Mantarlar yok oluyor
01.04.2025 - 06:50 | Son Güncellenme:
Çoğu bitkinin yaşam kaynağı olan mantarların en az 411 türünün yok olma riskiyle karşı karşıya bulunduğu, bunun nedeninin ormansızlaşma olduğu belirlendi.
Yüzlerce mantar türünün yok olma tehlikesiyle yüz yüze olduğu uyarısında bulunuldu. Uluslararası Doğayı Koruma Birliği (IUCN), “Tehdit Altındaki Türlerin Kırmızı Listesi”ne göre, en az 411 mantar türünün yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu açıkladı. IUCN, ormansızlaşma, çiftçilik ve iklim kaynaklı yangınların, Dünya’daki çoğu bitkinin yaşam kaynağı olan mantarlara yönelik tehditleri artırdığını bildirdi. IUCN Genel Müdürü Grethel Aguilar, “Mantarlar, Dünya’daki yaşamın bilinmeyen kahramanlarıdır ve sağlıklı ekosistemlerin temelini oluştururlar; ancak uzun zamandır göz ardı ediliyorlar. Şimdi muazzam yeraltı ağlarını barındıran olağanüstü mantar krallığını koruma zamanı” dedi.
EKOSİSTEMİN TEMELİ
Dünya’da 2.5 milyon mantar türü olduğu tahmin ediliyor. Ancak bulgular, ne bitki ne de hayvan olan bu ayrı bireysel krallığın insan faaliyetleri tarafından zorlandığını gösteriyor. İsveçli mantar uzmanı Prof. Anders Dahlberg şunları söyledi: “Mantarlar çoğunlukla yeraltında ve odunun içinde gizli yaşarken, bunların yok olması, onlara bağlı olan yer üstündeki yaşamı bozar. Bu, sağlığımız için anahtar öneme sahip olan midelerimizdeki mikrobiyom gibidir. Mantarlar tüm ekosistemlerin temelini oluşturan, 400 milyon yıldan çok daha eski bir simbiyozdur (ortak yaşamdır). Mantarları kaybettikçe ekosistemi zayıflatıyoruz.”
BETONLAŞMA TEHDİDİ
■ Birçoğu yenilebilen ve ilaç yapımında kullanılan mantarlar için en büyük tehdit tarımsal ve kentsel alanların hızla büyümesi.
■ Gübrelerden ve motorlardan kaynaklanan azot ve amonyak sızıntıları mantarları tehdit ediyor.
■ Kereste elde etmek veya ürün yetiştirmek için uygulanan ormansızlaşma, en az 198 mantar türü için birincil varoluşsal tehdit.
■ Küresel ısınma da mantarları olumsuz etkilerken, orman yangınları 50’den fazla mantar türünü yok olma tehlikesiyle karşı karşıya bırakıyor.
KEŞFETYENİ
“Perihan Abla” dizisindeki sempatik “Şakir” karakteri ve “Süper Baba”da izleyiciyle buluşan “Fiko” rolüyle hafızalara kazınan Şevket Altuğ'un 54 yıllık eşi bakın kim çıktı...
