Kadının soyadında yeni formül arayışı
28.08.2024 - 07:02 | Son Güncellenme:
Anayasa Mahkemesi (AYM), Türk Medeni Kanunu’nun “Kadının soyadı” başlıklı “Kadın, evlenmekle kocasının soyadını alır; ancak evlendirme memuruna veya daha sonra nüfus idaresine yapacağı yazılı başvuruyla kocasının soyadı önünde önceki soyadını da kullanabilir.
AYŞEGÜL KAHVECİOĞLU - Daha önce iki soyadı kullanan kadın, bu haktan sadece bir soyadı için yararlanabilir” hükmünü içeren 187. maddesini 2023 yılında “eşitlik ilkesine aykırılık” gerekçesiyle iptal etmişti.
Yasal boşluk olmaması için de yeni düzenleme yapılmasına imkan tanımak için iptal kararının 9 ay sonra yürürlüğe girmesine hükmetmişti. Bu süre 28 Ocak 2024’te dolarken, AK Parti Meclis’e sunduğu 9. Yargı Paketi’nde konuyla ilgili bir maddeye yer verdi. “Kadının bekarlık soyasını sadece eşinin soyadıyla birlikte kullanabileceğini” düzenleyen maddeye, muhalefetten ve kadın örgütlerinden yoğun tepki geldi. İktidar grubu da Yargı Paketi’ni TBMM tatile girmeden yasalaştırabilmek için sözkonusu maddeyi metinden çıkardı.
AK Parti yeni yasama yılında kadının soyadı konusunda yaşanan tartışmayı ve oluşan yasal boşluğu çözmeyi hedefliyor.
ŞARTA BAĞLI
9. Yargı paketinden çıkarılan maddenin yeni bir formatla, Meclis’e sunulacak 10. Yargı Paketi’ne eklenmesi bekleniyor. Yeniden yazılacak maddenin AYM tarafından iptal edilmesinin önüne geçmek için, kadının belli şartlarla evlendikten sonra kendi soyadını kullanmaya devam etmesine imkan tanınması düşünülüyor.
Edinilen bilgiye göre Medeni Kanunu’ndaki “Kadın evlenmekle erkeğin soyadını alır” düzenlemesinde herhangi bir değişikliğe gidilmeyecek. Ancak, kadının yalnızca kendi soyadını kullanabilmesi için bazı istisnalar belirlenmesi gündemde. Örneğin mesleklerinde ünlü olmuş kadınların “kamuya mal oldukları soyadları”nı kullanmaları, bu istisnalar arasında yer alacak.
'ÖZEL TERCİHLİ ALANLAR YAPACAĞIZ'
AK Parti kurmayları kadınların genel olarak eşlerinin soyadını kullanmak istediklerini ancak Türkiye’de halen evlendikten sonra kendi soyadını kullanmaya devam eden 847 kadının olduğunu, hem kendisinin hem de eşinin soyadını kullanan kadınların sayısının ise 910 bin olduğunu aktarırken, düzenlemeye ilişkin şunları söylediler:
“ ‘Kadın evlenmekle erkeğin soyadını alır. Ancak tercihli kademeler yapalım’ diyeceğiz. Böyle olursa böyle olur gibi bazı özel tercihli alanlar yapalım istiyoruz. Yani, kendi soyadını kullanabilir, ancak bu şartta olursa diye bir formül arıyoruz. 847 kişi kendi soyadını kullanmak istemiş ama neden istemiş? Bunu niye önemsemiş? Sanatçı, siyasetçi, kamuoyunda bilinen kişiler mi? Önemli bir figür mü? İstisna getireceğimiz için bu şekilde kullanmasına izin verebileceğiz. Boşandığı erkeğin soyadını da kullanmaya devam edebiliyor. Ama eşinin soyadını da kullanıyor. Bu düzenleme ona da etki ediyor.”
