Fiil Çekim Ekleri Kaça Ayrılır? Kısaca Örnekleri Nelerdir?
04.06.2021 - 02:51 | Son Güncellenme:
Fiil çekim eki demek, fiillerin gövde ya da köklerine eklenerek, eklenmiş olduğu fiillerin zamanını, yapılış tarzını ve şahsının belirlenmesine yardımcı olan bir ek olarak bilinir. Bunun yanı sıra isim çekim ekleri de bulunur. Çekim ekleri bu şekilde ikiye ayrılmıştır. En baştaki kategorisi ise ekler olarak bilinir. Ekler yapım ve çekim ekleri olarak ikiye ayrıldığı bilinir. Fiil çekim eklerinin ise çekim eklerinin alt kategorisinde yer aldığı bilinir. Bunun yanı sıra kendi içerisinde de 5'e ayrıldığı bilinen ekler olarak bilinir. Fiil çekim eklerinin ne olduğu ve ne gibi kategorilere ayrıldığını sizler için derledik.
Fiil çekim ekleri, isminden de anlaşılacağı gibi fiillerden meydana gelir ve fiiller sayesinde oluşur.
Fiil Çekim Ekleri Kaça Ayrılır?
Fiil çekim ekleri fiile eklenerek bazı özelliklerini ortaya çıkaran bir ek olarak bilinir. Kendi içlerinde ise şu şekilde 5'e ayrıldığı bilinir: Zaman ekleri olarak bilinen dilek ve haber kipleri, şahıs ekleri, soru ekleri, ek fiil, olumsuzluk eki olarak sıralanabilir.
1. Zaman ve şekil ekleri, kendi içerisinde haber ve dilek olarak ayrılır.
a. Haber Kip Ekleri, geçmiş zaman, geniş zaman, şimdiki zaman ve gelecek zaman olarak ayrılır. Bu ekler dı, mış, yor, acak, r olarak bilinir.
b. Dilek Kip Ekleri: Bu ekler bir şeyin olma isteğini yansıtan eklerdir. Bir istek söz konusudur. Dilek kipleri kendi içerisinde dilek şart, istek, gereklilik ve emir kipi olarak dörde ayrıldığı bilinir. Bu ekler sa, a, malı, sın olarak sıralanabilir.
2. Şahıs Ekleri: Fiili şahsa bağlar ve fiilde olan işi, hareketi bildiren ekler olarak bilinir. Tekil ya da çoğul olabilir. Kipe göre şahıs eki de farklılık gösterir.
3. Soru Eki: Adından da bilindiği gibi soru bildiren eklerdir.
4. Olumsuzluk Eki: Cümle ya da kelimeye olumsuz anlamı katan bir ek olarak bilinir.
5. Ek Fiil: Birleşik zamanlı çekim elde edilmesini sağlar. Genel olarak bitiş şekilde yazılır.
Fiil Çekim Ekleri İle İlgili Kısaca Örnekleri Nelerdir?
1. Haber Kipleri:
a. Geçmiş Zaman: Dün buraya geldim.
b. Öğrenilen Geçmiş Zaman: Yarın okula gidecekmiş.
c. Şimdiki Zaman: Buraya geliyorlar.
d. Gelecek Zaman: Haftaya Antalya'ya gidecek.
c. Geniş Zaman: Çilek yemeyi çok seviyor.
2. Dilek Kipleri:
a. Dilek Şart: Adaya giderse buraya gelemez.
b. İstek Kipi: Şuraya gidelim.
c. Gereklilik Kipi: Ona bu şekilde davranmamalısın.
d. Emir Kipi: Buraya gel.
2. Şahıs Eki: Bilirim, bilirsin.
3. Olumsuzluk Eki: Odaya girme.
4. Soru Eki: Okula gittin mi?
5. Ek Fiil: Biz de oraya önceden gitmiştik.
