Yapım Eki Nedir, Ne İşe Yarar? Örnekler İle Yapım Ekleri Konu Anlatımı

Özellikle yapım ekleri ile beraber çekim ekleri birbirine karıştırılabilmektedir. Bu doğrultuda dilbilgisi açısından önemli bir yere sahip olan yapım ekleri, Türkçe kelime kurulumu noktasında bir temel oluşturmaktadır. 

 Yapım Eki Nedir? 

 İsim ya da fiil kök ve gövdelerine gelmek suretiyle, farklı ve yeni kelimeler oluşturma yöntemine yapım eki denmektedir. Aynı zamanda eklendiği kelimeden türünü de yine isim fiil olarak değiştirmektedir. Bu doğrultuda anlam veya yapı açısından kelimeleri değiştiren eklere yapım eki demek mümkündür. Bu ekleri alan kelimeler türemiş ya da gövde kelimeler olarak nitelenir. Özellikle hem isim hem de fiil kök üzerine yapım eki gelebilmektedir. Böylece anlamını ve görevini değiştirmek suretiyle, farklı bir kelime ortaya çıkar. 

 Yapım Eki Ne İşe Yarar? 

 Kısacası yapım ekleri isim ve fiil köklerine gelmek suretiyle başka göreve sahip kelimeler ortaya çıkaran yapılardır. Türkçe içerisinde ihtiyaç duyulan bir kelimenin ortaya çıkmasına ve yeni bir göreve sahip olmasına olanak tanımaktadır. Bu sebepten dolayı Türkçede oldukça fazla sayıda yapım eki almış kök isim ya da fiiller yer almaktadır. Kök üzerinden başka bir anlam ortaya çıkan kelimeler, yeni anlamı ile beraber cümle içerisinde kullanılmaktadır. 

 Örnekler ile Yapım Ekleri Konu Anlatımı 

 Yapım ekleri özellikle verilen örnekler üzerinden daha etkin şekilde anlatılabilir. Genel olarak tanımlama açısından ise isim ve fiil köklerine gelen ekler üzerinden, başka bir kelime çıkarmak anlamı taşıdığını söylemek mümkün.

 Bunu şimdi bir örnekle açıklamak gerekirse; ‘baş’ kelimesi üzerine gelen yapım eki ile beraber yepyeni bir kelime olan, ‘başlık’ sözcüğü öne çıkmaktadır. Böylece farklı bir anlamı olan ve değişik noktalarda görev üstlenen bir sözcük meydana gelir. 

 Başka bir örnek üzerinden ise, ‘boz’ kelimesi kendi içerisinde bir anlam taşır. Ancak bu kelimeye eklenecek olan ‘gun’ eki ile beraber, ‘bozgun’ şeklinde bambaşka ve yepyeni bir kelime oluşmaktadır. Yani herhangi bir isim ya da fiil kökü üzerine bir ek geldiğinde anlam değişiyor ise, o yapım eki olarak bilinmektedir. Ancak gelen ek ile beraber mutlaka kök üzerinden aynı anlam yakalanması çok önemlidir. Örneğin; ‘’bal - on = balon yapım eki olarak sayılmaz. Çünkü kök açısından farklı bir anlam bulunmaktadır.