‘Türkiye’ye deney havuzu gerekiyor’

Türk Silahlı Kuvvetleri’nin en önemli projelerinden biri, Denizaltı Savunma Harbi ve Keşif Karakol Gemisi (MİLGEM) Projesi... Kısa adıyla milli gemi projesi olan MİLGEM’in üçüncü korveti TCG Burgazada’nın donanmaya katılmasıyla, Türkiye savaş gemisi yapabilen ülkelerden biri olduğunu kanıtladı. Milli savaş teknolojileri ve savunma sanayindeki gelişmelere paralel olarak, gemi model deney havuzuna ihtiyacımızın arttığını söyleyen Prof. Dr. Aydın Şalcı da konuyu Milliyet’e değerlendirdi.

60 yıllık havuz kullanılıyor

Türk denizciliğinin 60 yıl önce İstanbul Teknik Üniversitesi’nde (İTÜ) yapılan deney havuzunu kullandığına dikkat çeken Şalcı şunları söyledi: “MİLGEM projesinin en büyük destekçisi, Türk Ulusal Gemi Araştırma Laboratuvarı ve deney havuzu olacaktır. Model üzerinde yapılacak araştırma ve geliştirmelerle son karar verilebilir. Ord. Prof. Ata Nutku, ülkemizin ilk deney havuzunu 1953’te İTÜ Gemi Enstitüsü’nde kurmuştu. Ayazağa’daki 160 metre uzunluğundaki deney havuzu artık ihtiyaca cevap veremiyor. Ölçek ve blokaj etkisi nedeniyle, mümkün olduğunca büyük model ve büyük deney havuzları gerekmekte. Gelişmeler ve yenilikler göz önünde tutulduğunda, kurulacak laboratuvarda deney havuzunun boyu 500 metre, derinliği 10 metre olmalı. Böylece hızı 70 knots’a çıkan özel tip savaş gemilerinin deneyleri yapılabilir. Yeni bir araştırma merkezi, ülkemizin gemi inşaatı ve deniz endüstrisinin itici gücünü oluşturacaktır. Özellikle MİLGEM askeri projelerinin deneysel araştırmalarının ve model deneylerinin yabancı ülke laboratuvarlarında yapılmaması gerekli.”

‘Artık bu bir ihtiyaç’

Gemi Mühendisleri Odası’ndan Bülent Hüseyinoğlu da şunları söyledi: “Milli bir duruşu ifade eden MİLGEM, ulusal bir laboratuvar ihtiyacını doğurdu. İyi gemi inşa etmek iyi dizayn ve dizaynın detaylarının gemi model havuzundaki testinde doğruya yakın sonuçlarını görmekle mümkündür. Ülkemizde deniz araçlarının havuz testlerinde yetersizlikler var. Yeni gemiler inşa edilirken, diğer endüstri sektörlerimiz için de lokomotif görevi görecektir.”

En büyüğü Rusya’da

Dünyanın en büyük gemi model deney laboratuvarı, Rusya’nın St. Petersburg kentindeki Krylov Devlet Araştırma Merkezi’nde yer alıyor. Prof. Dr. Aydın Şalcı, Rusya’daki deney tankını şöyle anlattı: “Boyu 1324 metre. Çin, Japonya, Almanya, İngiltere, ABD gibi ülkelerde 400 metrenin üstünde tanklar bulunuyor. 300 dönümlük arazide kurulacak merkez, ülkemiz denizciliği için çok önemli. 333 metrelik uçak gemisi USS Gerald Ford ve nükleer denizaltı USS Los Angeles bile deney tanklarında modelleriyle test edildi. Model deneyleri sırasında geminin karşılaşacağı her türlü dış etki ve sorun önceden görülebiliyor.”