Arter ‘zamanın kıyısında’

Türkiye’den üç sanatçı Bilge Friedlaender, Ahmet Doğu İpek ve Füsun Onur’un Vehbi Koç Vakfı Çağdaş Sanat Koleksiyonu’nda bulunan eserleri Arter ve Neues Museum Nürnberg iş birliğiyle Almanya’nın Nürnberg kentinde sergileniyor. Dr. Thomas Heyden, küratörlüğünü üstlendiği sergiyi üç sanatçının yaklaşımlarındaki ortak nokta olarak gördüğü sessizlik teması etrafında kurgulamış. Küratör Heyden, filozof Michel Foucault’dan ödünç aldığı, geçmişi şimdiden ayıran ve serginin şiirsel ufkunu belirleyen ‘zamanın kıyısı’ kavramını serginin adına taşımış.

2000 yılında hayatını kaybeden sanatçı Bilge Friedlaender’ın 2016’da Işın Önol ve Mira Friedlaender’ın eş küratörlüğünde Arter’de düzenlenen ‘sözcükler, sayılar, çizgiler’ adlı sergisinden tanınan yapıtlarının önemli bir bölümü Vehbi Koç Vakfı Çağdaş Sanat Koleksiyonu’na kazandırılmıştı. Sanatçının ‘70’li ve ‘80’li yıllarda el yapımı kâğıt üzerine suluboya, pastel, mürekkep, tel, iplik gibi malzemelerle ürettiği, insan ve doğa arasındaki ilişkiyi, ufuk çizgisi ve yerçekimi gibi kavramları ele aldığı bu yapıtlar, Neues Museum’daki serginin giriş bölümünde tekrar bir araya geliyor.

2014’teki sergiden

Serginin ikinci bölümüne geçildiğinde sessizlik teması 1938 doğumlu sanatçı Füsun Onur’un zaman ve mekân kavramlarını inceleyen müzik, ritim ve şiirle yüklü çalışmalarıyla devam ediyor. Onur’un ‘Opus II Phantasia’ adlı yerleştirmesi eşliğinde girilen bu bölüm, sanatçının Arter’deki ‘Aynadan İçeri’ (2014) başlıklı sergisinde de gösterilmiş olan, ‘Zaman İkonları’, ‘Resimde 3. Boyut: İçeri Gel’, ‘Fısıltı’ gibi, ‘60’lı yıllardan günümüze kadar tarihlenen 14 yapıtına yer veriyor.

Serginin son bölümünde ise 1983 doğumlu Ahmet Doğu İpek’in ‘Yıldızlar’ ve ‘Günler’ adlı iki yapıtı yer alıyor. İpek’in 2016 yılında gerçekleştirdiği ‘Günler’, sanatçının kâğıt üzerine siyah suluboya siyah karelerden oluşan 157 parçalık bir seri. Ahmet Doğu İpek, her gün tek bir parçasını gerçekleştirdiği bu seride, bir dönemin belleğini kendinden başka hiçbir referansa yer vermeden tutan, siyah bir günlük oluşturuyor. İpek’in yine siyaha boyanmış bir kâğıt üzerine günler boyu çentikler açıp, yüzeyin altında saklı duran beyazlığı dev bir yıldız kümesi gibi ortaya çıkardığı ‘Yıldızlar’ adlı yapıt, serginin finalini oluşturuyor.