03.06.2021 - 04:28 | Son Güncellenme:
Evangelista Toricelli isimli bilim insanı 1644 yılında bir deney yapmıştır. Bu deney insanlık tarihi açısından oldukça önemlidir. Günümüzde de hala bu deneyin anlamları deneyi etkileyen faktörler okullarda ders olarak gösterilmektedir. Öğrencilerin bu konuyu iyi bir şekilde öğrenmeleri oldukça önemlidir.
Toriçelli Deneyi Nedir?
Toricelli, deniz seviyesinde ve 0°C sıcaklıkta ve 1 metre uzunluğa sahip olan bir ucu açık bir ucu kapalı olan deney tüpleri ile deneyini gerçekleştirmiştir. Tüpün içerisini civa ile doldurmuştur. Tüpün açık kısmını parmağı ile kapatmış ve bu tüpü yine civa ile dolu bir kabın içerisine kapalı kısmı yukarıda olacak şekilde yerleştirmiştir. Cam tüp içerisindeki civanın bir kısmı kaba boşalmıştır. Fakat yüksekliğin 760 mm olacak kadar civa tüp içinde kalmıştır.
Kabın civaya uyguladığı açık hava basıncı cam tüp içindeki civayı yukarı doğru itmesi nedeni ile tüp içindeki civanın hepsi kaba boşalmamıştır. Bu şekilde tüp içinde bulunan civanın sıvı basıncı ve açık hava basıncı eşitlenmiş oldu. Bu dengeleme ilkesi sayesinde barometreler ile açık hava basıncının ölçümünü sağlamak mümkündür.
Patmosfer=Pciva
Pciva=hdcivag
Pciva= 0.76 m x 13534 kg/m3 x 9.81 m/s2
Pciva= 101.3 kPa
P atmosfer= 101.1 kPa = 1 atm
Toriçelli Deneyini Etkileyen Faktörler Nelerdir?
Toriçelli deneyini etkileyen faktörler şu şekilde sıralanabilmektedir;
Ortamın nemi: Ortamdaki nemin artması ile sıvı yüksekliği de artacaktır.
Ortamın Sıcaklığı: Sıcaklığın artması ile civanın yüksekliğinde de artış olur.
Sıvının Cinsi: Sıvı cinsinin değişmesi ile öz kütlede değişim meydana gelmektedir.
Yükseklik: Deney yapılan yer deniz seviyesinden yüksek olursa kap içerisindeki sıvının yüksekliği de bu durumdan etkilenecektir.