18.02.2025 - 07:27 | Son Güncellenme:
Milliyet.com.tr/ÖZEL Geçtiğimiz yıl Çinli araç devi BYD’nin Manisa’ya 1 milyar dolarlık fabrika yatırımı yapmasının ardından heyecanlandıran bir gelişme daha yaşandı. Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, hafta sonu CNN Türk’ten Hakan Çelik’in sorularını yanıtladı.
Bakan Kacır, Chery ile de Türkiye’de yatırım için ciddi diyalog içinde olduklarını belirterek, Hedefimiz ikinci yatırımı Samsun’a kazandırmak. Kapasitesinin en az BYD kadar olmasını bekliyoruz. Yatırım tutarı açısından da BYD’ye yakın” açıklamasında bulundu.
İKİNCİ ÇİNLİ DEV İÇİN KOLLAR SIVANDI!
BYD’nin 1 milyar dolarlık yatırımı, 150 bin üretim yapacak fabrika ve Ar-Ge tesisi Manisa’da kurulacak. İkinci bir Çinli devin Türkiye’ye yatırım yapabileceğinin açıklanması da heyecan yarattı.
YATIRIM FİYAT DÜŞÜŞÜNÜ TETİKLER Mİ?
Çin’den ithal edilen araçlara ilişkin geçtiğimiz yıl ilave gümrük vergisi uygulamaya geçmişti, bu kapsamda Çinli araçlara yüzde 50 ilave gümrük vergisi uygulanıyor. Ancak Türkiye’ye yatırım yapan Çinliler ilave gümrük vergisinden muaf tutuluyor. Eğer Chery yatırım yaparsa Türkiye’de satışa sunulan modellerde fiyat düşüşü olur mu? Türkiye’de Chery’nin hangi modelleri daha çok tutuluyor? Olası bir yatırım için neden Samsun konuşuluyor?
‘TÜRKİYE’DE SADECE BENZİNLİ MODELLERİ SATILIYOR’
Konuyla ilgili tüm merak edilenleri milliyet.com.tr’ye değerlendiren İstanbul Motorlu Araç Satıcıları Derneği (İMAS) Başkanı Hayrettin Ertemel şu ifadeleri kullandı: “Geçtiğimiz yıl Çin menşeli BYD’nin yatırım yapmasının kesinleşmesinin ardından yine Çin’in önde gelen otomotiv markalarından biri olan Chery’nin de yatırım kararının neredeyse kesinleştiği belirtildi.
Fabrikanın muhtemel kurulacağı yer gibi bazı detaylar da bu doğrultuda konuşuluyor. Chery şimdiye kadar sadece benzinli modellerini satışa sunmayı tercih etti. Artık son aşamasına gelen yatırım planı kesinleştiği taktirde sahip olacakları bir takım ticari teşviklerin sağlayacağı fiyat avantajları ile beraber, Türkiye’de üretim yaparak tüketicilerin beğenisine sunacaklardır.
‘4 SUV MODEL SATILIYOR’
Şu an için her iki markanın SUV kategorisinde toplam 4 adet farklı modeli satışa sunuluyor. Bu modellerin hepsinin otomobil satış adetlerinde ilk 10’da olduğunu, bazı modellerin ise ilk 5’te bulunduğunu söyleyebiliriz.
‘UYGUN FİYATLI MODELİ 1.820 BİN TL’DEN SATILIYOR’
Uygun fiyatlı 2025 model otomobil 1.820.000 TL’den satışa sunulurken, diğer modeller ve donanım farkları ile beraber 2.390.000 TL’ye kadar fiyat aralığında seçenekler bulunuyor. Bu fiyatlar üzerinden kampanyalar düzenlenerek indirim uygulanabildiğini ya da finansman olanaklarının sunulabildiğini hatırlatmakta fayda var.
MERAK EDİLİYOR: CHERY’DE FİYATLAR DÜŞER Mİ?
İlave gümrük vergisi uygulaması bir anlamda Çin menşeli markaları üretime teşvik etmek adına atılmış bir adımdı ve geldiğimiz nokta itibarıyla başarılı olduğunu söyleyebiliriz.
BYD’nin ardından Chery’nin de bu kararı almasına neredeyse kesin gözüyle bakılıyor. Öte yandan MG ve başka diğer Çin menşeli markaların da benzer kararı almak için görüştüğü ya da değerlendirme yaptığı da konuşuluyor. Chery’nin yatırım kararının kesinleştiği ve gümrük vergisinden muaf olduğu taktirde fiyatlarının ne doğrultuda etkileneceği, sonraki süreçte markanın fiyat stratejisi ile doğrudan orantılı.
Zira markanın teşvikleri fiyatlara ne kadar yansıtacağını o günün koşulları, rakiplerin fiyatları ve satış adetleri gibi pek çok değişken parametre belirleyecek. BYD’nin fiyatlamalarının daha cazip sunulmasına olanak olduğu ve beklenenden yüksek olduğu ile alakalı olarak gerek basın gerekse sosyal medya üzerinden yorumlar yapılmış, BYD kendi perspektifinden konu ile alakalı açıklama getirmişti. Dolayısıyla tüketiciye mutlaka fiyat anlamında fayda sağlayacak olsa da fiyatların ne olacağını bugünden belirtmek yanıltıcı olacaktır. Öte yandan konu sadece tüketici tarafına değil. Üretim, istihdam, teknoloji gelişimi gibi pek çok alanda da faydalı olacağından, çok yönlü değerlendirilmesi gerektiği kanaatindeyiz.
FABRİKA İÇİN NEDEN SAMSUN KONUŞULUYOR?
Muhtemel yatırım kararının henüz detayları ve içeriği net belli değil. Ancak son aşamasına gelen yatırım kararı açıklandığı taktirde yapılacak yatırımın ölçüsü ve istihdam oranları BYD’den daha az olmayacaktır. Bu noktada Samsun ilimiz fabrikanın kurulacağı yer olarak kamuoyunda konuşuluyor. Chery, Rus pazarına yüksek satış gerçekleştiren markalar arasında. Bu açıdan bakılırsa Samsun, Türkiye’nin önemli transit limanlarından bir tanesi.
Öte yandan Avrupa ve Balkanlar gibi Çin markalarının açılmak istediği pazarlara ulaşabilecek deniz, demir ve karayolu kombine taşımacılık açısından merkezi bir konumda. Dolayısıyla bu ve benzeri teknik detayların düşünülerek Samsun ilimizin öncelikli olduğu kanaatindeyiz.
CHERY’NİN TÜRKİYE YATIRIMI REKABETİ NASIL ETKİLER?
Yapılan yatırımlar rekabeti artırdığından tüm markalarda fiyatların tüketici lehine baskılanmasına vesile oluyor. Öte yandan yerli sanayi, istihdam, ekonomi, Ar-Ge ve teknoloji paylaşımları gibi hususlarda ülkemiz adına faydalı. Tüm bunların yanı sıra Türkiye’nin dünyaya yüksek miktarda otomobil ihraç eden ülkeler arasındaki konumunu da koruyacak nitelikte.
Çin markaları özellikle elektrikli modellerde yüksek teknoloji ve kayda değer fiyat avantajlarına sahip. Avrupa’da emisyon azaltma planlamaları katı ve kararlı şekilde ilerliyor. İçten yanmalı araçların varlığı yıldan yıla azaltılıyor. Bu bağlamda gelecek yıllarda elektrikli araç pazarının daha önemli konuma geleceği oldukça açık.
Türkiye’nin Çin menşeli, Avrupa’ya açılma hedefleri olan ve büyük markaları çekmesi, stratejik konumu da düşünülürse uzun vadede otomobil ihracatındaki konumunu koruyacak ve hatta artıracak önemli bir atılım. Elbette bu adımları iç pazar ve tüm markaların rekabet dengelerini koruyacak nitelikte atmakta ve hassas planlama yapmakta fayda var.”