24.06.2021 - 08:15 | Son Güncellenme:
AYKUT YILMAZ Ankara
Son dakika haberine göre, Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Koronavirüs Bilim Kurulu toplantısı sonrası yaptığı açıklamada özetle şunları söyledi: Salgından yaklaşık 50 bin insanımızı kaybettik. Kalp krizi teşhisleri salgın döneminde yüzde 56 azalmasına rağmen bağlı ölümler yüzde 10’dan fazla artış gösterdi.
Bu durumun temel sebebi salgın dışında sağlık hizmetine ulaşımın yavaşlaması ya da vatandaşlarımızın salgın dışındaki sebeplerden hastanelere gitmekten imtina etmeleri.
Kovid-19 ölümlerini DSÖ’nün belirlediği kriterlere göre tespit edip 50 bin kaybımız var derken dolaylı nedenlerle en az bir bu kadar daha vatandaşımızı kaybettik.
Hastalığı geçirdikten ve tamamen iyileştikten 45 gün sonrasında yaşanan ölüm olaylarını incelediğimizde, özellikle 65 yaş üzeri grupta vefat sayılarının iki kattan fazla arttığını tespit ettik. Öyle görünüyor ki gelecek 3 yıl bu hasarı telafi etmekle geçecek.
Aşılamada şu an 25 yaşa kadar inmiş olduk. Cuma (yarın) günü itibariyle 18 yaşından gün almış olan bütün vatandaşlarımızı tanımlamış olacağız. Yani cuma gününden itibaren 18 yaşından gün almış olan herkes randevu alabilir olacak.
Bizim hedefimiz özellikle 18 yaş üstü aşılanabilir olma durumu olan yani tanımlanmış olan, hastalığı geçirenleri düşürdüğümüzde 55 milyona yakın vatandaşımız olduğunu...
55 milyona yakın vatandaşımızı da Kurban Bayramı’na kadar en az yüzde 70’ini en az bir doz aşılanmış olmasını sağlamak istiyoruz. Aşıyla salgından tamamen kurtulmanın eşiğindeyiz. Vatandaşlarımızın erken dönemde aşılarını olmalarını özellikle rica ediyorum.
Şu ana kadar bize toplam 34 milyon doz Sinovac aşısı geldi. BioNTech’ten toplam 24.5 milyon doz geldi. Pazartesi ve salı günü de 5 milyon daha BioNTech gelmiş olacak. Sputnik’le ilgili 400 bin doz geldi, 200 bin kişilik, testleri yapılıyor.
Rafel (hatırlatma) dozla ilgili çalışma Etik Kurulu’ndan geçti. Çalışma başladı. Şehir hastanemizde 6. ayından gün almış olan, Sinovac aşısı yapılmış olan kişillerin immün yanıtıyla birlikte Sinovac, BioNtech ve Turkovac aşımızı yapmak üzere çalışma başlatıldı. Buradaki etkinliğe göre paylaşmış olacağız.
Önümüzdeki dönemde zorunlu olmadıkça kısıtlamaları yapmak istemiyoruz. Mesafe korunabiliyorsa, o durumda maskeyi takmanız gerekmez, bu kapalı alanda da olabilir. Ama mesafenin korunmadığı açık alanlarda maske gerekli oluyor.
18 yaş altı için Bilim Kurulu dünyadaki uygulamaları değerlendiriyor. Biz en azından 18 yaş altı kronik rahatsızlığı, ek rahatsızlığı olan çocuk ve gençlerimizi aşılamaktan yanayız.
Muhtemelen 1 hafta 10 gün içerisinde olabilir. 18 yaş altı kronik rahatsızlığı, ek rahatsızlığı olanları aşılamış olacağız. Delta plus daha ülkemizde görülmedi, tespit etmedik.
Delta varyantıyla ilgili şu ana kadar adı konan 134 vakamız oldu. Toplam 16 ilimizde görüldü. Giderek illerdeki dağılımı artmaya başladı. Yoğunluklu olarak da İstanbul’da görüldü.
134 vakanın 82’si İstanbul’da, Düzce’de 18, Van’da 8, Ankara’da 4, İzmir’de 3, diğer illerimizde 1-2 olmak üzere toplam 16 ilimizde görüldü. Ülkede çok ciddi oranın olmadığını biliyoruz ama artabileceğinden de endişe ediyoruz. Bu dönemde aşıların bu varyanta da etkili olduğunu biliyoruz.
Etkili olan aşıların erken dönemde bir an önce yapılmasının önemiyle birlikte, biz 2 dozda Delta varyantına daha güçlü bir etkinin olduğunu da biliyoruz. 18 yaşa kadar indirdiğimiz bu dönemde aşının tedarikiyle birlikte muhtemel 6 haftalık süreyi daha erkene, 4 haftaya da çekebiliriz.
Bilim Kurulu üyesi Prof. Dr. Ateş Kara, Türkiye’de uygulanan aşıların yan etkilerine ilişkin bilgi vererek şunları söyledi: “Ülkemizde aşının istenmeyen etkileri, yan etkileri çok yakın takip ediliyor. Aşılardan sonra gördüğümüz yan etkileri şöyle söylememiz lazım:
Bir tanesi aşının yapıldığı yerdeki yan etkiler. Şişlik, kızarıklık, ağrı gibi istenmeyen etkileri görebiliyoruz. Her iki aşıda da 24 saatten çok uzun sürmüyor bunlar. 100 aşı olan kişiden yaklaşık olarak 8’inde iki gün kadar kolda ağrının devam ettiğini görüyoruz.
Ayrıca sistemik dediğimiz tüm vücudu etkileyen kas ağrısı gibi halsizlik gibi etkiler görülebiliyor. Aşı olanların yüzde 10 ila 15’inde görülebilen etkiler şeklinde. Bu etkiler arasında baş ağrısı nadiren üç gün kadar sürüyor.
Ondan sonra düzeliyor. Hiç görülmüyor değil ama aşı olduktan sonra yaklaşık 1000 ila 1200 kişide bir kişi kadar 24 saat kadar ciddi şekilde kendisini halsiz hissedip evden çıkmamayı tercih edebilecek düzeylerde etkiler olduğunu görüyoruz.”
Bilim Kurulu üyesi Prof. Dr. Serhat Ünal, yerli aşı Turkovac’a yönelik çalışmalara ilişkin şöyle konuştu: “Eylül 2020 tarihinde bildiğiniz gibi Türkiye Sinovac aşısının faz 3 çalışmasına başlamıştı. Takiben bitirilen çalışma sonuçlandı.
Bu çalışma beklendiği şekilde dünyanın önemli tıp dergilerinden Lancet’te yayına kabul edildi, önümüzdeki haftalarda yayımlanacak. Şu günlerde de kendi yerli aşımızın faz 3 çalışmalarıyla uğraşıyoruz.
Hazırlıklarımızı bitirdik, Etik Kurulu onayı alındı ve cumhurbaşkanımızın isimlendirmesiyle Turkovac faz 3 çalışmasına başladı. En kısa sürede uygun şekilde bunu da bir an önce bitirip Türk ve dünya tıbbına kazandırma çabası içerisinde olacağız. Umarım bu da çok başarılı bir çalışma olacak.