"Türkiye’ye yatırım yapan kaybetmez"

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Türkiye’nin ilk sondaj gemisi Fatih’in Antalya açıklarında çalışmalarını sürdürdüğünü belirterek, “Fatih sondaj gemimiz bu ay sonunda Akdeniz’de ilk sondajını gerçekleştirecek” dedi. Dönmez, “Türkiye’ye yatırım yapan hiçbir yatırımcı kaybetmedi, bundan sonra da kaybetmeyecek. Yerli ve yabancı yatırımcılarımızı yeni YEKA yatırımlarına davet ediyorum” diye konuştu.

Rüzgâr ve güneş

Dönmez, 9. Türkiye Enerji Zirvesi’nde yaptığı konuşmada, ilk Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanları (YEKA) güneş ve rüzgar ihalelerini geçen yıl gerçekleştirdiklerini ifade ederek, dünyanın en büyüklerinden biri olacak 1200 megavatlık offshore (denizüstü) rüzgar enerjisi YEKA ihalesi için tekliflerin alınacağını hatırlattı.

1000 megavatlık YEKA GES-2 projesi için geçen hafta ilana çıkıldığını dile getiren Dönmez, “Batarya depolama sistemi için ayrı bir ihale ve yol haritası düzenlemeyi kararlaştırdık. Türkiye’ye yatırım yapan hiçbir yatırımcı kaybetmedi, bundan sonra da kaybetmeyecek. Yerli ve yabancı yatırımcılarımızı yeni YEKA yatırımlarına davet ediyorum. Gelecek 10 yılda hem rüzgar hem de güneş enerjisinde 10’ar bin megavatlık kapasiteyi hayata geçirmeyi planlıyoruz” dedi.

Fatih gemisi bu ay Akdeniz’de ilk sondajı yapacak. Barbaros sismik gemisi de araştırmalarını sürdürüyor.

İkinci gemi yolda

Enerji verimliliğinin önemine dikkat çeken Dönmez, “2023’e kadar yaklaşık 10 milyar dolarlık yatırımın karşılığını 2033’e geldiğimizde yaklaşık 30 milyar dolar olarak geri alacağız” dedi. Türkiye’nin bölgenin enerji güvenliğinde Trans Anadolu Doğalgaz Boru Hattı (TANAP) ve TürkAkım projeleriyle önemli bir rol oynadığının altını çizen Dönmez, şunları söyledi:

“Fatih sondaj gemimiz bu ay sonunda Akdeniz’de ilk sondajını gerçekleştirecek. İnşallah, ikinci gemiyi de yakın bir zaman içerisinde filomuza katacağız. Özellikle Akdeniz’de uluslararası hukuktan kaynaklı kaynaklarımızı sonuna kadar koruyacağımızı ifade etmek isterim. Barbaros Hayrettin Paşa sismik araştırma gemimiz de Türkiye Petrollerine ait uluslararası sahalarda sismik çalışmalarına devam edecek.”

Doğalgaz konforu göçü durdurdu

Zirvenin özel oturumunda moderatörlerin sorularını yanıtlayan Bakan Dönmez, doğalgazda 20-25 yıllık uzun dönemli kontratlar yerine daha esnek bir yapıyla yürünecek ve kısa dönemli kontratların yapılacağını, bu şekilde yapılacak gaz kontratlarının da tüketicinin daha lehine olacağını dile getirdi. Dönmez, 101 ilçeye gaz verildiğini, yaklaşık 220 ilçenin doğalgaza kavuşmuş olacağını kaydederek, doğalgaz konforunun şehirlere olan göçü durdurduğuna da dikkati çekti.

ÖTV desteği sürecek

Akaryakıttaki eşel mobil uygulamasına da değinen Dönmez, kur ve petrol fiyatlarındaki artışının yüzde 50 seviyesinde gerçekleştiğini ve bu maliyetler artışlarının hepsinin pompaya yansıtılması durumunda tüketici açısından katlanılamaz bir durumun ortaya çıkmış olacağını anlattı. Dönmez, Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın bu konuda önemli bir fedakârlık yaptığını dile getirerek, “Ne zaman kalkar bilemiyoruz ama anlaşılan o ki bir müddet daha devam edecek” dedi.

Kars’tan Edirne’ye güneş santralleri

Bakan Dönmez, yeni YEKA ihalelerinin orta ve küçük ölçekli olabileceğini ifade ederek, “Kars’tan Edirne’ye kadar her 40-50’şer megavatlık güneş enerjisi santrali planlıyoruz” dedi.

Dönmez, doğalgaz ithalatının ikame edilmesi açısından da nükleerin çok önemli olduğunu dile getirerek, “Akkuyu tam kapasite devreye girdiğinde yıllık 7.5 milyar metreküplük gaz ithalatından sağlanan elektrik üretimini gerçekleştirebilecek. Sinop’ta ikinci nükleer santral için çalışmalar sürerken, üçüncü nükleer santral için de Çinlilerle görüşüyoruz. Çinlililerle yaklaşık 6 aydır görüşülüyor ama yer henüz netleşmedi. Enerjinin tüketildiği yerde üretilmesi çok önemli ve Trakya bölgesinin de enerji tüketimi fazla olduğu için Trakya üçüncü nükleer için ağırlık kazandı diyebiliriz” diye konuştu. Dönmez, enerji verimliliği konusunda tüketicilerin yatırım yapabilmesi için bankalarla görüştüklerini anlattı.

EPDK Başkanı: Masal dünyasında yaşamıyoruz

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) Başkanı Mustafa Yılmaz da spot doğalgaz piyasası için, “Kayıt yaptıran toplam 43 lisans sahibinin 23’ü piyasada aktif olarak işlem yapmış. İşlem hacmi 115 milyon lira olarak gerçekleşmiş. 73 milyon metreküp doğalgaz ticareti söz konusu olmuş. Bu miktarın 45 milyon metreküpünü BOTAŞ tarafından yapılan dengeleme amaçlı işlemler oluşturmuş. Bu temel verilere göre, ilk ayında piyasaya yüksek bir ilgi olduğunu, piyasamızın tasarımına uygun şekilde işlemeye başladığını, dengeleme ihtiyacına cevap verdiğini ve lisans sahiplerinin ticaret yapmasını sağladığını görüyoruz” dedi.

Yılmaz, elektrikte tüketicilerin katlanılabilir fiyatlardan enerjiye erişebilmelerinin kendileri için çok önemli olduğunu belirterek, “Bu bizim için olmazsa olmaz nitelikte. Bütün dileklerin ve beklentilerin aynı anda karşılandığını görmek belki masallarda mümkün. Bir masal dünyasında yaşamıyoruz. Düzenleyici kurumlar olarak paydaşların çıkarlarını ortak bir zeminde buluşturmamız lazım” dedi.