Aleviler nerede ibadet eder?ÇAPRAZ ATEŞİHSAN YILMAZ‘Yolunu Arayan Alevilik’ yazı dizimizde, Diyanet İşleri Başkanı Mehmet Nuri Yılmaz’ın, "Alevilerin ibadet yeri camidir" sözleri, Alevilerin tepkisini çekti. Yaptıkları açıklamalarda Aleviler, cemevlerinin ibadet yeri olduğunu belirttiler. "Alevilerin ibadet yeri neresidir?" tartışmasında, Aleviler ve ilahiyatçıların görüşleri şöyle:
Murteza Demir (Pir Sultan Abdal 2 Temmuz Vakfı Başkanı)İbadet yeri cemevidir Gelişmiş ülkelerde kimse, kimsenin nerede ibadet ettiğini tartışmıyor. Alevilerin ibadet yerinin neresi olduğu, Alevilerin köyden kente gelmesine kadar pek ilgi çekmiyordu. Anadolu’nun hiçbir Alevi köyünde, zorla yaptırılmadıysa cami yoktur. Anadolu Alevisi cemevinde ibadet ediyor, bu tartışılmayacak kadar açıktır. Cem yapılan yere cemevi denir. Hangi evde cem yapılıyorsa, orası cemevi olur. Diyanet, sünni bir kurum. Kaynağını, gücünü devletten almaktadır. Aleviler, inançlarının özgürce gelenekleri doğrultusunda yerine getirmek için meşruiyet istemektedir, olan budur.
Devlet,inanca karışmasın.
Veli Akkol (Alevi dedesi)Camide ibadet etmeyiz Hz. Muhammed ile Sahabelerin birleştiği bir mekan var, oraya mescit deniliyor. Sonra mescitler camiye dönüştü.
Kur’an da cami diye bir isim yoktur, mescit geçer. Emeviler döneminde, İslamın hedeflerinden saptırılmasının karşısına, Alevi - Bektaşi ruhunu taşıyanlar da tekke ve zaviyelerini kurdular. Tekke, dergah, handa gibi isimler almışlar. Bunlara Cumhuriyet döneminde de cemevi denmiştir. Aleviler, camide ibadet yapmamışlardır. Aleviler, Ehl - i Beyt, peygamberin ailesine zulmettikleri için Abbasiler döneminde camilerden ayaklarını kestiler. Bu Selçuklu ve Osmanlı döneminde de devam etti. Dede, baba evleri, tekkeler ve dergahlarda ibadet yaptılar.
Prof. Dr. Süleyman Ateş (Diyanet İşleri eski Başkanı)Hz. Ali’nin cemevi yoktu Hz. Ali, ömrünü İslamın yayılması ve yerleşmesi için uğraşlarla geçirdi. Hz. Ali, camide
namaz kılıyordu. Ali’nin cemevi falan yoktu. Hz. Ali’nin çizgisinde devam edenlerde bazı görüş ayrılıkları var, buna içtihat deniyor. Bu içtihatın babası da Cafer - ül Sadık’tır. Cafer - ül Sadık’ın namaz, abdest, zekat hakkında görüşleri var. Bu görüşlerin diğer mezhep görüşlerinden bir farkı yok. İbadet ettikleri yer camidir. Cafer - ül Sadık, cemevi diye birşey bilmez. Hacı Bektaş Veli de son derece mazbut, 5 vakit namaz kılan, günlerini namazda geçiren bir insandı. Camide namazını kılardı. Türbesinin yanında cami vardır.
Prof. Dr. Saim Yeprem (Marmara Üniversitesi İlahiyat Fak. öğretim üyesi)Caminin alternatifi yok Cemevi de, cami de aynı kökten geliyor. İslam dinine mensup kişilerin ibadet ettikleri yere cami deniyor. İslam dininde, ibadet için özel bir yer de yoktur. Her yerde ibadet edilir. Sonraki dönemlerde, çeşitli isimler altında, çeşitli gruplara göre yerler teşekkül etti. Cemevi de bunlardan biri. Cami ve cemevi birbirinin alternatifi değildir. "Caminin alternatifi cemevidir" denilirse, "İslam dini mensuplarının ibadet yeri camidir, İslam dini dışındakilerin yeri filan yerdir" gibi bir anlayış oluşur ki, bu son derece tehlikeli bir ayrım olur. Diyanet İşleri Başkanı’nın sözünü doğru buluyorum.
GÜNCEL
