9 Soru 9 Cevap: EYT'de son viraj!
02.02.2023 - 07:22 | Son Güncellenme:
Milyonlarca kişinin merakla beklediği EYT düzenlemesinde son viraja girildi. Kanun teklifi bugün Meclis Plan ve Bütçe Komisyonu'nda ele alınacak. Düzenleme hayata geçtikten sonra hak sahipleri, emeklilik için başvuru yapabilecek. Peki yasa çıkınca kimler hemen başvuru yapabilecek? Ekonomist Muhammet Bayram milliyet.com.tr'ye cevapladı.
Milliyet.com.tr/ Emeklilikte yaşa takılanlar düzenlemesinde adım adım sona yaklaşılıyor. Meclis Başkanlığı'na sunulan düzenleme, Plan ve Bütçe Komisyonu'nda ele alınacak. Peki yasa çıkınca kimler hemen başvuru yapabilecek? Ekonomist Muhammet Bayram milliyet.com.tr'ye cevapladı.
İLK ETAPTA BU KADEMELİ UYGULAMA İLE KAÇ KİŞİ EMEKLİ OLACAK?
Bayram açıklamasında şu ifadeleri kullandı: "Sayın Vedat Bilgin ilk etapta 2 milyon 250 bin vatandaşın emekli olacağını söyledi. Prim günü yeterli olan vatandaşlar yasanın geçmesiyle birlikte emekli olacaklar. Bu sayı kademeli emeklilik sistemi göz önünde bulundurulacak ortaya çıkan bir sayıdır.
TEKLİF KİMLERİ KAPSIYOR?
Teklif SSK’lılar için 5 bin ile 5 bin 975 gün prim günü olanları ve yine Bağkur ile Emekli Sandığı’nda kadınlarda 7 bin 200, erkeklerde 9 bin günü dolduran herkesi kapsıyor. Yaş şartı ortadan kalktı. Sigortalılık süresi kadınlarda 20 yıl erkeklerde 25 yıl dolduysa emekli olabileceklerdir.
YASA ÇIKINCA KİMLER HEMEN BAŞVURU YAPABİLECEK?
Emeklilik şartından 3 tanesi vardı. Yaş şartı ortadan kalktığından sigortalılık süresi ve primlerini tamamlayan vatandaşlarımız emeklilik başvurusu yapabilecek. Başvuruları e-Devlet üzerinden yapmaları yeterlidir. SGK İl Müdürlüklerine gitmeden iadeli taahhütlü posta ile başvuru yapabilmektedirler. Burada başvuru esastır. Başvuru tarihi itibarıyla emekli aylığının bağlanması gerekiyor.
Normal şartlarda yılda 40 bin emekli veren ülkemiz bir anda 2 milyon 250 bin vatandaşın emekli olmasına sahne olacak. SGK’da gecikme olursa mart ayında emekli maaşı alınamama durumu söz konusu olursa emeklilik maaşı toplu bir şekilde alınabilecektir.
PRİMİ EKSİK OLANLAR EMEKLİLİĞE HAK KAZANACAK MI?
Plan ve Bütçe Komisyonu’nda görüşmelere devam edilecek. Burada konuşulmasını beklediğimiz bazı hususlar var. İlk etapta kademeli değil de 5 bin prim gününde emekli olması söz konusu. İkincisi Bağkur ihya ve intibak sorunları, 3600 ve 5400 prim günü sayısı ile kısmi emeklilik, stajyer ve çırakların sorunu gündeme gelecektir, gelmesini de umuyoruz. Bunlar EYT kapsamında çözülmesi gereken sorunlardır.
EYT’li vatandaşlarımızın asıl isteği yaş şartının ortadan kaldırılmasıydı. Bunun kaldırılması ile çeyrek asırlık sorun son bulmuş oluyor.”
EYT’DE KADEME SİSTEMİNE GEÇİLMESİNİN NEDENİ NE?
“Kademeli sistem denilen durum zaten emeklilik sisteminde vardı. Burada 4447 sayılı yasa ile birlikte hem yaş şartı getirildi hem kademeli bir prim ödeme sistemi getirildi. Vatandaşlar 5 bin ile 5 bin 975 gün ile emekli olabiliyordu.
Sayın Akbaşoğlu’nun yaptığı açıklamada sadece yaş şartı ortadan kaldırıldı şu an halihazırda kademeli sistem devam ediyor. Vatandaşlar e-Devlet'e girdiğinde emekli olabilmek için ödemesi gereken prim günü sayısını görebiliyor. Eskiden olan sistem ile aynı kademeli sistem yeni bir düzenleme değil.
HİZMET BORÇLANMALARINI YAPTIĞI HALDE HALA EKSİK GÜNÜ OLAN EYT’LİLER NE YAPACAK?
Vatandaşlarımızın 1 Ocak 2023 tarihinden önce hizmet borçlanması yapmaları gerektiğini söylemiştik. O tarihten önce daha az borçlanma tutarı ödemesi durumu oluyordu. Şu an itibarıyla daha yüksek tutarda bir borçlanma yapılabilir.
Borçlanma yapmak istemeyenler bu talebini geri çevirebilir ve SGK’dan faizsiz bir şekilde tutarını geri alabilirler. Vatandaşların borçlanma yaptıkları tutarlar boşa gitmedi bu emeklilikte vatandaşın yararına olacaktır.
EKSTRA BİR BORÇLANMA İMKANI GETİRİLİR Mİ, YOKSA BU KİŞİLERİN ÇALIŞARAK MI EMEKLİ OLMASI SÖZ KONUSU?
Ekstra bir borçlanma söz konusu değil. Plan ve Bütçe Komisyonu’na gelebilir. Çalışmaya gücü olmayan ve prim günü sayılarını dolduramayacak, kanunda yer alan borçlanmaları yapamayanlar olabilir. Devletimiz borçlanma imkanı tanırsa vatandaşlarımız bundan faydalanabilirler.”
BAŞVURULAR NE ZAMAN YAPILACAK?
Başvurular, kanun Resmi Gazete'de yayımlandıktan sonra başlayacak. Koşulları yerine getirenler, süre sınırı olmaksızın, SGK ve e-Devlet'ten başvuru yapabilecek.
EYT düzenlemesinden yararlanmak isteyenler emeklilik için başvuru dilekçesi verecek.
MAAŞLAR NE ZAMAN ÖDENECEK?
Maaşlar dilekçe verildikten sonraki ay başından itibaren ödenmeye başlanacak. İlk maaşlarının mart ayında ödenmesi planlanıyor.
