Son dakika haberleri | Aklınızdan bile geçirmeyin! Kıyamet kopar...
28.12.2020 - 00:59 | Son Güncellenme:
milliyet.com.tr
Gizli belgelerin sızdırıldığı Ermenistan'da kriz tırmanırken, kağıt üstündeki Dağlık Karabağ yönetimi Azerbaycan'a iade edilen toprakların geri alınacağını ileri sürdü. Rus barış güçlerinin sözcüsü ise, basın toplantısında Rusya bayrağının yanında ilk kez işgalcilerin bayrağına yer verdi.
Dağlık Karabağ savaşında silahların sustuğu 10 Kasım tarihinden bu yana çalkantının dinmediği Ermenistan, bu kez de ortaya saçılan resmi belgeler ve ipe sapa gelmez resmi açıklamalarla sarsılıyor.
Haftalardır istifa baskılarına direnen Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, sosyal medya hesabından muhaliflere seslenip erken seçim istedi ve sonuçlara göre görevini bırakabileceğini duyurdu.
Ancak Paşinyan'ın bir an önce koltuğunu terk etmesini isteyen 17 muhalif parti erken seçim çağrısıyla yatışmadı, tam tersine Ermenistan Başbakanı'nın tutuklanması için başsavcılığa başvurdu.
Muhalifler, Paşinyan'ın erken seçim önerisini reddetti ve Ermenistan Başbakanı'nın zaman kazanmak için hamleler yaptığını savundu. İstifa için bastıran muhaliflere göre, erken seçimler ancak Nikol Paşinyan'ın koltuğu bırakmasından sonra yapılabilir.
20 avukatın sunduğu dilekçede, Başbakan Paşinyan'a 'vatana ihanet' suçlamasıyla dava açılması isteniyor. Muhalifler, özellikle Paşinyan'ın '27 Kasım'da Azerbaycan sınırı GPS sistemleri ile belirlendi' sözlerine öfkeli.
1 EYLÜL TARİHLİ RESMİ BELGE
10 Kasım'da parlamentonun işgaliyle başlayan protestoların sokak gösterileriyle sürdüğü Ermenistan'da, Dağlık Karabağ savaşının başlamasına 26 gün kala hazırlanan resmi bir belge sızdırıldı.
Ermenistan'ın eski lideri Serj Sarkisyan'ın damadı Mikayel Minasyan tarafından sızdırılan belge, 1 Eylül tarihli ve Kolektif Güvenlik Antlaşması Örgütü (CSTO) tatbikatı sırasında gönderilmiş.
Belge, Erivan ve Ermenistan'ın bile tanımadığı kağıt üstündeki Dağlık Karabağ yönetimlerinin bir savaşın başlayacağını bildiğini gösteriyor.
Ermenistan, Dağlık Karabağ savaşında Azerbaycan'ın tarihi zaferiyle yaklaşık 30 yıldır işgal ettiği toprakların büyük bölümünden çekildi. Çekilirken işgalciler tarafından evler yakıldı, elektrik direkleri bile devrildi.
Rusya, Azerbaycan ve Ermenistan arasında imzalanan 10 Kasım anlaşmasıyla bölgeye 1960 Rus barış gücü askeri yerleştirildi, anlaşmadan bu yana bir kez ateşkes ihlal edildi.
Tamamen Rusya'nın gölgesine sığınan kağıt üstündeki Dağlık Karabağ yönetimi ise, savaşta yenilip kaybettiği toprakları yeniden işgal etmenin hayalini kuruyor.
BAK ŞU KONUŞANA
Dağlık Karabağ Güvenlik Konseyi Sekreteri Vitaly Balasanyan, verdiği bir röportajda Hadrut ve Askeran gibi bölgelere yeniden geri döneceklerini ileri sürüp saçmaladı:
"Askeri harekâtlarda zaferler ve yenilgiler vardır. Kaybetmedik, diz çökmedik. Azerbaycan'a kaybettiğimiz bölgelere geri döneceğiz. Kısa dönemde pek gerçekçi değil ama orta vadede gerçekleşebilir."
Dağlık Karabağ'ın başkenti Hankendi'ye yerleşen Rus barış güçlerinin sözcüsü ise, basın toplantısında Rusya bayrağının yanında ilk kez işgalcilerin bayrağına yer verdi.
Ermenistan'da muhalifler, Paşinyan'ın koltuğunu bırakması için dört yol olduğunu söylüyordu. Bunlar kendisinin istifa etmesi, parlamentonun olağanüstü bir oturumda ilgili kararı alması, bir vatana ihanet davası açılması veya bakanların çoğunluğunun (üçte ikisi) talebi üzerine acil bir toplantı düzenlenmesi.
Gittikçe köşeye sıkışan Paşinyan ise, Azerbaycan'a teslim edilmesi gereken toprakları gösteren 2010 yılına ait bir resmi belgeyi Facebook sayfasından hafta içinde yayınlamıştı. Paşinyan'a göre, önceki hükümet döneminde belgeye oy veren ve onaylayanlar şimdi kendisini bölgeleri teslim etmekle suçluyor.
Ermenistan Başbakanı, 10 Kasım'dan bu yana ilk kez geçen hafta sonu halkın önüne çıkmış ve resmi yas gününde askeri anıta yürümüştü. Paşinyan'ın korumaları ise yürüyüş sırasında silahlarını şemsiyelerin içinde saklamıştı.
Hafta başında ise 13 köy ve bazı yaylaların Azerbaycan'a iade edildiği Syunik bölgesine gitti ancak göstericiler yolu kapatınca helikopter kullanmak zorunda kaldı.
Burada ziyaret etitği bir kilisede papaz tarafından eli sıkılmayan ve kovulan Ermenistan Başbakanı, gezisini yarıda bırakıp başkent Erivan'a dönmüştü.
10 Kasım'da Rusya, Azerbaycan ve Ermenistan arasında imzalanan anlaşmayla silahlar sustu, işgalciler 1 Aralık itibariyle Kelbecer, Ağdam ve Laçın'ı terk etti. BM kararlarına göre Azerbaycan toprağı olan Dağlık Karabağ yaklaşık 30 yıl boyunca Ermenistan tarafından işgal altında tutuldu.
Anlaşmayla silahlar sustu, çatışma hatları ve Laçın koridorundaki 23 ayrı noktaya 1960 Rus barış gücü askeri konuşlandırıldı. Şimdiye kadar bir kez ciddi bir ateşkes ihlali yaşandı.
Dağlık Karabağ'daki çatışmalar 27 Eylül Pazar günü sabah saatlerinde Ermenistan'ın ateşkes ihlaliyle başladı. Dağlık Karabağ, Birleşmiş Milletler (BM) ve uluslararası toplum tarafından Azerbaycan'ın bir parçası olarak tanınıyor. Ancak Azerbaycan'ın topraklarının yaklaşık yüzde 20'sine denk gelen Dağlık Karabağ ve civarındaki bazı bölgeler, 1990'ların başından bu yana Ermenistan işgali altında bulunuyordu. Bölgede 1991 yılında 'Dağlık Karabağ Cumhuriyeti' ilan edildi. Ancak burayı uluslararası alanda Ermenistan dahil hiçbir ülke tanımadı.
Güney Kafkasya’da 4 bin 400 kilometrekarelik bir alanı kapsayan Dağlık Karabağ (Yukarı Karabağ), Azerbaycan ile Ermenistan arasındaki en büyük sorun olarak yıllardır çözüm bekliyordu. 'Dağlık Karabağ' bölgesinin kelime kökeni birkaç farklı dilin karışımından oluşuyor. İsminin içinde bulunan birkaç dil bile, bölgenin tarih boyunca farklı kültürler arasındaki geçişkenliğe nasıl maruz kaldığını başlı başına gösterir nitelikte.
İngilizcesi Nagorny (ya da Nagorno) Karabakh. 'Nagorny' kelimesi Rusçada 'dağlık' (нагорный), anlamına geliyor. Azerbaycancada da, tıpkı Türkçe'deki gibi 'dağlık' anlamına gelen 'dağlıq' ya da 'yukarı' anlamına gelen 'yuxarı' kelimeleri ile anılıyor. Karabağ ise, Türkçe ve Farsçada ortak bir kelime olup, 'siyah bahçe' demek.
10 Aralık 1991’de yapılan ve bölgede kalan Azerilerin boykot ettiği referandumda Ermeniler, Azerbaycan’dan ayrılmak için oy kullandı. Referandumun ardından Dağlık Karabağ’ın bağımsızlığı ilan edildi, ancak bu girişim uluslararası toplumda karşılık bulmadı. Ermenistan ordusunun desteklediği Dağlık Karabağ Ermenileri ile bölgede yaşayan Azeriler arasındaki gerilim, bağımsızlık ilanıyla gittikçe yükseldi. Çıkan çatışmalar, 1992’de Ermenistan ordusu ve Dağlık Karabağlı Ermeniler ile Azerbaycan ordusu arasında sıcak savaşa dönüştü.
