Obezite ameliyatına sıkıyönetim geliyor

Sağlık Bakanlığı, hekim hatalarıyla gündeme gelen obezite ameliyatlarında “sıkıyönetim” ilan ediyor. Bakanlık yayımlayacağı bir genelge ile “obezite sertifikası olmayan hekimin ameliyat yapmasına” yasak getirecek. Genelgeye göre, defaatle obezite ameliyat yapmış cerrahlar pratik eğitimden muaf tutulacak ancak belli bir teorik eğitimle sertifika alabilecek. Vücut Kitle Endeksi 30’un altında olan hastaya kesinlikle cerrahi müdahale yapılamayacak. Beden kitle endeksi 40’ın altında olan hastalar ise obezite merkezinde 6 ya da 8 aylık psikolojik ve belirlenen diğer yönlerden tedavi görmeden ameliyat olamayacak. Obezite ameliyatları yoğun bakım ünitesi olan hastanelerde yapılacak.

Mercek altında

TBMM Dilekçe Komisyonu bünyesinde kurulan Obezite Alt Komisyonu’nda Türkiye’deki obezite ameliyatları sayı ve sonuçları açısından mercek altına alındı. Sağlık Bakanlığı Sağlık Hizmetleri Planlama Daire Başkanı Dr. Yusuf Yavuz konuşmasında, obezite ameliyatlarında sıkıyönetim anlamına gelen genelgeyi açıkladı.

Yavuz, önümüzdeki günlerde yayınlayacakları genelge ile obezite ameliyatları için en önemli gösterge olan vücut kitle indeksi oranlarının yeniden belirleneceğini söyledi. Yavuz şunları kaydetti:

“Genelgeyle vücut kitle indeksi 30’un altında olan hastaya kesinlikle cerrahi uygulanamayacak. 30 ila 40 arası olan hastalarda da kesinlikle obezite merkezine uğramadan cerrahi yapılamayacak. Hatta buna sağlık turizmindeki hastalar da dâhil olacak. Vücut kitle indeksi 35’in altında olan sağlık turizmi kapsamındaki hiçbir hastaya dahi obezite merkezlerine gitmeden obezite cerrahisi yapılamayacak.”

‘8 ay geçecek’

Dr. Yusuf Yavuz, genelgede obezite hastalarının doğrudan ameliyata alınmadan aylarca sürecek fiziki ve pskolojik tedaviye alınmasının öngörüldüğünü belirtti.

Yavuz, “Vücut kitle indeksi belli düzeyde olmayan hastalar, 40’ın altında olan bir hasta obezite merkezine gidip de tedavi programına girmeden hem psikolojik olarak hem de diğer yönlerden tedavi görmeden, altı ya da sekiz aylık bir süreci orada geçirmeden bu ameliyatı olamayacak” dedi.

Obezite ameliyatlarının ancak yoğun bakımı bulunan yerlerde yapılabileceğini açıklayan Dr. Yusuf Yavuz, “İkinci basamak sağlık tesislerinde -üçüncü basamak yoğun bakım olsa dahi- biz yeni genelgeyle üçüncü basamak bir sağlık tesisiyle koordinasyonu olmadan yapımını engelleyeceğiz. Herhangi bir problemde o hastanın oraya transferini sağlayacak bir mekanizma olmadan bunun yapımını engelleyeceğiz” diye konuştu.

Sertifika kriteri

Genelgenin en önemli düzenlemesinin, “obezite sertifikası” olduğunu belirten Dr. Yusuf Yavuz, “Obezite sertifikası olmayan hekimin ameliyat yapmasına yasak getirilecek” dedi. Yavuz, “Obezite sertifikası olmayan hekime bu işi yaptırmayacağız. Sertifikasyon programı uygulayacağız. Obezite ameliyatını defaatle yapmış olan cerrah arkadaşlarımız tabii ki belli bir pratik eğitimden muaf tutulacak, belli bir teorik eğitimle bu sertifikasyonu Bakanlık aracılığıyla yapacağız” dedi.

Ameliyat sayısı 20 bini geçti

Adli Tıp Kurumu 2. İhtisas Kurulu Üyesi Prof. Dr. Abdullah Kağan Zengin, Vucut Kitle Endeksi 29.7 olan bir hastanın ameliyat edilmesini eleştirirken, dünyada 685 bin 874 ameliyat yapıldığını, Türkiye’deki ameliyat sayısının ise 2017’de 17 binler civarındayken, bugün 20 bini aştığı bilgisini verdi. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü Sağlıklı Beslenme ve Hareketli Hayat Daire Başkanlığı’nda Sağlıklı Beslenme ve Hareketli Hayat Birim Sorumlusu Dr. Sabahattin Kocadağ ise, “total sayı 21-22 bin civarında” ifadelerini kullandı. SGK Sağlık Hizmetleri Daire Başkanı Dr. Fethiye İnce, kamuda kayıtlara geçen rakamları “2018 yılı 12 bin 370; 8 bin 900 kadın, 3 bin 469 erkeki. 2019 yılı 12 bin 681; 9 bin 291 kadın, erkek 3 bin 390” şeklinde açıkladı. Komisyonda özel hastanelerde yapılan ameliyatların da dahil edilmesi halinde bu rakamın 20 binin üzerine çıktığı değerlendirmesi yapıldı. Bariatrik ve Metabolik Cerrahi Derneği Başkanı Prof. Dr. Mehmet Mahir Özmer ise, Türkiye’de bariatrik cerrahide ölüm oranının binde 1 olduğunu dile getirdi.