Bülent ErkmenMisyon - (Bir Devrimi Anmak) : 1998-1999, 2001-2002 Yönetmen: Paul PlamperOrkestra "Ali Payrozoğlu Tiyatrosu" : 1983-1985 Yönetmen: Ali PayrozoğluNazım’a Armağan"13. Uluslararası İstanbul Tiyatro Festivali" : Yönetmen: Genco ErkalGiden Tez Geri Dönmez "Berlin Schaubühne Tiyatrosu" : Yönetmen: Ayla AlganKeşanlı Ali Destanı "Berlin Schaubühne Tiyatrosu" : Yönetmen: Tuncel KurtisTalihli Amale "Berlin Schaubühne Tiyatrosu" : Yönetmen:Beklan AlganKurban "Berlin Schaubühne Tiyatrosu" : Yönetmen: Beklan AlganKeloğlan "Berlin Schaubühne Tiyatrosu" : Yöneten: Ayla AlganHayvanlar Karnavalı"İş Sanat" :Yönetmen: Işıl KasapoğluBir Sergiden Tablolar"İş Sanat" : Yönetmen: Işıl KasapoğluPeer Gynt - Ben Kimim Per Gynt? "İş Sanat" 2010-2011 Yönetmen: Işıl KasapoğluNinnari Ninniler 2011 Yönetmen: Işıl Kasapoğlu süpervizörlüğünde Gülin KılıçaySınırlar "Tiyatro Araştırma Laboratuvarı (TAL) projesi", "İstanbul Şehir Tiyatroları", 1997) Yönetmen:Ayla AlganSandalyeler- Siz Hala Burada mısınız? "Ak Sanat" : Yönetmen: Ayla AlganFilmografisiYüreğine Sor - 2010Ezber (Kısa Film) - 2009Ayda - 2007Şöhret Okulu - 2007Binbir Gece - 2006Öteki Türkiye'de Bir Cumhurbaşkanı - 2004Patroniçe - 2004Ziyaret - 2004Arapsaçı - 2004Aliye - 2004Yadigar - 2004Metropol Kabusu - 2003Hızma - 2002Havada Bulut - 2002Biz Size Aşık Olduk - 2002O da Beni Seviyor - 2001Yıldız Tepe - 2000Hanım Ağa - 2000Üzgünüm Leyla - 2000Kurşun Kalem - 2000Harem Suare - 1999Şükran Büfe - 1999Sıdıka - 1997Ali (Sakın Arkana Bakma) - 1996Beşi Bir Yerde - 1996Doktora Bak Doktora - 1994Yaz Yağmuru - 1993Kız Kulesi Aşıkları (Hera ile Leandros) - 1993Seni Seviyorum Rosa - 1992Dört Mevsim İstanbul: İstanbul Bir Özlemdir - 1990Çil Horoz - 1987Eksik Etek - 1976Salak Bacılar - 1975Gölgedeki Adam - 1970Son Söz Benim - 1970Yılan Soyu - 1969Zilli Nazife - 1967Ah Güzel İstanbul - 1966Biraz Kül Biraz Duman - 1966Yıldız Tepe - 1965Karanlıkta Uyananlar - 1964Diskografisi[değiştir | kaynağı değiştir]Ayla Algan (Coşkun Plak-1976)Aşka Veda (Coşkun Plak-1977)Yunus Emre (T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı)En İyileriyle Ayla Algan (Ossi Müzik-2008)