Birlikler güçlensin aracılar kaldırılsın

Küçükbaş hayvancılık eylem planı etrafında yürütülen çalışmalara göre, yıl sonu hedefi olan 55 milyon hayvan sayısına ulaşılması öngörülüyor. Özellikle pandemi döneminde küçükbaş hayvan eti tüketimine olan talep artışının fark edildiğini belirten sektör temsilcileri ise artan talebin ‘uygun fiyat’la desteklenmesi gerektiğini belirtiyor. Türkiye Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Merkez Birliği (TÜDKİYEB) Genel Başkanı Nihat Çelik, “Türkiye’de bir aracı gerçeği var. Üretici kendini zor geçindirir durumdayken, markette, kasapta gördüğü kırmızı et fiyatı karşısında şok oluyor, 100 lirayı aşan fiyatlar var. Tüketicinin erişimini artırmak, üreticiye kazandırmak için birlikleri ve kooperatiflerin altyapısını güçlendirip, aracıları kaldırmalıyız. Karkas fiyatı 34 lira olarak hesaplarsak, markette kasapta bu fiyatın biraz üzerinde kırmızı ete ulaşmak mümkün olur” dedi.

‘83 milyon kalkınır’

Çelik, küçükbaş hayvan üreticisine 10’a yakın başlıkta destek verildiğini söyledi. Özellikle ‘birlikler üzerinden sözleşmeli üretim’ konusuna işaret eden Nihat Çelik, “Ortadaki menfaat üretici ve tüketiciye yansımış olacak. Verilen desteklerin sonucunda ortaya çıkan değer aracı adı altındaki üç beş kişiyi değil, 83 milyonu kalkındıracak. Pandemi de gösterdi ki, kendimize yeterlilik çok önemli. Birliklerin personel ve finansman altyapılarını güçlendirerek sistemimizi oturtmalıyız” dedi.

Anormal artış

Tarım Yazarı Ali Ekber Yıldırım, küçükbaş hayvan sayısında ve kırmızı et üretimindeki artışa dikkat çekerken, buna rağmen piyasada artan fiyatların üretimle ters düştüğünü söyledi. Üreticilerin özellikle dövizle girdi sağladığı maliyetlerinin sürekli arttığını anlatan Yıldırım, “Yine de üreticiden çıkan fiyat aynı kalıyor. Ama market ve kasapta bu fiyatların anormal bir yükselişi var. Buradaki temel sorunların bir tanesi de üreticilerin örgütsüz olması. Aracı olarak alıp satan kazanıyor” yorumunu yaptı.

2023 hedefine gidiyor

Küçükbaş hayvan sayısında Avrupa’da birinci sırada olan Türkiye’nin 2023 hedefi her vatandaş için bir küçükbaş sayısına ulaşmak. Küçükbaş hayvan üreticisine sağlanan destekler arasında Sürü Büyütme ve Yenileme Projesi’yle hayvan başına 10 lira katkı; koyun ve keçi ırklarının ıslahı ve korunması amacıyla soy kütüğü kayıtlı koyun ve keçiye 100 lira destek; Halk Elinde Küçükbaş Islah Projesi kapsamında elit sürülerde hayvan başına 70 lira destek; çoban istihdamı yapan küçükbaş işletmelere yıllık 5 bin lira destek gibi uygulamalar var.

İlk defa yem desteği sağlandı

Küçük Kapasiteli Büyükbaş ve Küçükbaş Hayvancılık İşletmelerine 2020 Yılında Yapılacak Yem Desteğine İlişkin Cumhurbaşkanı Kararı ile; Tarım ve Orman Bakanlığı’nca, Kovid-19 salgını nedeniyle yem tedarikinde zorluk yaşayan küçük kapasiteli hayvancılık işletmelerine, yem maliyetlerindeki artıştan olumsuz etkilenmelerini önleyerek üretimde sürdürülebilirliğin ve üretici fiyatlarında istikrarın korunması amacıyla bir defaya mahsus yem desteği sağlanıyor. İlk defa verilen bu destek, bakanlık kayıt sistemlerine kayıtlı işletmelerden, 50 başa kadar (50 dahil) anaç küçükbaş hayvanı olan yetiştiricilere hayvan başına 6.5 lira olarak belirlendi.