20.04.2020 - 17:16 | Son Güncellenme:
Zıt anlamlı kelimeler Türkçe dilinde çok sayıda bulunuyor. Fakat her kelimenin zıt anlamlısı bulunmaz. Zıt anlam kelimeler arasındaki anlamın bir birinin zıttı olması demektir. Zıt olan kelimeler ile olumsuz anlamdaki kelimeler birbirleri ile çok fazla karıştırılmaktadır. Fakat bir kelimenin olumsuz anlamlısı o kelimenin zıt anlamlısı olmaz.
Zıt Anlamlı Kelimeler Nelerdir?
Anlam olarak birbirlerinin zıt olanı karşılayan sözcüklere zıt anlamlı kelimeler denilmektedir. Zıt anlamlı kelimeler aynı zamanda karşıt anlamlı olan kelimeler şeklinde adlandırılabilir. İki farklı kelimeden birinin diğerinin zıttı olabilmesi için anlam açısından tam anlamı ile zıt olması gerekmektedir. Bütün kelimeler için zıt kelime bulunmaz. Zıt kelimeler genel olarak sıfat olan kelimeler ile karşılaşılır. Bir sözcüğün kendisi cümle içerisindeyken yan anlamlı olarak ya da mecaz anlamlı olarak kullanılması halinde zıt anlamlı olan kelimesi de gerçek anlamı ile kullanılmazlar.
Zıt anlamlı olan kelimeler ile sıklıkla karıştırılan olumsuz olan kelimeleri örnekler ile açıklayalım. Örneğin; “her okula gidişinde mutlu olan çocuk, artık okula giderken çok mutsuz” cümlesinde mutsuz kelimesi mutlu kelimesinin olumsuzudur. Mutlu ve mutsuz kelimelerinin arasında zıt anlam ilişkisi değil olumsuz anlam ilişkisidir. Mutlu kelimesinin zıt anlamlı olan kelimesi ise bedbaht kelimesidir.
Karşıt Anlamlı Sözcükler Listesi (TDK sözlük)
Türk Dil Kurumu birbiri ile karşıt anlama sahip olan kelimeler listelenmiştir. Belirlenen listelere göre karşıt anlamlı sözcükler ile ilgili cümle örnekleri ile inceleyelim.
Hayatımda okuduğum en kalın olan romanı sonunda bitirdim.
Çok sayda ince kitap bitirdim artık farklı kitaplara geçmek istiyorum. (Cümlelerde geçen kalın ve ince kelimeleri birbirleri için zıt anlamlı olan sözcüklerdir)
Sesinden neşe yayılıyordu dünyaya.
Son zamanlarda çok kederli görüyorum onu. ( Neşe ve keder birbiri için zıt anlamlı olan sözcüklerdir)
Er ya da geç buraya geleceksin biliyorum. (Bu cümle içerisinde er ve geç sözcükleri zıt anlamlı olan sözcüklerdir)
Düş müydü gerçek miydi bilmiyorum ama o kadar güzeldi ki her şey… (Cümlede düş ve gerçek kelimeleri zıt anlamlı olan sözcüklerdir)
Zengin kız fakir oğlan masalları sayısı çok fazla artık. (Cümlede kullanılan zengin ve fakir olan kelimeler zıt kelimelerdir)
Topladığımız çaylar daha yeni kurudu.
Yerler ıslak olduğu için dikkatli yürümelisiniz. (Cümlelerde bulunan kuru ve ıslak sözcükleri zıt olan sözcüklerdir)
Sınavdaki bazı sorular oldukça zor ve bazıları oldukça kolaydı. (Cümle içerisindeki zor ve kolay kelimeleri zıt olan kelimelerdir)