Ukrayna ‘köprüleri yaktı’!

DIŞ HABERLER SERVİSİ - Rusya’yı 2014 yılında yasadışı olarak ilhak ettiği Kırım’a bağlayan Kerç Köprüsü’nde büyük bir patlama meydana gelirken, olayın bir saldırı olduğu ifade ediliyor. Saldırının patlayıcı yüklü bir kamyonla gerçekleştirildiği tahmin ediliyor. Sosyal medyada yer alan kamera görüntülerinde, köprü üzerinde seyreden bir kamyonun infilak ettiği görülüyor. Rus devlet medyası yoldaki patlamanın daha sonra köprünün demiryolu kısmındaki petrol taşıyan vagonlarda yangına yol açtığını bildirdi. Olay sonrası köprünün bir kısmı çöktü ve kullanılamaz hale geldi. Rusya Ulusal Terörle Mücadele Komitesi, patlamanın köprüdeki bir kamyonda meydana geldiğini, daha sonra yakıt taşıyan 7 tankın alev aldığını duyurdu. Rusya Soruşturma Komitesi ise, patlamada 3 kişinin hayatını kaybettiğini açıkladı.

Açıklamada, “Olayda ilk bilgilere göre 3 kişi hayatını kaybetti. Bunlar büyük ihtimalle patlayan kamyonun yanında ilerleyen bir aracın içerisindeki yolculardı. Şuan biri kadın diğeri erkek olan 2 kişinin cansız denizden çıkarıldı. Kimlik belirleme çalışmaları devam ediyor. Rusya Soruşturma Komitesi, kamyonun sahibi ve kamyon hakkında bilgilere ulaştı. Aracın rotası ile ilgili belgeler incelenirken, kamyon sahibinin Krasnodar bölgesinin bir sakini olduğu belirlendi” denildi.

‘Başlangıç’

Patlama sonrası gözler Ukrayna yönetimine çevrilirken, Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy’in danışmanı Mihaylo Podolyak, olayı “başlangıç” diye tanımladı ancak doğrudan Ukrayna’nın sorumlu olduğunu söylemedi. Podolyak Twitter’daki paylaşımında “Yasadışı her şey yok edilmeli, çalınan her şey Ukrayna’ya iade edilmeli, Rusya işgal ettiği her yerden sürülmeli” dedi. Podolyak daha sonra ise patlamadan Rusya’yı suçladı ve kamyonun Rusya tarafından geldiğine işaret etti. Ukrayna Savunma Bakanlığı ise, köprüdeki patlamayı, Rus savaş gemisi Moskva’nın Nisan ayında batırılmasıyla kıyasladı; “Ukrayna’a ait Kırım’daki Rus gücünün iki sembolü batırıldı. Sırada ne var?” paylaşımı yapıldı. Estonya Dışişleri Bakanı Urmas Reinsalu da, patlamayı gerçekleştirdiğini öne sürdüğü Ukrayna özel kuvvetlerini tebrik etti.

Öte yandan patlamanın Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in 70’inci doğum gününden bir gün sonra olması Ukrayna sosyal medyasında sevinçle karşılandı. Ukraynalılar kinayeli biçimde 7 Ekim doğumlu Putin’in doğum gününü kutladı. New York Times’a konuşan Ukrayna ordusundan bir yetkili, “Putin mutlu olmalı, herkese doğum gününde bu kadar pahalı hediye gelmez” diye konuştu. Köprü, Ukraynalılar tarafından Kırım’ın Rusya tarafından işgal edilmesinin sembolü olarak görülüyordu ve büyük nefret uyandırıyordu. Sosyal medyadaki neşeye rağmen, Rusya’nın misilleme yapmasından endişe eden Ukraynalılar kaygılı.

Rusya’da şaşkınlık

Rusya kanadında ise şaşkınlık hakim. Putin, hükümete komisyon kurulması yönünde talimat verirken, Kırım ile bağlantı yolunun sağlanması için büyük çaba veriliyor. Zira patlamanın ardından Kırımlılar kıtlık yaşanacağı korkusuyla akaryakıt istasyonlarında sıralar oluşturdu. Rusya’nın atadığı Kırım Valisi Sergey Aksyonov köprüdeki yangının söndürüldüğünü, onarım çalışmalarının başladığını duyurdu.

Köprüde büyük hasar meydana gelirken, köprünün bir kısmı denize çöktü.

Köprünün açılışı bizzat Putin tarafından yapılmıştı. 

Saldırı Ukrayna’da büyük sevinç yarattı. Köprü Ukrayna’da Rus işgalini temsil ettiği için nefret uyandırıyordu.

‘Vurulamaz’ deniliyordu

Kerç Köprüsü uzun zamandır tartışmaların odağındaki bir nokta oldu. Kırım’ın yasadışı biçimde ilhak edilmesi ve bu şekilde Rusya’ya bağlanması nedeniyle köprü bir hedefti. Ancak Rusya’nın gelişmiş hava savunma sistemleri ve yüksek güvenlikle köprüyü herhangi bir saldırıya karşı koruduğu biliniyordu. Rus yetkililer, köprünün hava, kara veya sudan herhangi bir saldırıya karşı çok iyi korunduğu ve yıkılamayacağını iddia etmiş, askeri yunuslar da dahil Ruslar tarafından en iyi korunan yapılardan biri olduğunu söylemişti.

Rus medyasına göre, köprü 2 S-400 alayı tarafından, 400 km çapında koruma sağlıyor, ayrıca Pantsir S-1, Tor gibi hava savunma sistemleri de kullanılıyordu. Denizden sabotaj ihtimaline karşı, sürekli görevde olan yüzücüler, özel tekneler ile sonar sisteminin bulunduğu belirtilmişti. Karada ise özel bir deniz tugayı tarafından korunduğu aktarılmıştı.

Ancak saldırı ilk belirlemelere göre havadan değil, yoldan geldi. Henüz detayları netleşmese de, kamyon içine yerleştirilen patlayıcılar sayesinde bu saldırının yapıldığı düşünülüyor. Kamyonun nasıl güvenlik kontrolünden geçtiği ise bilinmiyor.

Patlamanın kamyon, yakıt treninin altındayken gerçekleşmesi ise ciddi bir planlamaya işaret ediyor. Öte yandan sosyal medyada yer alan bir diğer iddia ise saldırını denizden gerçekleştirilmiş olduğu. Bu iddia, kamera görüntülerinde patlamanın hemen öncesinde köprü altında bir dalga oluşmasına dayandırılıyor.

Rakamlarla Kerç Köprüsü

Kerç Boğazı’ndan geçen ve Kırım Köprüsü olarak da anılan köprü bir karayolu, bir de tren yolundan oluşuyor ve 19 km uzunluğunda. 2014 yılında Kırım’ı işgal ettikten sonra Rusya tarafından inşa edilmeye başlandı. 3,7 milyar dolara mal olan köprünün karayolu kısmı 2018’de Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin tarafından, tren yolu kısmı ise 2019 yılının sonunda açıldı. Rusya’nın “Yüzyılın inşaatı” sloganıyla inşa ettiği en uzun köprü olmasının yanında Avrupa’nın da en uzun köprüsü olarak biliniyor.

Her ne kadar 2010 yılında, dönemin Rus yanlısı Ukrayna Devlet Başkanı Viktor Yanukoviç ile Rusya Devlet Başkanı Dmitry Medvedev arasında köprünün inşası için mutabakat anlaşması imzalansa da, Moskova’nın Kırım’ı işgalinden hemen önce ilişkiler gerilince köprü için süren görüşmeler de sona ermişti. Putin, Kırım’ı resmi olarak topraklarına dahil ettiğini ilan etmesinden bir gün sonra, Kerç Boğazında Kırım’ı ülkesine bağlayan bir tren-kara yolu köprüsü inşa edileceğini açıklamış, köprü Rusya’nın Kırım’ı işgalinin ana simgelerinden biri olmuştu.