Çocukları evde tutmak zorlaştı

Koronavirüs salgınına karşı alınan önlemler kapsamında yüz yüze eğitime ara verilmesiyle çocuklar, yaklaşık bir aydır evde zaman geçiriyor. Artık bunalan çocuklar, okul ortamını ve arkadaşlarını özledikleri için dersleri takip etmekte de zorlanıyorlar. Öğrencilerin bu süreci sıkılmadan geçirebilmeleri, motivasyonlarını artırıp derslerden keyif alabilmeleri için ailelere büyük görev düşüyor. Uzmanlar bu noktada ebeveynlere, öğretmen rolüne girmeden, günü çok iyi planlayarak çocuklarıyla kaliteli zaman geçirmelerini öneriyorlar.

İstinye Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Dekanı ve Psikoloji Bölüm Başkanı Prof. Dr. Rita Krespi Ülgen de ailelerin kılavuzluk yaparken yaratıcı yöntemler ve oyunlar aracılığıyla çocukların kendilerini ifade etmeleri için onları teşvik etmeleri gerektiğini söylüyor. Ülgen’in sürecin sorunsuz geçirilmesi için önerileri şöyle:

‘Hayallerini keşfedin’

- Çocuklarımızın gününü mümkün olduğu kadar düzenli kılalım. Yaşına ve becerilerine uygun şekilde beraber zaman geçirebileceğimiz sosyal ve akademik aktiviteler planlayalım. 

- Hem kısa hem de uzun süreli amaçlar belirlemeleri ve bu amaçlara basamaklı olarak ulaşmaları için bir strateji geliştirmelerine yardım edelim. Amaçlarnıa ulaştıklarında bunu kutlayalım.

- Bugünkü performanslarıyla daha önceki performanslarını karşılaştırıp, daha iyi şeyler yapabilmeleri için onları teşvik edelim. Onlara elindeki işleri yapabileceklerine ve amaçlarına ulaşabileceklerine inandığımızı söyleyelim.

- Çocuklarımızın hayallerini, tutkularını keşfedelim. Bunları gerçekleştirme yolunda onları teşvik edelim. Bizim de heyecanlandığımızı onlara gösterelim. 

- Çocuklarımızın kendilerini ifade etmeleri için teşvik edelim. Yaratıcı yöntemler, oyunlar aracılığıyla evde birden fazla çocuğumuz varsa öğrendiklerini paylaşmalarını sağlayalım.

- Çocuklarımızı azarlayarak, cezalandırarak hiçbir yere varamayız. Onları kontrol etmek yerine özerk olmaları ve kendi kararlarını kendileri vermeleri için onlara yardım edelim. İlham vermeye çalışalım. Yeni bir şey öğrenmenin eğlenceli olduğunu gösterelim.

- Çocuklarımızı etkin bir şekilde dinleyelim, ihtiyaçlarını karşılayalım. Kaygıları hakkında konuşmaları için teşvik edelim ama zorlamayalım. Derslerden uzaklaşması aşırı kaygıdan olabilir. Bunun farkında olup eksikliklerini tamamlamasına yardım edelim.

- Onlara sorumluluk verelim. Kendi ayakları üzerinde durmalarına yardım edelim.

‘Zaman yaratın’

İzmir Ekonomi Üniversitesi (İEÜ) Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Çocuk Gelişim Programı Öğretim Görevlisi Ezgi Oral da evde kalmanın çocuklar için daha zor olduğunu belirtiyor. Bu süreçte çocukların alışık oldukları rutinlerinin bozulduğunu, okula gidemediklerini ve akranlarıyla vakit geçiremediklerini dile getiren Oral, “Evde bir düzen oluşturulması; uyku, oyun, ders çalışma gibi saatlerin belirlenmesi, günü etkili planlamada ve kaliteli zaman yaratmada son derece önemli” diyor.

Ailelerin çocuklarıyla kaçırdıkları zamanları telafi edebilecekleri bir dönem içinde bulunduklarını vurgulayan Oral, “Çocuklarla bol bol iletişim kurmak ve onlarla birlikte oyun oynamak onların sağlıklı gelişmesini sağlayacaktır” diye konuşuyor.

Evde her şeyden bir oyun üretilebileceğini kaydeden Oral, ailelerin çocuklarıyla kağıt asma yarışmasından çarşaftan çadır kurmaya, birlikte kek-kurabiye yapımına dek farklı aktiviteler yapabileceklerini söylüyor.

‘Birlikte puzzle yapın’

Doğa Koleji Ortaokul Rehberlik Bölüm Başkanı Gülşen Arslan’ın ergenlik döneminde çocuğu olan ailelere önerileri ise şöyle:

- Evde sorumluluk almak ve bu sorumluluğu yerine getirmek özellikle ergenlik döneminde olan çocuklarınızın kimlik gelişimine olumlu katkılar sağlayacaktır.

- Çocuklarınızla birlikte eğlenebileceğiniz etkinlikler planlayın. Örneğin; birlikte puzzle yapabilir veya bilgisayar oyunu oynayabilirsiniz.

‘Haber kirliliğinden koruyun’

Ailelerin çocuğun canının sıkılmasından korkmaması hatta canının sıkılmasına izin vermesi gerektiğinin altını çizen Bahçeşehir Koleji eğitim uzmanları, “Kişi canı sıkıldığında gerçek ilgi alanları neler ise onlara yönelip kimse yönlendirmese de bir şeyler yapmaya başlar” diyor. Bu dönemde sınırlı bir ortamda yoğun vakit geçirmenin ebeveynler ve çocuklar arasında çatışmalara neden olabileceğini kaydeden uzmanlar, yaşanabilecek çatışmaları ailenin yönetmesi gerektiğini vurguluyor ve ekliyorlar: “Kendinizi çocuğunuzun öğretmeni rolüne sokmayın. Bu durum rol karmaşası yaratır. Sizin rolünüz rehberlik eden ve gerekli öğrenme ortamını sunan olmaktır. Bu dönemde çocuğunuzun ailesi olarak gerektiği zaman destek olabileceğinizi bilmeye ve güvene ihtiyacı var. Özel bir durumu yoksa çocuğunuzun yanına oturarak ders çalışmayın; öğrenme sevgisini destekleyin ve merak ettiği konularda araştırma yapmasını teşvik edin. Çocuğunuzla ders dışında da zaman geçirmeye dikkat edin. Fırsat buldukça kitap okuyun. Gereksiz haber kirliliğinden onu ve kendinizi koruyun.”