Son Güncellenme:
Birçok kişi ev sahibi olurken, tapuda binanın bulunduğu arsanın üzerindeki payına çok fazla dikkat etmiyor. Peki arsa payı neden önemlidir? Bu payın önemi kentsel dönüşüm projeleri gündeme geldiği zaman ortaya çıkıyor. ‘’6306 Sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkındaki Kanun’’a göre afet riski altındaki alanlar ve bu alanların dışında kalan riskli yapılarda ve arazilerde standartlara uygun iyileştirmeler yapılıyor. Böyle bir uygulama ise mülk sahibi kişilerin dönüşüme dahil alandaki arsa payını gündeme getiriyor. Bunun sonucunda ise kentsel dönüşümün uygulamaya konulabilmesi içinse tüm maliklerin oy birliğine ihtiyaç duyuluyor ya da maliklerin arsa payı oranında oyları değerlendirilerek 2/3 çoğunluğun oylarıyla karar veriliyor. Dolayısıyla kentsel dönüşümde arsa payı konusu, birçok ev sahibi için aslında büyük önem taşıyor.
Kentsel dönüşüm projelerinde önemi ortaya çıkan arsa payı konusunda bilinçli olmayan ev sahipleri birçok olumsuz olay ile karşılaşabiliyor. Çünkü yapının inşa aşamasında bazı müteahhitler arsa payları dağıtımında adil olmayabiliyor. Böyle bir durumun önemi kentsel dönüşüm devreye girene kadar anlaşılmıyor. Bunu ev sahibinin fark etmemesi ise yapının yıkıldıktan sonra kendisinden haksız yere fazla arsa payı sahibi olan kişilerden daha az hak talep edebileceği anlamına geliyor. Dolayısıyla kentsel dönüşümde arsa payı konusunda her ev sahibinin bilinçli davranması sonradan bu sıkıntıları yaşamaması açısından büyük önem taşıyor.
Kentsel dönüşümün yanı sıra kanunlarda mülkiyet hakkı kavramıyla da desteklenen arsa payı sistemi, aynı zamanda kişilerin mülk üzerindeki tüm hak ve yükümlülükleri üzerinde belirleyici etken olarak rol oynuyor. Bu yüzden ilk başta arsa payları hesaplanırken adil olunması gerekiyor. Mülk sahiplerinin ise bu sürecin takibini yapması ve kendisine düşen arsa payını mutlaka kontrol etmesi büyük önem taşıyor.
Arsa payı belirlenirken kanunun belirttiği sisteme göre hareket edilmesi oluşabilecek haksızlıkların önüne geçilmesini sağlıyor. Buna göre her bağımsız bölüme mevcut şerefiye değerleriyle orantılı bir arsa payı verilmesi; yani deniz gören bir daire ile görmeyen bir daire arasındaki şerefiye farklılıklarının göz önünde bulundurulması gerekiyor. Bu kanunun doğru bir şekilde uygulanıp uygulanmadığını ise mutlaka maliklerin kontrol etmesi gerekiyor. Aksi durumda kentsel dönüşümde arsa payı durumu söz konusu olduğunda uğranabilecek haksızlıktan sonra açılacak davalar oldukça uzun sürebiliyor ya da uzun yıllar boyunca çözümsüz kalabiliyor. Dolayısıyla kişilerin satın alma işlemi gerçekleştirirken, mutlak arsa payları konusunda bilgi sahibi olmaları gerekiyor.