Son dakika... Koronavirüs aşısı için tarih verildi! Şok dalgası yayılıyor
31.01.2020 - 10:57 | Son Güncellenme:
Peş peşe gelen son dakika haberlerine göre, 24 ülkeye yayılan corona virüs bugün İngiltere ve Rusya'ya sıçradı. Fransız Pasteur Enstitüsü'nden bilim insanları, koronavirüs aşısı için ilk kez süre verdi ve aşının 20 ayda geliştirilebileceğini duyurdu. Almanya'dan yapılan resmi açıklamada da aşının geliştirilmesinin aylar alacağı belirtildi. Çinli turistlere saldırıların başladığı İtalya'da hükümet ülke çapında acil durum ilan etti. Fransa'nın Çin'den tahliye ettiği vatandaşlarından birinde, koronavirüs semptomları görüldü. Tüm eyaletlerine hastalığın yayıldığı Çin'de yüz maskesi kullanmak zorunlu hale getirildi, dünya sosyal medyada yayınlanan görüntüyü konuşuyor.
Çin'den ABD'ye, Singapur'dan Finlandiya'ya, Nepal'den Avustralya'ya, Kamboçya'dan İngiltere'ye şimdiye kadar dünya üzerinde 24 ülkeye yayıldı, can kayıpları bu sabah itibariyle 213'e çıktı.
Reuters haber ajansı, Çin'in son açıkladığı rakamlara göre vaka sayısının yalnızca ülkede 9 bin 892 olduğunu duyurdu. Aralarında Türkiye'nin de olduğu ülkeler, Çin'deki vatandaşlarını tahliye ediyor.
Dünyanın merakla beklediği sorunun yanıtı için ilk açıklama, Fransız Pasteur Enstitüsü'nden geldi. Bilim insanları, koronavirüs aşısının 20 ayda geliştirilebileceğini duyurdu.
Almanya'dan yapılan resmi açıklamada da, aşının geliştirilmesinin aylar alacağı belirtildi.
İnsandan insana bulaşan salgın son olarak Güney Kore'de dört insanda daha görüldü. Yerel medya, hastalardan birinin Çin Wuhan'dan Güney Kore'ye seyahat ettiğini duyurdu.
Türk Hava Yolları, Çin'e olan tüm seferlerini 9 Şubat tarihine kadar durdurdu. THY, Pekin, Guangzhou, Şangay ve Xian şehirlerine uçmayacak.
Virüs Avrupa'da yayılmaya devam ediyor. Son olarak İtalya'da iki Çinli turistte koronavirüse rastlandı. İtalya Başbakanı Giuseppe Conte, "Roma'da iki kesinleşmiş koronavirüs vakası bulunmakta. Böylece, İtalya’da ilk koronavirüs vakasına rastlandı" dedi.
Çinli turistlerin Roma'da kaldığı Cavour caddesindeki otel odası da mühürlenerek karantinaya alındı. İtalyan basınına yansıyan haberlerde, koronavirüse rastlanan iki Çinli turistin, İtalya’ya Milano’dan giriş yaptığı ve geze geze Roma’ya geldikleri, toplamda 10 gündür İtalya’da oldukları belirtildi.
İtalya'daki vaka sayısı son iki hastayla birlikte 12'ye çıktı. Sağlık Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, hastaların hayati risklerinin bulunmadığı belirtildi.
Ancak bugün öğle saatlerinde Reuters haber ajansı, İtalya'nın ülke genelinde acil durum ilan etmeyi tartıştığını dünyaya duyurdu. Hemen ardından da acil durum ilan edildi.
BBC Türkçe muhabiri Övgü Pınar ise, koronavirüs kaynaklı korku ve paniğin İtalya'da Çinlilere karşı ırkçı eylemlere dönüşmeye başladığını bildiriyor. Geçen hafta sonundan bu yana ülkenin çeşitli kentlerinde, 'Çinli düşmanlığı' temelli sözlü saldırılar yaşanıyor.
Venedik'te Çinli bir çift, gençlerden oluşan bir grubun kendilerine hakaret ederek tükürdüğünü söyledi. Yine Venedik'te Çinli bir üniversite öğrencisi trende ırkçı hakaretlerle karşılaştığından şikayet etti. Torino'da bir restoranda, yıllardır İtalya'da yaşayan Çinli bir aile de sözlü saldırıya uğradı.
Başkent Roma'nın da dahil olduğu büyük kentlerde Çin restoranlarının büyük oranda müşteri kaybettikleri bildiriliyor. Roma'nın en meşhur Çin restoranlarından Hang Zhou da Sonia'nın sahibi Zhou Fenxia, "Restoranım 10 yıldır her zaman dolu olurdu, hafta sonları sıra oluşurdu. Bu son bir haftada ise birden bire müşteriler yok oldu" dedi.
Roma'nın saygın sanat okullarından Santa Cecilia Konservatuarı da, Uzak Doğulu bütün öğrencilerin derslerini askıya aldı. Tartışma yaratan kararla ilgili olarak bugün La Repubblica gazetesine konuşan Konservatuar Müdürü Roberto Giuliani, ırkçılık suçlamalarını reddetti.
Yabancı karşıtlığıyla suçlanan aşırı sağcı Lig Partisi lideri ve eski İçişleri Bakanı Matteo Salvini ise koronavirüs korkusunu göçmen karşıtı mesaj vermek için kullandı. Sosyal medyada bir göçmen teknesi videosunu, "Sağlık için tüm dünya sınırları kapatıyor. İtalya'ya ise rekor sayıda tekne yanaşıyor. Size normal geliyor mu?" yazarak paylaştı. Salvini ayrıca, "İtalya'ya her gün Çin'den onlarca uçak iniyor. Kontrol, kontrol, daha fazla kontrol gerek!" dedi.
'Çanlar ırkçılık yüzünden çalıyor'
Bugünkü İtalyan gazetelerinde, dünkü cruise gemisi paniği ve ülkede ilk koronavirüs vakalarının teyit edilmesi haberlerinin yanı sıra Çinlilere yönelik ayrımcılığın yükselmesi de yer aldı. Bazı gazeteler, "Sinofobi" (Çin ve Çinli düşmanlığı) diye tanımlanan bu ayrımcılık türünün alarm verici olduğunu vurguladı.
Avvenire gazetesi bugünkü başyazısında, "Hepimiz için alarm çanları çalıyor, virüs yüzünden değil, onu bahane eden ırkçılık yüzünden" diye yazdı.
Gazete, Çinli düşmanlığı dalgasının yalnızca turistleri değil yıllardır ülkede yaşayan Çin kökenli kişileri de okullarında, iş yerlerinde, sokaklarda tehdit ettiğini vurguladı.
İtalya ulusal istatistik kurumunun verilerine göre ülkede 300 bine yakın Çinli yaşıyor, 50 bin Çin şirketi bulunuyor. İtalya aynı zamanda en fazla Çinli turist çeken Avrupa ülkesi.
Almanya’da da yeni tip koronavirüs (2019-nCoV) vaka sayısının beşe çıktı. Son hastanın daha önce virüsün tespit edildiği dört kişiyle birlikte Starnberg bölgesindeki şirkette çalıştığı bilgisi paylaşıldı.
İngiltere, bugün ilk koronavirüs vakalarını açıkladı. Hastanede özel bir bölüme alınan hastalar aynı aileden.
Çin'den tahliye edilen Birleşik Krallık vatandaşları ise, uçak içinde çektikleri görüntü ve fotoğrafları sosyal medya hesaplarından paylaşıyor.
Gün içinde Rusya'da ilk koronavirüs vakasına rastlandığı resmen açıklandı. Söz konusu koronavirüs, iki Çin vatandaşında tespit edildi.
Çin'in Wuhan kentindeki vatandaşlarını tahliye etmeye hazırlanan Moskova yönetimi, vatandaşlarının Moğolistan üzerinde ülkeye seyahat etmelerini yasakladı.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), dün akşam yeryüzünde yaşayan herkesin merak ettiği açıklamayı yaptı, Çin'de yaklaşık 1 ay önce ortaya çıkan yeni koronavirüs hakkında 'uluslararası kamu sağlığı acil durumu' ilan etti.
DSÖ Başkanı Tedros Adhanom Ghebreyesus, küresel ölçekte acil durum ilan edilmesinin nedeninin Çin'de değil, diğer ülkelerde yaşananlar olduğunu söyledi ve asıl endişenin virüsün sağlık sistemleri zayıf ülkelere yayılması olduğunu belirtti.
DSÖ, sert önlemler alınması, vakaların tedavi edilip karantinaya alınması ve kişilerin kendilerini korumasının teşvik edilmesiyle, virüsün yayılmasının önünü kesmenin hâlâ mümkün olduğunu belirtti.
DSÖ, koronavirüs salgını konusunda tüm dünyanın tetikte olması gerektiğini kaydederken, ABD Perşembe günü koronavirüsün oluşturduğu sağlık riski seviyesini en yükseğe çıkardı, vatandaşlarına Çin'e gitmeme tavsiyesinde bulundu.
Virüsün herhangi bir ülkede görülme ihtimalinin olduğunu belirten DSÖ, tüm ülkelerin karantina, gözlem ve erken teşhis mekanizmalarının işler halde olması gerektiğinin altını çizdi.
Çin'de koronavirüs nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı 213'e ulaşırken, Perşembe günü Tibet'te de bir vakanın doğrulanmasıyla Çin anakarasındaki bütün bölgelere hastalığın yayıldığı anlaşıldı.
Çinli yetkililer salgının yayılmasının engellenmesi amacıyla, koronavirüsün ortaya çıktığı Vuhan ve onun başkenti olduğu Hubei eyaletindeki 50 milyon kişiyi karantinaya alma yönündeki çabalarını sürdürüyor.
Çin genelinde yüz maskesi kullanmak zorunlu hale getirildi, Çin'in futbol federasyonu da Çin Süper Ligi de dahil olmak üzere ülke çapındaki bütün futbol maçlarının askıya alındığını açıkladı.
Virüsün ilk ortaya çıktığı şehir olan Wuhan'ın Belediye Başkanı, "Hala yüz maskesi gibi tıbbi malzeme eksiği ile karşı karşıyayız. Virüsü kontrol altına almak, önüne geçmek hala zor ve karmaşık" dedi.
Çin'e bağlı yarı özerk Hong Kong yönetimi de bir dizi önlem açıkladı ve iki ülke arasındaki geçişleri sınırladı. Çin ile Hong Kong arasındaki uçak seferleri yarıya indirildi, Çin anakarasına yapılacak seyahatlere izin verilmeyeceği de duyuruldu.
Hong Kong'dan sosyal medyaya yansıyan görüntü ise, şoka uğrattı. Bir kent sakini, yüz maskesini bir tavanın içine koyup buharla dezenfekte ettiği görüntüleri paylaştı.
Japonya'nın ülkeden tahliye ettiği 206 kişiden 3'ünde koronavirüs gözlemlendi. Böylece ülkedeki hastaların sayısı 11'e çıktı. Japonya Sağlık Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, hastalığın tespit edildiği 3 kişiden 2'sinde hastalık bulgularının önceden gözlemlenmemesi endişe verici bir gelişme olarak yorumlandı.
Çin'de vatandaşları bulunan ülkelerden bazıları tahliye işlemlerine başlamış durumda. Wuhan'dan kalkacak Türk uçağı, bugün akşam saatlerinde İstanbul'a inecek.
İngiltere, Çin'den getirilecek vatandaşlarının 14 gün boyunca karantinada tutulacağını duyurdu, ABD ise bu süreyi 72 saatle sınırlandırdı.
Fransa'nın da aralarında Fransızların da olduğu 350 AB vatandaşını bu hafta Vuhan'dan tahliye etmesi bekliyor. Avustralya da vatandaşlarını tahliye ederek, onları normal şartlarda sığınmacıların kaldığı Christmas Adası'nda karantinaya almaya hazırlanıyor.
Çin vatandaşlarına yurt dışına seyahat etmeme çağrısı yaparken, ABD, İngiltere ve Almanya'nın da aralarında olduğu artan sayıda ülke vatandaşlarını elzem olmadıkça Çin'e seyahat etmemeleri konusunda uyardı.
British Airways, AirFrance, THY, Lufthansa, Amerikan Havayolları, KLM ve United Havayollarının aralarında olduğu bazı büyük hava yolları şirketleri Çin'e uçuşlarını durdurdu.
Çin'in komşusu Moğolistan ise, iki ülke sınırını tamamen kapattı. Ulanbator yönetimi, kendi vatandaşlarının Çin'e geçemeyeceğini, Çin'den gelecek turistlerin de sınır kapısından geri gönderileceğini duyurdu.
Daha önce 14 vaka görülen Güney Asya ülkelerinden Tayland'da insandan insana bulaştığı ilk vakanın tespit edildiği doğrulandı.
Pasifik Okyanusu'ndaki adalar ülkesi Filipinler, Çinlilere sınırlarını kapattı. Giriş yasağı, Hubey eyaletinden gelen Çin vatandaşlarını kapsıyor.
Filipinlerin başkenti Manila'da yüz maskesi bulmak hayli zor. Maske satan yerlerde kuyruk ve izdiham var.
Amerikan CNN International, dünya çapında görülen vakaları gösteren canlı haritayı yayınladı.
Peki, Dünya Sağlık Örgütü'nün (DSÖ) acil durum ilanı ne anlama geliyor? Daha önce hangi durumlarda küresel acil durum ilan edilmişti? DSÖ daha önce sadece 5 kez uluslararası kamu sağlığı acil durumu ilan etti.
Domuz gribi, 2009 - H1N1 virüsü 2009'da yayılmaya başladı ve 200 binden fazla insanın ölümüne neden oldu. DSÖ hastalığın yayılışını daha dikkatli takip edebilmek ve aşı dahil, virüsün önüne geçebilecek önlemlerin alınabilmesi için acil durum ilan etti.
Çocuk felci, 2014 - 2012'de neredeyse tamamen ortadan kaybolmuş olan çocuk felci (polio) vakaları, 2013'te yeniden yükselişe geçti. Çocuk felcinin yok edilmesiyle ilgili çabaları tehdit etmesi nedeniyle DSÖ acil durum ilan etti.
Zika, 2016 - DSÖ virüsün Amerika kıtasında hızla yayılmasının ardından acil durum ilan etti. Zika belirtilerinin çoğu hayati tehlike arz etmese de, özellikle hamile kadınlar için tehlike yaratıyordu. Bebeklerin gelişimlerini tamamlamadan doğmasına yol açan virüs hakkındaki araştırmaları hızlandırması için acil durum ilan edildi.
Ebola, 2014 ve 2019 - Ölümcül hastalık nedeniyle iki kez acil durum ilan edildi. İlk acil durum 2014'ün Ağustos ayından 2016'nın Mart ayına kadar sürdü. Bu süre içinde 30 binden fazla kişi salgından etkilendi, Batı Afrika'da 11 binden fazla kişi hayatını kaybetti. Ebola nedeniyle 2. acil durumsa hastalığın geçen yıl Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde yeniden yayılması üzerine ilan edildi.
Acil durum ilanı ne anlama geliyor? Birleşmiş Milletler Dünya Sağlık Örgütü'nün acil durum ilanı, hükümetlerin ve uluslararası örgütlerin hastalığın yayılmasını engellemek için çabalarını artırmaları anlamında DSÖ'ye bazı yetkiler veriyor.
Öncelikle dünyaya salgının ciddi bir acil durum olduğu mesajı verilmiş oluyor. Acil durum ilanı ülkeleri salgınla mücadele konusunda iş birliği yapmaya ve kaynakları ortak kullanmaya, ayrıca salgının yayıldığı ülkelerin vatandaşlarını sağlık ve hijyen tavsiyelerine uymaya teşvik ediyor.
DSÖ acil durum ilan ettiğinde, bazı şehirler ve bölgeler için seyahat uyarısı yapabiliyor. DSÖ'nün ayrıca ülkelerin kamu sağlığı önlemlerini denetleme yetkisi de bulunuyor.
Örgüt tavsiyelere uymayanlara hukuki yaptırım uygulayamıyor ancak BM üyeleri 2005 yılında kabul edilen DSÖ Uluslararası Sağlık Tüzüğü'nün yükümlülüklerini yerine getirmek zorunda olduğundan, DSÖ'nün tavsiyelerine uyulması konusunda ülkeler üzerinde baskı oluşuyor.
Koronavirüs konusunda ne tavsiyelerde bulunuldu?
DSÖ'nün Acil Durum Komitesi DSÖ'nün, yerel uzmanların da bulunduğu bir teknik ekibi Çin'e gönderiyor olmasını memnuniyetle karşıladıklarını belirterek, bu ekibin salgına neden olan hayvansal kaynağın bulunması için çabaları desteklemesi gerektiği belirtiliyor.
Komitenin Çin'e tavsiyeleri şöyle:Kapsamlı bir risk iletişim stratejisi yürütülerek kamu salgının ilerleyişi hakkında sıklıkla bilgilendirilmeliLimanlardan ve havalimanlarından çıkış yapan yolcular sağlık taramasından geçirilmeli
Salgının hayvansal çıkış kaynağını saptamak için yapılan çabalar artırılmalıSağlık sistemi ve sağlık çalışanlarının güvenliği sağlanmalı
Ülke genelindeki sağlık taramaları artırılmalıSalgının çıkışı ve yayılışı ile ilgili olarak araştırmalarda DSÖ ile iş birliği artırılmalı
Virüsün herhangi bir ülkede görülme olasılığı olduğunu belirten komite, bu nedenle tüm ülkelerin erken teşhis, tarama ve karantina mekanizmalarının işler olmasını istedi.
