ABD’li Wall Street Journal (WSJ) gazetesi İspanya Başbakanı Mariano Rajoy’un ekonomide sorun yokmuş gibi davranması dolayısıyla İspanyol hükümetini geçen hafta iyimserliğiyle bilinen masal kahramanı Pollyanna’ya benzetmiş ve ‘tasarruf fetişi’yle suçlamıştı. Rajoy hükümetinin krizle mücadele şekline dün de İngiliz Financial Times (FT) gazetesinden ‘Görevimiz Tehlike’ yakıştırması geldi. FT, “İspanya imkansız görevi kabul etti” başlıklı yazıda, piyasaların İspanya’nın ekonomik göstergelerinden çok hükümetin kemer sıkma önlemlerinden korktuğunu yazdı.
‘Euro’dan çıkabilir’
FT’nin analizinde kesintilerle dolu bütçenin yanı sıra eğitim ve sağlıkta 10 milyar euro’luk tasarruf açıklayan İspanyol hükümetinin “ya hedeflerine ulaşamayacağı ya da çok sayıda insanı işten çıkararak siyasi bir isyana yol açacağı” yorumu yapıldı. İspanya’nın iki yıl içinde cari açığın gayrisafi yurtiçi hasılaya oranını yüzde 8.5’tan yüzde 3’e indirmeye çalıştığını hatırlatan FT, bunun sanayileşmiş bir ülkenin kalkıştığı en büyük çaba olduğunu ve imkânsız gözüktüğünü yazdı. İspanyol hükümetinin çabalarına Türkçe’de “Görevimiz Tehlike” olarak bilinen Misson Impossible - İmkânsız Görev benzetmesi yapan FT, bu gidişle İspanya’nın ya Euro Bölgesi’nden çıkacağını ya da bir kurtarma paketine dahil olacağı öngörüsünde bulundu.
İşsizlik yüzde 23!
İspanyol hükümeti bir kurtarma paketine ihtiyacı olmadığını açıklasa da piyasalar Yunanistan, Portekiz ve İrlanda’nın ardından İspanya’nın da yardıma ihtiyaç duymasından endişe ediyor. Ancak İspanya’nın 1.1 trilyon euro’luk ekonomisi daha önce kurtarılan 3 ülkenin ekonomisinin iki katına yakın. Bu yüzden Euro Bölgesi’nin 800 milyar euro’luk kalkanı İspanya ve bir diğer zor durumdaki ülke olan İtalya ile baş etmek için yetersiz gözüküyor. İspanyol bankaların çöken emlak piyasası kaynaklı batık krediler ve özerk bölgelerin yüksek borcu nedeniyle güç durumda olması, yüzde 23’ü bulan işsizlik oranı ve bu yıl yüzde 1.7’lik küçülme beklentisi yatırımcıların kaygılarını artırıyor. İspanya’nın borçlarını iflasa karşı sigortalamanın maliyeti de dün rekor bir seviyeye yükseldi. İspanya’nın 5 yıl vadeli borcunun kredi iflas takas primi (CDS) rekor seviye olan 520 baz puana çıktı.
KRALA 44 BİN EURO SAFARİ ORTALIĞI KARIŞTIRDI
İspanya Kralı Juan Carlos’un ülkesi krizin pençesindeyken fil avlamaya Afrika ülkesi Botswana’ya gitmesi büyük tartışmalara neden oldu. Birkaç hafta önce, ülkedeki 30 yaş altı işsizliğin yüzde 50’yi bulması nedeniyle uyuyamadığını söyleyen kral, katıldığı fil safarisinde kalçasını kırınca eleştiri oklarını üzerine çekti. Ülkesinde Doğal Hayatı Koruma Vakfı (WWF) Başkanı da olan Kral Carlos’un bu görevinden istifa etmesi için 40 bin imza toplandı. El Pais gazetesi Botswana’da fil vurmak için 44 bin euro harcamak gerektiğini, bunun da bir asgari ücretlinin iki yıllık maaşı olduğunu yazdı. Bu arada Associated Press Juan Carlos’un 1956’da kardeşi Alfonso’yu kazayla vurarak öldürdüğü bilgisini verdi.
‘İspanya çok yakından izlenmeli’
Euro Bölgesi’ndeki kamu borcu krizinin derinleşmesi ve çözüme ilişkin belirsizliklerin artmasının, dünyada büyümeyi olumsuz etkileyen en önemli faktör olduğunu bildiren Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı, İspanya’nın çok yakından izlenmesi gereken bir ülke olduğunu belirterek, yeni dönemde bu riske dikkat çekti. Başçı, “İspanya’nın borçlanma faizi yüzde 6’yı geçti. Çok yakından izlenmesi gereken önemli bir konu” dedi.
Başçı, 2011 yılı sonunda tüketici fiyatları (TÜFE) enflasyonunun, 2010’a göre 4 puanlık artışla yüzde 10.45 olarak gerçekleştiğini hatırlatarak, “Yıllık TÜFE enflasyonu yüzde 5.5 olan enflasyon hedefinin belirgin olarak üzerinde gerçekleşti. Söz konusu artışta esas olarak Türk lirasındaki değer kaybı sonucunda önemli ölçüde yükselen temel mal fiyatları etkili oldu” dedi. Başçı, “Orta vadeli enflasyon beklentilerinin hedefimiz olan yüzde 5’in üzerinde seyretmesi, önümüzde fiyat istikrarına ulaşmak için kat etmemiz gereken önemli bir mesafe bulunduğuna işaret etmektedir” diye konuştu. Bu yıl enflasyon hedeflemesi ve dalgalı
döviz kuru rejimi uygulamasına devam edeceklerini bildiren Başçı, 2012-2014 dönemi için enflasyon hedefini yüzde 5 düzeyinde belirledikleri bilgisini aktardı.
Merkez’in kârı uçtu
Erdem Başçı, ithalat artış hızının alınan tedbirler doğrultusunda yavaşladığını, ihracatta ise dış talepteki göreli zayıf seyire rağmen kademeli toparlanmanın devam ettiğini gösterdiğini belirtti.
Öte yandan 2010’da 1.29 milyar TL kâr eden Merkez Bankası 2011’de net kârını 8.57 milyar TL’ye çıkardı. Kurulda kârın dağıtılmamasına karar verildi. Bilançoda 2010’da 8.36 milyar lira olan
altın mevcudu, 2011’de 18.98 milyar TL’ye çıktı. Başçı, karla ilgili olarak “Bu tamamen, kısa vadeli sermaye akımlarına karşı aldığımız tedbirler sayesinde gerçekleşti” dedi. Banka meclisine Necdet Şensoy ve Abdullah Yalçın seçildi. Erdem Başçı, Merkez Bankası’nın dünkü Genel Kurulu öncesinde, TL Simge Yarışması’nda 1’ncilik ödülünü kazanan Tülay Lale’ye sertifikasını verdi.
