Mesut insanlar fotoğrafhanesi

Seray Şahinler - Türk siyasetine damga vuran politikacılar, sanatçılar, Anadolu ve İstanbul’dan nostaljik kareler… Fotomuhabirliğin efsane isimlerinden Ozan Sağdıç’ın eşsiz kareleri İstanbul Modern’in yeni sergisi “Fotoğrafçının Tanıklığı”nda sanatseverlerle buluştu. 90 yaşındaki Sağdıç’ın 400 bin fotoğraflık arşivinden seçilen 128 fotoğraf, 70 yıllık serüvenden kesitler sunuyor.

Ozan Sağdıç’ın fotoğraf yolculuğu, 1953’te ilk kutu fotoğraf makinesiyle başladı. İlk aktüel fotoğrafı 1954’te Boğaz’ın buzlarla kaplanmasını aktaran karesi oldu. 1956’da “Hayat” mecmuasını çıkaran ekibin dikkatini çekti. Hikmet Feridun Es’in “Bâbıâli tecrübesi olmayan taze bir göz arıyorduk. Bizimle çalışır mısın” teklifiyle Hayat’a girdi. Hayat’taki yolculuğu onun ‘fotoğrafçılık hayatı’nın durağı oldu.

Herkes burada

Ozan Sağdıç’ın kareleri bir Türkiye panoraması… Onun tanıklığı izleyiciyi de 1950’lerden itibaren Türkiye’nin siyasi, sosyal ve kültürel hayatından portrelere, anlara ve anılara tanık kılıyor. Özellikle politikacıların ve sanatçıların kareleri serginin sürprizlerinden. Seçim afişi için elinde bir güvercinle Bülent Ecevit, derin sohbette oldukları görünen Süleyman Demirel ile İsmet İnönü, karlı bir günde meclisin önünde kartopu oynayan iki rakip Oğuzhan Asiltürk ve Kasım Gülek, sanatçının objektifine takılan siyasetçilerden birkaçı…

Bu seçkinin hemen yanında Peyami Safa, Sevgi Soysal, Necati Cumalı, Vedat Nedim Tör’ün portreleri yer alıyor. Halide Edib Adıvar’ın Pen Kulübü’ndeki sohbeti, İlhan İrem’in İzmir Festivali’ndeki karesi, Zeki Müren’in 1968’de Ankara Gençlik Parkı’ndaki konseri, Ayla Algan’ın 1970’te “Yunus Emre” plağının kaydında çekilmiş fotoğrafı, Leyla Gencer ve kedisi, fotoğrafçının tarihe bıraktığı anlamlı bir miras. Sergiyi gezerken Ziya Osman Saba’nın ‘Mesut İnsanlar Fotoğrafhanesi’ fısıldıyor sanki… Fotoğraflar belgesel özelliğinin yanı sıra Sağdıç’ın estetik yönünün ve tekniğinin ne kadar eşsiz olduğunu da gösteriyor.

Zamanın tanığı Ozan Sağdıç’ın Cumhuriyet sonrası Türkiye’sinin sokak hayatını ölümsüzleştiren kareleri de sosyoloji tarihi açısından çok kıymetli.

Burgan Bank’ın sponsorluğunda Demet Yıldız Dinçer ile Merih Akoğul’un küratörlüğünde gerçekleşen sergi 20 Ekim’e kadar ziyarete açık.

İlk gazete fotoğrafı Milliyet’te

Ozan Sağdıç’ın ilk gazete fotoğrafı ise (sağda) 1956 yılında Abdi İpekçi tarafından seçilen ve 5 TL telif ücreti ile Milliyet’te yayımlanan bu kare olmuş. Fotoğrafta Sultanahmet’teki Şeytanspor Lokali görülüyor. Sergi açılışında konuştuğumuz Sağdıç, “Milliyet’e komşuyduk, evlerimiz karşı karşıyaydı. Mete Akyol ile çok yakın arkadaştık, mizah duygularımız da çok benzerdi. O yıllarda “Diz dize göz göze” diye bir röportaj serisine başlamıştı. Abdi Bey ilk fotoğrafımdan ve Hayat’taki fotoğraflarımdan beri beni takip ediyordu. Mete’ye de ‘Sen Ozan’la çalış’ demiş. Milliyet’teki çalışmalarım Abdi Bey sayesinde başlamıştır” diyor.