Tutuklama kararı ne anlama geliyor?
19.03.2023 - 07:00 | Son Güncellenme:
Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin, Rusya Devlet Başkanı Putin hakkında tutuklama kararı çıkarması tüm dünyada büyük ses getirirken, kararın ne ağırlık taşıdığı yönünde soru işaretleri bulunuyor.
DIŞ HABERLER SERVİSİ - Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin (UCM), Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin hakkında, savaş suçları işlediği iddiasıyla tutuklama kararı çıkarması tüm dünyada büyük ses getirdi. Kararın uygulanması mümkün gözükmese de, bir devlet başkanı hakkında çıkan bu kararın büyük ağırlığı bulunuyor.
Nitekim karar ABD’de memnuniyet yarattı. ABD Başkanı Joe Biden, Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin Putin hakkında yakalama kararını haklı bularak, “(Putin) Bariz bir şekilde savaş suçları işledi” dedi. Beyaz Saray’da kararla ilgili değerlendirmesi sorulan Biden, UCM hükümlerinin kendileri de dahil pek çok ülke tarafından tanınmamasına rağmen, alınan kararın, “çok güçlü bir işaret” olduğunu vurguladı. Putin’in savaş suçları işleyip işlemediği yönündeki soruyu da yanıtlayan Biden, “Açıkça savaş suçları işledi” ifadelerini kullandı. Biden ayrıca, Putin’in önümüzdeki hafta Moskova’da Çin Devlet Başkanı Başkan Şi Cinping ile gerçekleştirileceği zirveye yönelik ise görüşmeden çıkacak sonuca bakacaklarını belirtti.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy mahkemeyi karardan ötürü tebrik etti. Ukrayna Başbakanı Denis Şmıgal, kararı “adalet yolunda önemli bir adım” olarak nitelendirdi. Şmıgal, “Bu ve diğer saldırganlık suçlarının sorumlusu Putin’dir. Terörist devletin başkanı mutlaka mahkemeye çıkmalı ve Ukrayna’ya karşı işlediği tüm suçlardan sorumlu olmalıdır” ifadesini kullandı. Dışişleri Bakanı Dmitro Kuleba da kararı takdirle karşıladıklarını belirterek, “Uluslararası suçlular, çocukları kaçırma ve diğer uluslararası suçlardan sorumlu tutulacak” değerlendirmesinde bulundu.
ŞİMDİ NE OLACAK?
Peki şimdi ne olacak ve kararın ne ağırlığı bulunuyor? UCM’nin aldığı kararlar, Rusya ve ABD’nin yanı sıra Çin tarafından da tanınmıyor. Hukukçulara göre, söz konusu ülkeler mahkemenin kararlarını tanımayarak, siyasi sorumlularını ve askerlerini hukuki sorumluluktan korumayı amaçlıyor.
Putin’in Rusya’da tutuklanması gibi bir durum söz konusu olmamakla birlikte, Rus liderin yurtdışına yapacağı geziler bu karardan etkilenebilir. Putin’in gideceği ülkelerde tutuklanma riski olması dahi oldukça önemli bir gelişme. Bu Putin’in uluslararası ağırlığına darbe vuracak bir durum; ayrıca diğer Rus yetkililere de verilen önemli bir mesaj. CNN’ konuşan ABD Ulusal Güvenlik Konseyi İletişim Direktörü John Kirby, Putin’in ABD’ye gelmesi durumunda, tutuklanıp tutuklanmayacağı ile ilgili soru üzerine, Rus liderin, ABD’ye gelmesini ihtimaller dahilinde görmediğini belirtti.
MİLOSEVİÇ ÖRNEĞİ VAR
UCM, devlet başkanlarının dokunulmazlığını savaş suçları, insanlığa karşı suçlar ve soykırım gibi konularda tanımıyor. Bununla birlikte Sudan eski lideri Ömer El-Beşir’in tutuklanmasına yönelik talep, bu ismin farklı ülkelere ziyaretleri esnasında uygulanmamıştı. Sırp lider Slobodan Miloseviç ise, görev süresi sonrasında Sırp yönetimi tarafından Lahey’deki mahkemeye teslim edilmişti. Putin’in ancak ülkede bir yönetim değişikliği olması durumunda yargılanabileceği tahmin ediliyor. Putin, hakkında UCM tarafından tutuklama kararı çıkarılan 3’üncü lider oldu.
PUTİN KIRIM’DA!
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Kırım’ın Rusya tarafından gayrimeşru bir referandumla 16 Mart 2014’te ilhak edilmesinin yıldönümü haftasında dün bu bölgeye ziyaret gerçekleştirdi.
Sivastopol Valisi Mikhail Razvozhaev, Putin’in Kırım ziyaretini doğrularken, temaslarını tamamlayan Putin’in binadan ayrılırken resmi aracı kendisinin kullandığı görüldü.
Putin’in ziyarette çocuklar için olan bir sanat okulunun açılışına katılması, bunun ‘çocuk kaçırma’ olarak alınan UCM kararına bir tepki olduğuna dair bir izlenim yarattı. Ukrayna’ya bağlı Kırım Özerk Cumhuriyeti, Rusya Federasyonu tarafından 16 Mart 2014’te düzenlenen gayrimeşru bir referandumla ve uluslararası hukuka aykırı şekilde ilhak edilmişti.
