03.04.2021 - 15:44 | Son Güncellenme:
Kutup noktalarına eşit uzaklıkta yer alan ve noktaları birleştiren, Ekvator'dan başlayarak yer ekseni ile Ekvator düzlemi arasında yer alan 90°'lik açıya bağlı olarak 1°'er aralıklar ile çizilen hayali yani izafi çizgiler paralel olarak tanımlanır.
Paralellerin Özellikleri Nelerdir?
Ekvatora paralel olarak uzanan ve 1°'lik açı aralıkları ile çizildiği varsayılan çemberlere paralel ismi verilir. Başlangıç paraleli Ekvator olarak kabul edilir. Aynı zamanda Ekvator, en büyük 40.076km uzunluğundaki paralel dairesidir. Dünyanın şeklinden dolayı paralellerin, kutuplara doğru gidildikçe çevre uzunlukları azalır.
Kutuplara eşit uzaklıkta bulunan noktaların birleştirilmesi ile ortaya çıkan hayali çembere Ekvator ismi verilir. Ekvator yerküreyi Güney Yarım küre ve Kuzey Yarım küre olmak üzere dünyayı iki eşit yarım küreye böler. Paralellerin 90 tanesi Güneyde, 90 tanesi ise, Kuzey'de olmak üzere toplam 180 tane paralel vardır. İki paralel arasında bulunan uzaklık her yerde 111 km'dir ve bu aralık değişmez. Paralellerin derecesi ise, kuzey ve güneye doğru giderek artar.
Maddeler Halinde Paralellerin Özellikler?
Paralel dairelerin numaraları, Ekvator'dan başlayarak, güneye ve kuzeye doğru birer derece aralıklarla giderek artar.
0° Ekvator, paralel dairelerin başlangıcı olarak kabul edilir ve en geniş paraleldir. Paralel dairelerinin numaralarının artış yönüne bakılarak bir bölgenin ya da yerin hangi yarım kürede yer aldığı kolaylıkla tespit edilebilir.
Paralel daireler, doğu - batı yönünde uzanırlar. Bu özellik, haritalarda ise, yön bulmak için kolaylıkla kullanılır.
Bir paralel daire üzerinde yer alan tüm noktaların Ekvator'a olan uzaklığı her yerde aynıdır. Bundan dolayı enlemler de aynı aralıklarda kabul edilir.
Farklı yarım kürelerde yer alan ve mutlak değerleri aynı olan paralel dairelerin Ekvator'a uzaklığı aynı olarak kabul edilir.
180 paralel dairenin 90 tanesi Kuzey Yarımküre'de 90 tanesi ise, Güney Yarım kürede yer alıyor.
Bir yarım kürede aynı paralel üzerinde yer alan tüm noktaların, Ekvator'a olan uzaklıkları, güneş ışınlarını alma açıları, çizgisel hızları, gece ve gündüz süreleri ve enlemleri aynı olarak kabul edilir.
Paralel dairelerin çevreleri, yarıçapları ve çapları, Dünya'nın şekline bağlı olacak şekilde Ekvator'dan kutuplara doğru giderek küçülür.