Risk analizi yaptırmayan işyerlerini yüklü ceza

AA muhabirinin derlediği bilgilere göre, "işyerinde var olan ya da dışarıdan gelebilecek tehlikelerin belirlenmesi ve kontrol tedbirlerinin alınması amacıyla yapılması gerekli çalışmalar" olarak tanımlanan Risk Analizi ve Acil Durum Planı'nı tüm işyerlerinin hazırlaması gerekiyor. Yasaya göre, kapıcı, bahçıvan veya güvenlik görevlisi çalıştıran apartmanlar da işyeri sayılıyor.

Herhangi bir çalışanı olmayan apartmanların risk değerlendirmesi yapma zorunluluğu bulunmuyor. Apartmanlarda kat malikleri işveren, yöneticiler ise işveren vekili sayılıyor. İşçi çalıştıran apartmanlar ve tüm işyerlerinin 1 Ocak 2013’ten itibaren risk değerlendirmesi yapması gerekiyor. Çalışan sayısı 50’nin üzerinde olan "çok tehlikeli" işyerlerinde, yasa yürürlüğe girdiği tarihten itibaren iş güvenliği uzmanı ve iş yeri hekimi bulundurma zorunluluğu da bulunuyor. 50'nin altında çalışanı olan "tehlikeli" sınıftaki işyerleri 1 Temmuz 2013, kamu kurumları ile çalışan sayısı 50’nin altında olan (apartmanlar dahil) "az tehlikeli" iş yerlerinde, 1 Temmuz 2014 tarihinden itibaren iş güvenliği uzmanı ve iş yeri hekimi bulundurmak zorunda kalacak. Kanun hükümlerine göre, apartmanda bir kapıcı çalışıyorsa apartman yöneticisi (yönetim kurulu) ve kapıcı risk değerlendirme ekibi olarak görev alacak. Uzmanlık isteyen konularda ise işyeri hekimlerinden, iş güvenliği uzmanlarından, ortak sağlık ve güvenlik birimleri gibi yerlerden yardım alınabilecek. İşyerlerinde Risk Analizi ve Acil Durum Planı Formu'nu doldurmak sorumluların yükümlülüklerini ortadan kaldırmıyor, gerekli önlemleri de almak gerekiyor. Formlar apartmanlar gibi az tehlikeli işyerleri için 6, tehlikeli sınıfına giren yerler için 4, çok tehlikeli işyerlerinde ise 2 yılda bir yenilenmesi gerekiyor.

İhmale yüksek ceza uygulanacak

Türkiye İş Sağlığı ve Güvenliği Profesyonelleri Topluluğu Başkanı Levent Kavlak, sadece kapıcı çalıştırdığı için bir yıl boyunca risk analizi yapmayan apartman yönetimini bir yıllık gecikme halinde 56 bin 595 liraya kadar para cezasının beklediğini söyledi. Yasanın yürürlüğe girmesinin üzerinden 5 ay geçtiğini hatırlatan Kavlak, şu ana kadar risk analizi yaptırmayan bir apartmanın 22 bin 838 lira idari para cezası yaptırımı ile karşı karşıya olduğunu ifade ederek, şunları kaydetti:

"Bir yıl boyunca risk analizini yaptırmayan bir apartmanı olası bir denetimde 56 bin 595 liraya kadar para cezası bekliyor. Yasanın yürürlüğe girdiği tarihten mayıs ayı sonuna kadar risk analizi yaptırmayan bir apartmana denetim halinde 22 bin 838 lira idari ceza parası kesilebilir. İş Güvenliği Uzmanı ve İşyeri Hekimi bulundurma zorunluğu başlamış olan işletmelerde, yasanın yürürlüğe girdiği ilk aydan başlamak üzere her ay için 5 bin 390 lira ceza kesilecek. Bu cezanın yanı sıra ayrıca her ay için 5 bin 390 lira aykırılığın devamı cezası kesilecek. Risk analizi yaptırmayanlara ise ilk aydan başlamak üzere her ay için 3 bin 234 liranın yanısıra her ay için de 4 bin 851 lira aykırılığın devamı cezası kesilecek. Cezalar denetimin yapıldığı ay için kesilmeyecek, yasanın yürürlüğe girdiği tarihten itibaren kesilecek."

"Kimse denetlemez beklentisi var"

Levent Kavlak, 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu'na göre işyerlerinin Risk Analizi'nin yansıra Acil Durum Planı hazırlaması ve Çalışanlarına İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimini de vermesi gerektiğini söyledi. Yasa hükümlerini yerine getirmeyen işyerlerini yüklü miktarda ceza beklediğini kaydeden Kavlak, uygulamadan vatandaşın büyük bölümünün uygulamadan haberdar olmadığını ifade etti. Yasanın yaklaşık 5 aydır yürürlükte olmasına rağmen haberdar olanların sayısının sınınlı olduğunu dile getiren Kavlak, haberi olanların da yasanın gereğini yerine getirmediğini, bunun da denetimi yapacak olan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı "denetlemez" beklentisinden kaynaklandığını söyledi. Kavlak, şu ana kadar işyerlerinin yüzde 5'inin bile risk analizi yaptırmadığını kaydetti.