Tarladan sofraya makas kapanmadı

Gıda fiyatları 2016 yılında da vatandaşın yüzünü güldürmedi. Market rafında yılın zam şampiyonları patlıcan, nohut ve kapak oldu. Bir yılda patlıcan fiyatı yüzde 57, nohut yüzde 55 ve kabak fiyatı da yüzde 41 zam gördü. Üretici fiyatları ile market fiyatları arasındaki fiyat farkı da yüzde 400’e ulaştı. Üretici fiyatı ile market fiyatı arasındaki makas kapanacağına daha da açıldı. Kuru kayısıda üretici ile market arasındaki fiyat farkı yüzde 398 oldu. Fiyat farkı portakalda yüzde 356, elmada yüzde 303 olarak gerçekleşti.

Enflasyonu artırıyor

Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) gıda maddelerindeki yıllık fiyat artışını açıkladı. TZOB’un araştırmasına göre vatandaşın en çok tükettiği gıda maddeleri olan patlıcan, nohut, kabak, yeşil mercimek, saladalık, sivri biber, yumurta, kuru fasulye, tavuk eti, antep fıstığı, kırmızı mercimek, havuç, mısırözü yağı, ayçiçek yağı ve daha eti yıllık enflasyon oranı yüzde 8’in üstünde zam gördü. Bu ürünler bir yılda yüzde 9 ile yüzde 58 arasında değişen oranlarda zam gördü.

Gıda maddelerindeki fiyat artışı enflasyon üzerindeki baskısını 2016 yılı boyunca sürdürdü. Ekonomi yönetiminin gıda fiyatlarını izlemeye almasına rağmen fiyat artışı durmadı. Üretim bölgelerinde maliyetleri kurtarmadığı için üreticinin ayrıca hasat etme maliyetine bile katlanmak istemediği ürünler market rafına geldiğinde zam rekorları kırdı.

Tarım ürünlerinin üreticiden çıkış fiyatı ile vatandaşın marketten aldığı fiyat arasındaki fiyat makası iyice açıldı. Kuru kayısıda bu fark yüzde 400’e ulaştı. Portakal, elma, kuru soğan, süt, marul, kuru üzüm, mandalina ve maydonozda tarla ile market arasında yüzde 200 ile yüzde 400 arasında değişen oranlarda fiyat farkı oluştu.

Üreticide sudan ucuz

Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, tüketici enflasyonunun yüzde 7’lerde seyrettiği bir ortamda çiftçinin ürettiği ürünlerin yarıdan fazlasının fiyatının son bir yılda azaldığını bildirerek, “Çiftçimiz, binbir emekle ürettiği ürünlerinin önemli bir bölümünü hak ettiği değerden elden çıkaramamıştır. 2016 yılında, üreticide seçilmiş 34 üründen 18’inin fiyatı bir yıl öncesine göre geriledi” diye konuştu.

Bayraktar, “Üreticide 34 ürünün 16’sında, markette ise 38 ürünün 24’ünde fiyatı artt” dedi.

İhracat durdu, zamlar durmadı

TZOB Başkanı Bayraktar, market fiyatlarındaki artış konusunda şunları söyledi:

“15 ürünün fiyatı enflasyonun üstünde arttı. Rusya ambargosu üretici fiyatlarını düşürdü. Ambargo kapsamında olmayan patlıcan, biber gibi ürünlerin de fiyatı 2015’in aralık ayında geriledi. Bu nedenle patlıcan, salatalık, kabak, sivri biberde yıllık fiyat artışı yüksek çıktı. Nohutta tüm dünyada fiyat artışı var. Elma ihracatında dört ülke Rusya, Suriye, Irak ve Mısır ilk sıradadır. Ancak bölgedeki kaos elma ihracatını da olumsuz etkilemiştir.”