Hidrolojik döngü bozuldu! Sel, taşkın ve toprak kaymalarına dikkat
06.09.2023 - 07:00 | Son Güncellenme:
Küresel ısınma kaynaklı yağış rejimindeki değişkenlik, can ve mal kaybına yol açan sel, taşkın ve heyelan tehlikesini de beraberinde getiriyor. Uzmanlara göre, Karadeniz’deki sıcaklık sellerin şiddetini daha da artırabilir.
ÇİĞDEM YILMAZ / İSTANBUL - Boğaziçi Üniversitesi İklim Değişikliği ve Politikaları Uygulama ve Araştırmaları Merkezi Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Murat Türkeş Milliyet’e şu değerlendirmelerde bulundu:
“İnsan kaynaklı küresel ısınma sonucunda buharlaşmanın artmasıyla birlikte deniz ve okyanuslarda daha fazla su buharı oluşuyor. Bu da, hidrolojik döngüyü hızlandırıyor. Karadeniz’de bu yaz sıcaklıklar normalin 5-6 derece üzerindeydi. Yaz dönemi, ilkbahar sonu ya da sonbahar başında kuzeyden görece daha soğuk bir hava sistemi Karadeniz üzerinden Türkiye’ye girdiğinde, daha kuvvetli yağışlara neden olacak. 30 yıl önce de Karadeniz yaz ve sonbaharda yağış alırdı ancak bu kadar şiddetli değildi. Bundan sonra iklim değişikliğine bağlı olarak hidrolojik döngünün hızlanması, yüzey, deniz ve okyanus sıcaklıkların artması, Karadeniz’deki yağışların şiddetini artıracak. Bu durum sel, taşkın ve toprak kaymalarına neden olacak.”
‘ANORMALLİKLER ARTACAK’
Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı eski müsteşarı Prof. Dr. Mustafa Öztürk de şunları kaydetti: “Genel olarak yeryüzünün sıcaklığı 1.5 derecenin üzerine çıktı. Bunun sonucunda yeryüzünde anormallikler artacak. Bunlar, sel felaketlerinin ve kuraklığın daha şiddetli ve daha yoğun yaşanmasına neden olacak. Karadeniz Bölgesi’ne kuzeyden gelen soğuk hava dalgası kıyılarda olan 28-29 derece sıcak hava dalgasıyla karşılaşınca, sellere neden oluyor. Önümüzdeki günlerde şiddetli selleri göreceğiz.”
‘NORMALİN ÜSTÜNDE’
Karadeniz’de deniz suyu sıcaklığının normalden 4-5 derece fazla olduğunu ve kıyılarda su sıcaklığının 27-28 dereceye ulaştığını aktaran İstanbul Teknik Üniversitesi Meteoroloji Mühendisliği’nden Prof. Dr. Barış Önol da, şunları söyledi: “Sıcaklıkların normalin üzerinde olması, kuzeyden gelecek her soğuk dalganın bölgede ciddi bir sel olmasına neden olacaktır. Deniz yüzey sıcaklıkların yüksek olması, daha fazla buharlaşmaya neden oluyor. Bu da daha fazla nem ve yağış demek. Denizler ısınıyor ancak Karadeniz daha hızlı ısınıyor. Bu ciddi bir sorun. İklim değişikliğinden yağışların şiddetinin arttığını ve sellere neden olduğunu söyleyebiliriz. Sera gazlarının artışı nem sayesinde atmosfere enerji pompalıyor ve bu nem bir yerde yağışa dönüşüyor.”
