'Yat'acak yer kalmadı!

Kovid-19 salgınıyla birlikte tüketicilerin tatil anlayışı değişti. İzole ve sakin bir tatil yapmak isteyenler doğayı tercih ediyor. Bu dönemde kalabalıktan uzakta tatil yapmak isteyenler yat turizmine yöneliyor. Tatil yapmak isteyenlerin arayarak bilgi aldıklarını belirten yat sektörü temsilcileri, yat turizmine ilginin arttığını söylüyor. İzole bir alan yaratmak isteyenlerin mürettebatsız tekne ve yatları tatil için tercih edebileceği belirtiliyor. Özellikle bu dönemde Akdeniz ve Ege’deki koylara ilgi gösteriliyor. Faaliyetlere başlamadan önce teknelerde önlemler almaya başladıklarını belirten tekne sahipleri, liman başkanlıklarından ne gibi önlemler alınacağına dair açıklama bekliyor.

1-6 kişilik yat kiralamak isteyenler için günlük fiyatlar 1000 euro’dan başlıyor. Fiyatlar mürettebat, kişi ve gün sayısı, yat uzunluklarına göre değişiyor. Sıfır olarak almak istenildiğinde 2020 model 36 metre bir yatın fiyatı 4 milyon euro iken, ikinci el 25 metre uzunluğunda 2008 model bir yatın fiyatı ise 1.5 milyon euro. Fiyatlar boy gibi özelliklere göre değişiklik gösteriyor. Aileler genellikle 1 aylık kiralama talep ediyor.

Güvenli ve rahat

Milliyet gazetesi yazarı Hakan Atis, Kovid-19 salgını nedeniyle denizcilerin son derece duyarlı olduğunu belirtti. Türkiye için yat ve deniz turizminin son derece önemli olduğunu söyleyen Atis şöyle devam etti:

“Özellikle bayram tatili ve devamındaki yaz sezonu sektörün canlı olduğu dönemler. Bu evrede en rahat ve güvenli alanların aylık ve sezonluk kiralanacak yatlar olacağını düşünüyorum. Teknede sosyal izolasyonu sağlamak kişi sayısı ve orada bulunanların yakınlıkları nedeniyle daha rahat ve güvenli olacaktır.”

Yat kiralayanların hijyen ve sağlık önlemlerini eksiksiz alması gerektiğini dile getiren Atis, “Yolcuların ve tekne mürettebatlı ise kaptanla yardımcı personelin de kontrolden geçmiş olmasında fayda var” dedi.

Teos Marina Genel Müdürü Faruk Günlü ise tekne almak isteyenlerin arayış içinde olduğunu gözlemlediklerini belirtti. Sokağa çıkma yasağı nedeniyle 65 yaş üstü tekne sahiplerinin tekne bakımlarını ertelediğini söyleyen Günlü, “Mürettebatsız teknelere ilginin artmasını öngörüyoruz” dedi.

Teknede nasıl vakit geçirilir?

Teknelerde tur boyunca kendi tercihlerinize bağlı olarak yapabileceğiniz pek çok seçenek bulunuyor. Teknenizle farklı adaları ve koyları ziyaret edebilir, berrak sularda yüzüp keşif yapabilirsiniz. Eğer aileniz ile birlikte teknede iseniz, daha sessiz ve sakin koylarda yüzebilirsiniz. Şnorkelle yüzebilir, su altını görebilir ve su sporlarını deneyebilirsiniz. Geceleri sakin bir koyda ya da alışveriş yapmak için limanda kalabilirsiniz. Tekne kabinleri çok fazla büyük olmadığı için tatilcilerin yanlarına fazla eşya almamaları öneriliyor.

En gözde rotalar

Mavi yolculuk için birçok rota bulunuyor. Fakat tatilciler için en gözde rotalar şöyle sıralanıyor: Kekova, Gökova, Selimiye, Kalkan, Kaş, Datça, Göcek, Hisarönü, Marmaris. Sektör temsilcileri ise daha sakin ve izole bir yerde tatilini geçirmek isteyenlerin Gökova’yı tercih ettiğini dile getiriyor.

İşte fiyatlar

Yat ve tekne kira fiyatları kişi, mürettebat ve kalınacak gün sayısına göre değişiyor. Haziran ve temmuz dönemi standart tekne ve motoryat kiralamak isteyen tatilciler için fiyatlar şöyle:

- Çift kişilik kabini, duş ve tuvaleti olan, iki çift misafir ağırlayabilen kaptanlı teknelerin günlük kirası 550-600 euro.

- 12 kişi ağırlayabilen, altı kamarası bulunan kaptanlı guletlerin günlük kirası 750-900 euro.

- Sekiz yetişkin ve iki çocuk misafir kapasitesine sahip olan, 4 kişilik mürettebatı bulunan motoryatın günlük kirası 1.000-1.250 euro.

- Dört kişilik kapasitesi bulunan motoryatın günlük kirası ise 600 euro.

TERSANELER ÇALIŞIYOR

Era Yatçılık ve Turizm Kurucusu Erman Aras, turizmde belirsizlik olsa da yat müşterilerinin aradığını ve ilgi gösterdiğini dile getirdi. Yıllardır yatçılığın güvenli bir turizm dalı olduğunu söyleyen Aras, özellikle ailesiyle ve arkadaşlarıyla vakit geçirmek isteyenler tercih ettiğini vurguladı. Aras, tersanelerin de çalıştığını belirtti.

Hazırlıklar yapılıyor

Bu yıl özellikle yurtdışından gelecek turistler için bir belirsizlik olduğunu söyleyen Aras, “Fakat yerli turizm olarak bu yıl ilgi yüksek. Mayıs sonu itibarıyla yasaklar kalkacak gibi görünüyor. Yatları hazırlıyoruz. Gerek hijyen koşulları olsun, gerekse Kovid-19 mücadelesiyle ilgili her türlü kaptan ve gemici arkadaşların eğitimiyle uğraşıyoruz. Teknelerimizi daha kontrollü bir şekilde temizliyoruz” dedi.

Bir aksilik çıkmazsa 15 Haziran gibi turların başlamasını öngördüklerini söyleyen Aras, “Ona göre hazırlıklarımızı yapıyoruz. Gelen rezervasyonlar da onu gösteriyor. Yunanistan rotalarında bir belirsizlik var. Onu da zaman gösterecek. Çok güvenli bir şekilde herkes gelip tatil yapabilir. Personel de korunaklı durumda, Herkes bunun bilincinde” diye konuştu. Son yıllarda yat turizminin istenilen aşamaya gelmediğini ve pandemi döneminde öneminin anlaşıldığını dile getiren Aras, şöyle devam etti: “Kiralarda bir artış yok, yüzde 80 yurtdışı çalışırken yurtiçindeki yüzde 20’lik yerlinin talep artışı oldu. Tatilcilerin çoğu eski müşterilerimizden, maliyetler artıyor ama olabildiğince makul olacak. Şu an fiyat artıracak durumda değiliz. Bu yıl herkesin beklentisi en azından masrafların karşılanması. Sektör büyük bir yara almadan bunu atlatmış olur.”

Yabancı beklemede

Aquamarine Yatçılık Yat Kiralama Sorumlusu Şölen Dönmez, bu dönemde yabancı turistin beklemede olduğunu ifade etti. Yerli turistler tarafından ilgi ve talep olduğunu söyleyen Dönmez, “Yat turizminin şartları tam açıklanmadı. Bu nedenle biraz belirsizlikler var. Teknelerin hangi koşullarda faaliyet gösterebileceğine dair de görüşmeler sürüyor. Haziran ortası gibi turlar başlar. Kiralamalarda uzun dönem soranlar var. Aileler 1 aylık kiralama talep ediyor” dedi. Birçok rezervasyonun kışın yapıldığını belirten Dönmez, “Mayıs-haziran rezervasyonları iptal oldu. Yabancı turistlerin temmuz, ağustos, eylül rezervasyonları beklemede. Kiralamalar euro üzerinden yapıldığı için bazı firmaların yerli turistten talep geldiği için kuru 7 liraya sabitlediği belirtiliyor” ifadelerini kullandı.

KİRALAR EURO İLE

Gökova Yelken Akademisi Ortağı Tolga Gökova, bu yıl yat ve tekne tatiline çok fazla talep olacağını söyledi. Yat ve tekne kiralamaları konusunda bilgi alan kişilerin arttığını belirten Gökova, “Rezervasyon şekilleri de değişmeye başladı. Bireysel kiralamalar oluyordu, artık aileyle gelenlerin sayısı arttı. Seyahat durumları netlik kazanınca kesin rezervasyonların da başlamasını bekliyoruz” dedi. Kiralamaların euro olarak yapıldığını söyleyen Gökova, euro kurunun yükselmesi nedeniyle geçen yıla göre kiralamalarında artış olacağını belirtti.

Misafirler için belirledikleri önlemlerin olduğunu kaydeden Gökova, şöyle devam etti: “Tekneleri dezenfekte ediyoruz. Tekneye girişlerde ateş ölçülecek. Önlemlerle ilgili liman başkanlıklarından bir düzenleme de bekliyoruz. Aslında burada kaptanlar büyük riskte oluyor. Biz de kaptanları dönüşümle olarak tura göndereceğiz. Bir hafta teknede duran kaptan bir hafta karada duracak. Belki alınacak önlemlerle teknelerde kişi sayısında kısıtlama olursa filoda tekne artırımı yapabiliriz, fakat henüz belli değil.”

Eylül-ekim rezervasyonları duruyor

D-Marine Türkiye Operasyon Direktörü Onur Ugan, salgın başladıktan sonra seyahat izni alabilenlerin teknelerinde kalmaya başladıklarını söyledi.

Yerli özel tekne sahiplerinin kullanım talebinin fazla olduğunu söyleyen Ugan, “Özel tekneler, iki mürettebatlı olan kiralamalar ve gulet denilen ahşap tekneler oluyor. Tatilciler teknelerle 1-2 haftalığına çıkıyorlar. Yurtdışından eylül-ekim rezervasyonları hala duruyor, iptal edilmiyor” dedi.

Marinada sosyal mesafeyi koruyacak önlemler alındığını belirten Ugan, “Bankları kaldırdık. Marinada nakit para almıyoruz. Belgeleri dijital ortamda alıyoruz. Çalışanları da bu konuda bilgilendiriyoruz” diye konuştu.

Mavi tura ilgi yüksek

Kaş’ta yat turizmiyle ilgilenen seyahat acentası sahibi Ergun Dündar, mavi turlara yerli turistin ilgisinin arttığını söyledi. Normalde yabancı turist ağırlıklı çalıştıklarını belirten Dündar, “Bu yıl yabancılar gelemeyecek gibi görünüyor. Turistin ilgisi fazla. Yurtdışına gidemeyecek olanlar, yurtiçi rotaları tercih edecek. Kaş, Kalkan, Kekova bölgeleri çok fazla tercih ediyorlar. Kaş bölgesinin tercih sebebi ise butik tatil imkanı sunması” dedi.

İhtiyaç listesi

Tatilcilerin tekneyi sosyalleşme ve kalabalık olmadığı için tercih ettiklerini belirten Dündar, şöyle devam etti: “Restoran, market gibi yerlere gitmek zorunda kalmıyorlar. Her şey önceden hazırlanmış bir şekilde oluyor. Günübirlik ve haftalık turlar da düzenliyoruz. 4, 6, 8 kişilik mavi tur teknelerimiz var. Kaptan, aşçı ve mürettebat oluyor. Onlara hizmet eden personel oluyor. Yabancı turistler gelmediği için de fiyatlar düştü. Kiralamalar euro üzerinden yapılıyor. 12 kişilik bir teknede haftalık 40 bin lira gibi bir rakam çıkıyor. Bu fiyatın içinde yemek gibi ihtiyaçlar da var. Misafirler gelmeden önce onların isteklerine göre ihtiyaç listesi hazırlıyoruz. Bu yıl rezervasyonların yüzde 100’ünü yerli turistler ya da Türkiye’de çalışan yabancı uyruklular oluşturur.”

Hayalleri süslüyor

Çeşme IC Marina Genel Müdürü Can Akaltan, yatçılığın güvenli bir tatil olduğunu kaydetti. İlginin giderek arttığını belirten Akaltan, “Çadır, karavan, yat... Bu üçlüye ilgi çok fazla artıyor. Tekne almak ya da tatilini tekne kiralayarak yapmak isteyen kişi çok fazla. Tekne sahipleri de yasakların bitmesini bekliyor. Marinada doluluk oranımız yüzde 97. Yeni tekne siparişlerinin de gelmesi lazım” dedi. Yatçılık alanında Yunanistan’a ilgi olduğunu söyleyen Akaltan, “Özellikle adalara baktığımızda pandemi sürecini çok iyi geçirdiklerini görüyoruz. Ya beraber iyi geçiririz ya da beraber kötü geçiririz. Bir gün Sakız Adası’ndaysanız bir gün Çeşme’ye gelirsiniz. Yasaklar kalktığı zaman ikinci bir dalga olmazsa pozitif etkisinin olacağını düşünüyoruz” diye konuştu.