25.07.2013 - 02:30 | Son Güncellenme:
YAVUZ KARAMAN / EMLAK
Yabancı ülkelerin vatandaşlarının Türkiye’den gayrimenkul edinmelerine olanak sağlayan yasa etkisini göstermeye başladı. Yasayla birlikte birçok ülkenin vatandaşı gayrimenkul edinebilirken, önümüzdeki dönemde atışların daha da artması bekleniyor.
Yabancılar geçen yılın 6 ayında Türkiye'den 3 bin 107 taşınmaz alırken, mütekabiliyet yasasının yürürlükte olduğu bu yılın aynı döneminde satış rakamları iki katını aşarak 7 bin 145'e yükseldi. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın verilerine göre, Mütekabiliyet Yasası'nın çıkmasının ardından yabancıların Türkiye'den gayrimenkul alımında büyük artış yaşandı.
Bakanlığın sadece yabancı uyrukluları baz alarak hazırladığı rapora göre, geçen yılın altı ayında 55 ülke vatandaşı Türkiye'den taşınmaz alırken, yasanın yürürlükte olduğu 2013'ün aynı döneminde sayı 88'e yükseldi.
Geçen yıl ocak-haziran döneminde 3 bin 743 yabancıya 306 arsa, 2 bin 801 konut olmak üzere toplam 3 bin 107 taşınmaz satışı gerçekleştirildi. Bu yılın aynı döneminde 7 bin 761 yabancıya yapılan ise 916 arsa, 6 bin 229 konut olmak üzere 7 bin 145 gayrimenkul satışıyla, rakamlar iki katını aştı.
Rusya İlk sıraya yükseldi
İngilizler geçen yılın ilk altı ayında 697 mülkle ilk sırada yer almıştı. Bu ülkeyi 694 gayrimenkulle Rusya Federasyonu, 357 taşınmazla Almanya, 240 mülkle Norveç, 146 taşınmazla İsveç takip etmişti.
Bu yılın aynı döneminde ise bin 567 Rusya Federasyonu vatandaşı, Türkiye'den 41'i arsa, bin 347'si konut olmak üzere bin 388 gayrimenkul aldı. Birinci sıradaki Rusya'yı, 720 taşınmazla İngiltere, 653 mülkle Almanya, 469 gayrimenkulle Norveç, 323 mülkle Suudi Arabistan izledi.
Araplar da alıyor
Mütekabiliyetin ardından Türkiye'den gayrimenkul alımına Arap ülkelerinden de yoğun ilgi gösterildi.
Suudi Arabistan en çok gayrimenkul alan Arap ülkeleri arasında ilk sırada yer aldı. Kuveytliler 286, Iraklılar 225, Birleşik Arap Emirlikleri vatandaşları 114, Ürdünlüler de 92 mülkle Suudi Arabistan'ı takip etti.
Sadece bİr taşınmaz aldılar
Arjantin, Bolivya, Estonya, Hindistan, İzlanda, Liberya, Lüksemburg, Malezya, Moğolistan, Nijerya, Pakistan, Slovenya, Tanzanya, Tayland, Tunus ve Venezüella, gayrimenkul satışında son sıralarda kaldı. Bu ülkelerin vatandaşları, Türkiye'den sadece birer taşınmaz edindi.
10 milyar dolar hedefleniyor
Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Derneği (GYODER) Yönetim Kurulu Üyesi Işık Gökkaya, mütekabiliyet yasasıyla beraber 2012 genelinde yabancılara yapılan gayrimenkul satışının 2,64 milyar dolara ulaştığını belirterek, “2013'ün ilk çeyreğinde yabancılara gayrimenkul satışı 720 milyon dolar oldu. Yılsonuna kadar satışların yaklaşık 3 milyar, orta vadede ise 10 milyar dolara ulaşması hedefleniyor” dedi.
Yılsonunda kredi faizi düşecek alıcıların pazarlık şansı artacak
EVA Gayrimenkul Değerleme Danışmanlık Genel Müdürü Cansel Turgut Yazıcı, sektördeki durağanlık için yılsonuna doğru dengelerin farklı gelişeceğini belirtti.
İnşaat sektörünün durağanlığa girdiği ve satışların bir miktar yavaşladığı bir dönemde olduğunu belirten Yazıcı, “Yılsonuna doğru son üç ayda dengelerin farklı gelişeceği kanaatindeyim. Artan faizlerin etkisinin azalacağı ve faizlerin bir adım geri geleceğini düşünüyorum, firmaların projelerindeki hedeflerinin ve kampanyalarının yılın son dönemine odaklanması gerektiğini söyleyebilirim” dedi.
En önemli etken faiz
Bu dönemin nakit para ile ev sahibi olmak isteyenlerin iyi pazarlık şansı yakalayabileceği bir dönem olduğunu ifade eden Cansel Turgut Yazıcı, kredisini yeniden yapılandırmak isteyenlerin ise hemen harekete geçmeleri gerektiğini belirtti. Yazıcı, ayrıca faizlerin kırılım noktasından yukarı gideceği varsayımı ile ya hemen yatırım yapılmasını ya da bekleyip ekim ayından sonra alıma geçilmesi gerektiğinin de altını çizdi.
İnşaat sektöründeki büyümeyi olumsuz etkileyen en önemli etkenin faizler olduğunu da belirten Yazıcı, şunları söyledi: “Yılın başından bu yana faizler çok düştü ancak artık direnç ve yukarı doğru bir ivme var. FED’in kararları ve doların yükselişi yatırımcıları tedirgin ediyor. Türkiye’de yaz ayı ve Ramazan ayı sakin geçer. Ekonomideki gelişmelere bu faktörlerde ilave edilince inşaat sektöründe büyüme rakamlarının bu dönem geçen yıla göre artabileceğini düşünüyorum” dedi.
‘Dünya ekonomİsİ kırılgan’
Sukuk, icara ve murabaha gibi finansal enstrümanların durağan dönemde sektör için bir çözüm aracı olabileceğini belirten Yazıcı, dünya ekonomisinde bir tedirginlik olduğunu ve bu konuda dikkatli olunması gerektiğinin, bu tedirginliğin bahsi geçen finansal enstrümanları da olumsuz etkileyeceğini dile getirdi.
İstanbul’a 5 milyon liralık kira yardımı
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı kentsel dönüşüm projesi kapsamında vatandaşlara karşılıksız mali destek sağlamaya devam ediyor. Halihazırda İstanbul’daki 501 yeni başvurunun tamamı Bakanlık tarafından prosedüre uygun bulunursa, mülk sahiplerine 5 milyon 206 bin 500 TL, kiracılara ise 72 bin 800 TL’lik kira ve taşınma yardımında bulunulacak.
Kentsel dönüşümden yararlanarak risk altındaki binalarını yenilemek isteyenler, devletten kredi veya kira yardımı talep edebiliyor. Bakanlık, İstanbul’da kira talebinde bulunan mal sahiplerine 18 ay boyunca 650 TL kira yardımında bulunurken, bu riskli yapılarda oturan kiracılara ise taşınmaları için defaten 1.300 TL’lik yardım sağlıyor. Kira taleplerine ise Bakanlığın son bir kontrolünden sonra olumlu veya olumsuz şekilde cevap veriliyor.
445 kişi sırada bekliyor
Bugüne kadar İstanbul genelinde toplam 70 malik, 68 bin 900 TL’lik kira yardımı aldı. İstanbul Altyapı ve Kentsel Dönüşüm Müdürlüğü’ne başvurarak kira talebinde bulunan 445 mülk sahibi ve taşınma yardım talebinde bulunan 56 kiracı banka hesap numaralarına yardım paralarının yatırılması için gün sayıyor.
Keçiören'e 1600 konutluk dönüşüm projesi
Kombassan’ın inşaat sektöründe faaliyet gösteren şirketi Komyapı, Ankara’nın Keçiören ilçesinde Belediyece Kentsel Dönüşüm kapsamında değerlendirilen Yükseltepe’deki Vadikent projesinin temelini atıyor. Keçiören Belediyesi’nin kentsel dönüşüm projesi kapsamında gerçekleşecek projede Komyapı, 1600 konutun inşasına başlıyor.
Bu güne kadar 3.5 milyon metrekare kapalı alan inşa eden ve yılda ortalama 4 bin konut üreten Komyapı’nın İnşaat Grup Koordinatörü Mustafa Asım Güney Yükseltepe Kentsel Dönüşüm projesi ile ilgili yaptığı açıklamada, “Sektörün büyümesinin en önemli unsurlarından biri kentsel dönüşüm projeleri olacak” dedi.
2013 yılının ilk çeyreğinde inşaat sektörü yüzde 5.9 büyüyerek yeniden yükselme trendine girdiğini söyleyen Güney, Vadikent projesi ile Ankara’da prestijli bir işe imza atarak bölgenin gelişmesine katkı bulunacakların, bina kalitesi ve sosyal imkânları ile güvenli ve huzurlu site ortamı imkânının sunulacağının altını çizdi.
Türkiye’nin ilk bilim merkezi projesinin müteahhitliğini yapıyor olmaktan da gurur duyduklarını belirten Güney, şunları söyledi: “Yurt içi ve yurt dışında birçok projeyi hayata geçirdik, halen yapımını yürüttüğümüz ve yeni başlayacaklarımızla beraber yurdumuzun değişik şehirlerinde toplamda 4 bin 500 konutluk proje inşaatı devam ediyor. Vadikent projesi ile Ankara’da yapımına başlayacağımız konutlara proje çalışmasına devam ettiğimiz yeni etaplarla devam edeceğiz.”
Seranit, İSO ilk 500’e hızlı bir giriş yaptı
İstanbul Sanayi Odası’nın (İSO), Türkiye'nin en büyük 500 sanayi kuruluşunu belirlediği 2012 raporu açıklanırken, Seranit Yapı Grubu bir önceki yıla göre 204 basamak yükselerek bu yılın ilk 500 listesine 339’uncu sıradan giriş yaptı.
Seranit Yapı Grubu Başkanı Hamdi Altunalan, Türkiye’nin en büyük şirketleri arasında yer almaktan büyük mutluluk duyduklarını belirterek, şunları söyledi:
“2012 yılında gerçekleştirdiğimiz yüksek performansımızın başarılı bir sonucu olarak İSO ilk 500 listesine 339. sıradan hızlı bir giriş yaptık. Bundan sonraki hedefimiz de her geçen yıl performansımızı artırarak bir önceki yıla göre yükseliş göstermek olacak. Böylece hem sektörümüze hem de Türk ekonomisine olan katkılarımızı sürdüreceğiz. Bu başarıda emeği geçen tüm çalışanlarımızı yürekten kutluyorum.”
Terrace Mix'te yüzde 1 peşinle konut satıyor
İnanlar tarafından Esenyurt’ta hayata geçirilen Terrace Mix projesinde 7 blokta, 945 daire ve 27 mağaza bulunuyor. Projede, her ihtiyaca cevap verecek 1+0, 1+1, 2+1 ve 3+1 olmak üzere 4 farklı alternatifte daireler yer alıyor.
Ekim 2014’te teslimleri yapılması planlanan Terrace Mix projesinden konut almak isteyenlere yüzde 1 peşinatla ‘kira öder gibi’ ev sahibi olma fırsatı sunuluyor.
İstanbul’un gündemindeki bölgelerinden biri olan Esenyurt’ta yapılan proje eğitim, öğretim, alışveriş ve eğlence merkezlerine yakın bir konumda yükseliyor.
Halk GYO’dan ilk yarıda yüzde 42’lik büyüme
Halk GYO 2013 ilk yarıyılı itibariyle geçen yılın aynı dönemine göre satışlarını yüzde 53 oranında arttırarak 18.5 milyon liraya, dönem kârını ise yüzde 42 artışla 9.3 milyon liraya yükseltti. 2013 Haziran sonu itibariyle 747 milyon lira özkaynak büyüklüğüne ulaşan Halk GYO, toplam aktiflerinde de 2012 yılsonuna kıyasla yüzde 25 oranında büyüme gerçekleştirdi. Halk GYO tamamı 2012 yılı karından karşılanmak üzere toplam 11.1 milyon lira tutarında ve yüzde 1.7 oranında sermaye artışı gerçekleştirdi. Şirket elde ettiği kârı geçtiğimiz haziran ayında yatırımcılarına bedelsiz hisse senedi olarak dağıttı.
Halk GYO Genel Müdürü Kazım Şimşek, “Halka arzdan sonra kârlı büyümemizi sürdürüyoruz” dedi.
Binaların sağlamlığını laboratuarda ölçecek
İstanbul Gelişim Üniversitesi ile Küçükçekmece Belediyesi arasından imzalanan protokol kapsamında kurulan Kentsel Dönüşüm Laboratuvarı açıldı. Binaların olası bir depremdeki risk durumu ve sağlamlıklarını inceleyecek olan laboratuvardan isteyen vatandaşlarda uygun fiyatlarla faydalanabilecek.
İstanbul Gelişim Üniversitesi Mütevelli Heyet Başkanı Abdülkadir Gayretli, laboratuardaki deneyimli kadrolarıyla yapıların projesini çıkartıp, zemininden ve son teknolojik cihazları kullanarak numuneler aldıklarını belirterek, “Zemin ve malzeme raporlarına göre binanın ilgili mevzuat çerçevesinde analizi yapılarak risk durumunu ortaya çıkarıyoruz” dedi.