Yüksek gerilim

Türkiye ile Rusya arasında Suriye nedeniyle yaşanan gerilim, ekonominin üzerinde de gölge oluşturdu. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın, “Rusya, Türkiye gibi birçok işbirliğini yapmış olduğu dostunu da kaybederse çok şeyi kaybeder” ifadesiyle gündeme gelen ikili ilişkiler, her iki ülkenin çıkarlarını yakından ilgilendiriyor.

Türkiye, doğalgazının yüzde 60’tan fazlasını Rusya’dan temin ederken, elektrik üretiminin yüzde 41’ini de doğalgazdan karşılıyor.

İlk nükleer santralini Rusya ile inşa eden Türkiye, bu ülkeden sürekli bir uranyum ithaline ihtiyaç duyacak. Türkiye’nin 2. en önemli turist kaynağı olan Rus turistlerin başka destinasyonları tercih etmeye başladığı da bu yıl tartışma konusu oldu. Rusya’ya giden Türk sermayesi de gelişmeleri dikkatle izliyor. Türk müteahhitlik firmalarının, Rusya’da üstlendikleri proje sayısı 2014 sonu itibarıyla 52 milyar dolarlık bir hacimle 1516 sayısına ulaştı. Türk şirketlerinin kutup bölgesinden Moskova’ya kadar pek çok yatırımı bulunuyor.

Rus gazı kesilirse...

TÜİK verilerine göre geçen yıl Rusya’dan yapılan ithalat yüzde 25.3 milyar dolar ile toplam ithalatın yüzde 10.4’ünü oluştururken, bu ülkeye ihracat da 6 milyar doları buldu.

Petrol ve doğalgazda ithalat bağımlısı olan Türkiye, doğalgazının yüzde 60’a yakınını Rusya’dan temin ediyor. 1 Ocak 2015’ten itibaren de Rusya’dan Mavi Akım hattı üzerinden gelen doğalgazın 3 milyar metreküp miktarında artırılması kararlaştırılmıştı. Rus gazındaki olası bir kesilme, ısınmanın yanı sıra elektrik üretimine de büyük darbe vurabilecek. Elektrik üretiminin yüzde 41’ini doğalgazdan karşılayan Türkiye’nin, bu kaynağı kısa zamanda bir başka kaynakla telafi edilmesinin zor olduğu yorumu yapılıyor. Türkiye’nin en çok ihracat yaptığı 7. ülke olan Rusya, Türkiye’den en çok tekstil ve gıda ürünleri alıyor. Özellikle Rusya’ya uygulanan ambargolar nedeniyle Türkiye, bu ülkenin önemli bir gıda ticareti partneri.

Türk Akımı buzdolabında

Türkiye ile Rusya arasında bir önemli enerji işbirliği de Türk Akımı konusunda. Türkiye ayağı açısından bir süredir askıda olan projenin en az 1 yıl gecikmesi gündemde. Gazprom’un CEO yardımcısı Alexander Medvedev, Türk Akımı boru hattı projesinin ilk hattının faaliyete geçmesinin 2017 sonuna kadar ertelenebileceğini söyledi. Medvedev, “Bu tarih aralığı şu an erteleniyor. Ülkeler arası anlaşmanın ne kadar hızlı imzalanabileceğine bağlı. Bir yıl ertelenmesi feci bir şey olmaz” dedi. Rusya’nın, Türkiye’nin uzun süredir devam eden doğalgazda indirim taleplerine karşı da Türk Akımı’nın bir an önce onaylanmasını istediği belirtiliyordu. Gazprom CEO’su Aleksey Miller da Türk Akımı’nın kapasitesini yarı yarıya indirme kararı aldıklarını açıkladı.